Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia nazwy.

Błonie
Centrum Błonia widoczne z lotu ptaka
Herb Błonia
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	warszawski zachodni
Gmina	Błonie gmina miejsko-wiejska
Aglomeracja	warszawska
Prawa miejskie	1338
Burmistrz	Zenon Reszka
Powierzchnia	9,12 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	12 392[1] 1 363,3 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 22
Kod pocztowy	05-870 do 05-872
Tablice rejestracyjne	WZ
Położenie na mapie powiatu warszawskiego zachodniego Błonie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Błonie
Położenie na mapie Polski Błonie
52°11′48″N 20°37′01″E/52,196667 20,616944
TERC (TERYT)	1432014
SIMC	0920249
Urząd miejski Rynek 6 05-870 Błonie
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Błonie (jid. בלוינא Bloyna, hebr. בלוניה Blonye^[2]) – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim (dawniej powiat błoński), siedziba gminy miejsko-wiejskiej Błonie, położone na Równinie Łowicko-Błońskiej, 18 km na zachód od granic Warszawy, nad rzeką Rokitnicą.

Według danych GUS w 2014 miasto liczyło 12 479 mieszkańców, a cała gmina Błonie 21 216^[3].

Miasto królewskie Korony Królestwa Polskiego^[4] położone w drugiej połowie XVI wieku w powiecie błońskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego^[5]. Miasto rządowe Królestwa Kongresowego, położone było w 1827 roku w powiecie błońskim, obwodzie warszawskim województwa mazowieckiego^[6].

Historia[edytuj]

 Osobny artykuł: Historia Błonia.

Rynek, pierzeja północna

Miejscowość wzmiankowana już w XI w., lecz znaleziono tu też ślady osadnictwa z VIII wieku^[7]. W 1257 Konrad II, książę mazowiecki i czerski ufundował, istniejący do dziś, kościół pod wezwaniem Świętej Trójcy i osadził w nim kanoników regularnych laterańskich z Czerwińska^[8].

2 maja 1338 miasto otrzymało prawa magdeburskie, w 1380 książę mazowiecki Janusz I Starszy wydał przywilej lokacyjny na prawie chełmińskim. Od XV wieku do 1867 siedziba powiatu błońskiego zarządzanego przez magnata Radosława Nalepę. W XVI wieku ośrodek piwowarstwa i szewstwa. Miasto zostało zniszczone podczas wojen szwedzkich. W latach 1807–1815 Błonie należało do Księstwa Warszawskiego, następnie zaś do Królestwa Polskiego. Podczas okupacji niemieckiej w czasie II wojny światowej istniało getto żydowskie, w którym przebywało około 3 tys. Żydów.

Demografia[edytuj]

Podział ze względu na osiedla

Fontanna na rynku miejskim

Piramida wieku mieszkańców Błonia w 2014 roku^[1].

Zabytki[edytuj]

Klasycystyczny Ratusz, (proj. Henryk Marconi)

• Kościół pw. Trójcy Św., wczesnogotycki z 1257, przebudowany w czasach baroku, dzwonnica z XVIII w. (nr rej.: 1002/129 z 9.06.1958)
• Ratusz klasycystyczny z 1842 proj. Henryka Marconiego, architekta pochodzenia włoskiego, jednego z najlepszych polskich architektów pierwszej połowy XIX wieku
• Remiza straży pożarnej z 1905
• Cmentarz żydowski z XIX wieku
• Cmentarz parafialny założony w 1760 przy ul. Towarowej (nr rej.: 1335 z 8.12.1989)
• Dworek Poniatówka z przełomu XVIII i XIX wieku. Letnia rezydencja księcia Józefa Poniatowskiego (nr rej.: 1261-A z 6.05.1985).
• Grodzisko - w miejscu dawnego kasztelańskiego grodu. Podczas prac archeologicznych odnaleziono na nim relikty ceglanego budynku ze śladami charakterystycznej dla 2. ćwierci XIII w. obróbki nacięciami ukośnymi lub w jodełkę. Fundatorem mógł być książę Konrad Mazowiecki lub jego syn Siemowit I^[9][10]

Edukacja[edytuj]

W skład publicznych placówek oświatowych wchodzą:

• 6 przedszkoli^[11]
• 3 szkoły podstawowe (Dwie publiczne, jedna prywatna)
• 2 gimnazja
• Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Broniewskiego w Błoniu
• Zespół Szkół im. Melchiora Wańkowicza, w którego skład wchodzą: branżowa szkoła I stopnia, technikum, liceum ogólnokształcące, liceum ogólnokształcące dla dorosłych i szkoła policealna

Kultura[edytuj]

Centrum Kultury nocą

W skład placówek kulturalnych wchodzą:

• Centrum Kultury
• Galeria Sztuki „Dziupla” w Centrum Kultury
• Biblioteki w Błoniu

Gospodarka i handel[edytuj]

Deptak w parku miejskim „Bajka”

W Specjalnej Strefie Przemysłowej Pass swoje hale magazynowe mają tacy światowi potentaci usług logistycznych, jak ProLogis, Panattoni, FM Logistic, czy Metropol Group o łącznej powierzchni 500 tys. m². Jest to 20% całej powierzchni magazynowej w Polsce. W budowie jest kolejne 150 tys. m².^{[potrzebny przypis]}

W Błoniu swoje siedziby mają takie firmy jak Polbita Sp z o.o., właściciel marki Drogerie Natura, Pekaes S.A, Bantex, Eurocash czy ZPOW Dawtona.

