Tworzenie stron internetowych

Lachowice
Herb Lachowic
Kościół pw św Apostołów Piotra i Pawła
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	suski
Gmina	Stryszawa
Wysokość	390 (Lachowice Dolne) – 700 (Lachowice Adamy) m n.p.m.
Liczba ludności (31 grudnia 2010)	2101[1]
Strefa numeracyjna	(+48) 33
Kod pocztowy	34-232[2]
Tablice rejestracyjne	KSU
SIMC	0069144
Położenie na mapie województwa małopolskiego Lachowice
Położenie na mapie Polski Lachowice
49°42′53″N 19°28′26″E/49,714722 19,473889
Multimedia w Wikimedia Commons

Lachowice (6.) na planie gminy Stryszawa

Lachowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Stryszawa.

Położenie[edytuj]

Wieś położona jest na zachód od Suchej Beskidzkiej, na wysokości 400–450 m n.p.m. w dolinie potoku Lachówka (dopływ Stryszawki), oraz na zboczach dwóch pasm górskich. Od południowo-wschodniej strony są to zbocza Pasma Solnisk, północno-zachodnie zaś należą do Pasma Pewelskiego. Według opracowanej przez Jerzego Kondrackiego regionalizacji Polski obydwa te pasma należą do Beskidu Makowskiego^[3]. Pod koniec 2010 r. we wsi zamieszkiwało 2101 osób^[1]. Przez Lachowice przebiega od 1884 r. linia kolejowa Sucha Beskidzka – Żywiec (fragment kolei transwersalnej). Obok Lachowic przebiega droga wojewódzka nr 946.

Części wsi[edytuj]

Integralne części wsi Lachowice: ^[4][5]

osady

Krale, Laliki, Mączne, Zagrody (SIMC 0069470)

przysiółki

Granica, Polanki

części wsi

Adamy, Banasie, Bogacze, Buczynka, Chrząszczówka, Elżbieciakówka, Gustawy, Kachlówka, Kalówka, Kapałów Potok, Karczówka, Karówka, Kotliny, Krzystki, Kubińce, Lasiki, Łaciaki, Mącznianka, Mizioły, Pająkówka, Pierchałówka, Pisiak, Rumiaków, Sobalówka, Sobańskie, Świerkoszówka, U Grzesicy, Wojtaszki, Zagrody (SIMC 0069428)

Historia[edytuj]

Historia Lachowic sięga XIII wieku. Wtedy to w rejon podbabiogórski napłynęła ludność dwoma głównymi szlakami: z północnego zachodu od Śląska, brzegiem Skawy i z północnego wschodu od Krakowa doliną Raby.

Pierwszymi osadnikami byli Wołosi, którzy pojawili się w XVI wieku. Jednak dopiero w XVII wieku wieś została oficjalnie założona przez Piotra Komorowskiego, właściciela dóbr suskich. Połączona została z czterech osad: Kobylanki, Lubnicy, Lachowic i Mącznej. Lachowice oraz kilka sąsiednich wsi tworzyły tzw. „państwo suskie”, które przechodziło kolejno w ręce Wielopolskich, Branickich i Tarnowskich.

Pierwsza wzmianka o Kobylance, osadzie pasterskiej z przysiółka Mizioły (Lachowice Górne), pochodzi z 1598 roku. Od 1608 roku obecna jest nazwa Lubnicy, zajmującej polany dolnych Lachowic. Większość mieszkańców osiedliła się w Lachowicach, głównej części wsi. Po jej północnej stronie znajdowała się Mączna. Współczesna nazwa, używana od 1670 roku, wzięła się od napływowej ludności określanej jako „Lachowie”.

Miejscowa ludność, poza rolnictwem i pasterstwem, trudniła się rzemiosłem rękodzielniczym, przeznaczonym na targi w pobliskich Żywcu, Makowie i Suchej Beskidzkiej. Na przestrzeni XVIII wieku zajmowano się również folowaniem sukna w foluszach.

W Lachowicach istniała mniejszość żydowska, której przedstawiciele byli właścicielami karczm.

W 1834 roku wybudowano leśniczówkę. Parafia w Lachowicach powstała w 1841 roku. Pod koniec XIX wieku wybudowano pierwsze murowane domy. W Lachowicach Dolnych utworzono 3-klasową szkołę, a szkołę powszechną usytuowano w Lachowicach Górnych. Budynek był drewniany i składał się z jednej sali lekcyjnej i trzech mieszkań.

W ostatnich