W mieście znajdują się supermarkety i hipermarkety Tesco, Top Market, Biedronka, Intermarché, restauracja McDonald’s, a także galeria handlowo-usługowa „Galeria Błonie”.

Przemysł[edytuj]

W mieście znajdują się dawne zakłady Mera-Błonie. Na miejscu Mery Błonie w latach 1912–1952 istniała Fabryka Zapałek. Jej pierwszym właścicielem był Czesław Tabor. W czasie międzywojennym fabryka była jedną z pięciu wielkich fabryk podobnej produkcji. Zatrudniała 300 osób, a ze względu na groźbę pożaru istniała fabryczna straż pożarna składająca się z około 30 strażaków. Zakład otaczał swoich pracowników, jak i ich rodziny opieką socjalną. Powstał żłobek przyzakładowy, zapewniający dzieciom opiekę lekarską i pielęgniarską, na Utracie urządzono przystań kajakową wyposażoną w kajaki i odpowiedni sprzęt. Fabryka prowadziła na koszt własny wycieczki krajoznawcze po Polsce oraz była aktywna w życiu miasta biorąc udział w obchodach i uroczystościach.

Fabrykę zlikwidowano w 1952 i utworzono na jej miejscu Zakłady Mechaniki Precyzyjnej z produkcją przeznaczoną dla wojska. Na początku 1959 produkcję zlikwidowano, a od 4 kwietnia 1959 zakłady rozpoczęły produkcję zegarków naręcznych na licencji radzieckiej. Zegarki te były znane w całej Polsce, istniało nawet promocyjno-satyryczne hasło: „Sprzedaj pług, sprzedaj konie, kup zegarek marki Błonie”. W Błoniu produkowano zegarki o nazwach: Alfa, Arras, Atlas, Bałtyk, Blonex (wersja eksportowa), Błonie, Super Błonie, Delfin, Dukat, Jantar, Kurant, Lech, Polan, Wars oraz Zodiak. Zakłady w Błoniu były montownią, podzespoły były importowane z ZSRR. Dopiero pod koniec lat sześćdziesiątych rozpoczęto produkcję płyt i mostków mechanizmów. Nie były już sygnowane znakiem pierwszej moskiewskiej fabryki zegarów, lecz własnym logo Błonia: wycinkiem wieńca zębatego w prostokątnym polu z zaokrąglonymi rogami. Z powodu problemów z importem podzespołów podjęto decyzję o zakończeniu produkcji zegarków.

Zakład Mechaniki Precyzyjnej „Mera-Błonie”, (1973)

W 1970 Zakłady Mechaniki Precyzyjnej przekształcono w Zakłady Mechaniki Precyzyjnej „Mera-Błonie”, lokując tu produkcję urządzeń peryferyjnych do maszyn cyfrowych. Fabryka rozpoczęła produkcję komputerowych drukarek wierszowych na które licencja została kupiona na przełomie 1968-1969 od angielskiej firmy ICL. Dała ona początek produkcji całej rodzinie tego typu drukarek już zakładowej konstrukcji. W 1972 ZMP „Mera-Błonie” uzyskał licencję na drukarkę mozaikową DZM180 i pochodne od francuskiej firmy Logabax. Obecnie w halach po byłej fabryce „Mera–Błonie” swoją linię produkcyjną ma firma MBS Computergraphik Sp. z o.o. Firma ta produkuje parkometry, selektory monet i tzw. „biletomaty” na skalę ogólnopolską. Urządzenia obsługują strefy parkingowe oraz prowadzą dystrybucję biletów i kart miejskich w całej Warszawie, a także m.in. w Chorzowie, Ciechanowie, Gdańsku, Wałbrzychu czy Zielonej Górze. W stolicy jest ich 1280, w kolorze niebieskim i brązowym.

Na terenie byłych zakładów „Mery” swoją fabrykę ma również Delphi Poland S.A. W błońskim zakładzie produkuje się pochłaniacze par paliw, filtry powietrza, zawory recyrkulacji gazów spalinowych, zawory regulacyjne podciśnienia powietrza w kolektorze dolotowym, moduły zasilania paliwem (zintegrowane ze zbiornikiem paliwa) oraz konwertery katalityczne/katalizatory. Części te dostarczane są do m.in. BMW, Fiata, Forda, Opla, Peugeota, Citroëna, Rovera, Saaba i Volvo.

W Błoniu na 8-hektarowej działce, do końca 2010, kosztem 15 mln euro, swoją pierwszą fabrykę w Polsce i 15. na świecie zbuduje spółka Soprema – producent systemów hydroizolacyjnych dla budownictwa i inżynierii lądowej^[12].

Transport i komunikacja[edytuj]

Położenie miasta na tle gminy i powiatu

W mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:

Nr drogi	Przebieg
	Warszawa – Błonie – Kutno – Poznań – Rzepin
	Nowy Dwór Mazowiecki – Błonie – Grodzisk Mazowiecki
	Nadarzyn – Brwinów – Błonie

1,5 kilometra od granic gminy przebiega także autostrada A2.

Przez miasto przebiega linia kolejowa nr 3 Warszawa – Frankfurt nad Odrą ze stacją Błonie. Na terenie miasta funkcjonuje parking typu PARKUJ I JEDŹ (P+R).

Sport i rekreacja[edytuj]

Skwer przy Os. Wyszyńskiego

W mieście znajdują się cztery kluby sportowe:

• Błonianka Błonie (piłkarski + sekcja ciężarowców)
• LKS OLYMP Błonie (tenis, warcaby, lekka atletyka)^[13]
• UKS BETA (siatkarski)
• KS Passovia Pass (piłkarski)

Przy Alei C. K. Norwida, w Parku Bajka znajduje się skatepark, z którego korzysta kilkuset deskorolkowców i miłośników rolek, czy BMX.

W okresie międzywojennym w Błoniu działały trzy kluby piłkarskie: KS Błonianka Błonie, KS TUR Błonie, Makabi Osiek^[14].

Wspólnoty religijne[edytuj]

Kościół Starokatolicki Mariawitów Trójcy Przenajświętszej

W mieście prowadzą działalność następujące wspólnoty religijne:

• Kościół Rzymskokatolicki
  • Parafia Świętej Trójcy
  • Parafia Narodzenia Pańskiego
• Kościół Starokatolicki Mariawitów
  • Parafia Trójcy Przenajświętszej
• Świadkowie Jehowy
  • zbór Błonie (w tym grupa rosyjskojęzyczna); Sala Królestwa^[15].

Miasta partnerskie[edytuj]

• Coreno Ausonio^[16]

Ciekawostki[edytuj]

Wczesnogotycki Kościół pw. Trójcy Św.

• W kamienicy, na rogu ulicy Warszawskiej i 3 Maja, w 1945 znajdował się powstańczy szpital^[17].
• Przed wybuchem powstania warszawskiego w mieście produkowano orzełki na czapki i mundury powstańców.^{[potrzebny przypis]}
• Radziecki obóz przejściowy, do którego trafił Wilm Hosenfeld, niemiecki oficer, który uratował Władysława Szpilmana, o którym mowa w filmie „Pianista” (reż. Roman Polański), znajdował się w Błoniu^[18].
• Błonie było planem filmu „Książątko” w reżyserii Konrada Toma z 1937^[19].
• Ulice Błonia stały się również planem filmowym polsko-brytyjskiej koprodukcji „Ceremonia pogrzebowa” (1984), reż. Jacek Bromski.^{[potrzebny przypis]}
• Nakręcono również film „Zmowa” (1988), reż. Janusz Petelski.^{[potrzebny przypis]}
• W mieście nakręcono kilka scen do filmu „Świadek koronny”.^{[potrzebny przypis]}
• W 2006 roku Niemiecka telewizja ZDF, nagrała w Błoniu film dokumentalny o ofiarach II wojny światowej.^{[potrzebny przypis]}
• KS Błonianka Błonie w latach powojennych posiadała jeden z najlepszych stadionów piłkarskich na Mazowszu i jedną z najlepszych muraw w Polsce.^{[potrzebny przypis]}
• Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin (IHAR) w Radzikowie wyhodował w 1982 pierwszą w Polsce odmianę pszenżyta nazwie „Lasko”.
• Dworzec kolejowy w Błoniu jak na niewielką stację posiada ogromny budynek z nie mniejszą poczekalnią i rozległą antresolą.^{[potrzebny przypis]}
• Przez Błonie przebiegała trasa 67 Tour de Pologne, w ramach którego przed Ratuszem rozegrana została Lotna Premia^[20].
• Błoński kościół pw. Świętej Trójcy znajduje się na „lokalnym szlaku powiatu warszawskiego zachodniego” administrowanym przez Lokalną Organizację Turystyczną Skarbiec Mazowiecki. Na szlaku tym organizacja testuje różne narzędzia ułatwiające turystom zwiedzanie. Przed kościołem postawiono tablicę informacyjną. Udostępniono też aplikację GPS prowadzącą po szlaku.

Zobacz też[edytuj]

• Kolej Warszawsko-Kaliska
• Osiek (Błonie)
• Ratusz w Błoniu
• Błonie (stacja kolejowa)

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Błonie w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa, 1880.
• Muzeum internetowe Błonia. [dostęp 31 października 2009].
• Historia Żydów w Błoniu na portalu Wirtualny Sztetl
• Kierunek Błonie - akcja promująca miasto. [dostęp 6 maja 2013].
• Błoński Informator Samorządowy : miesięcznik Samorządu Gminy

p • d • e Powiat warszawski zachodni Miasta Błonie • Łomianki • Ożarów Mazowiecki Gminy miejsko-wiejskie Błonie • Łomianki • Ożarów Mazowiecki Gminy wiejskie Izabelin • Kampinos • Leszno • Stare Babice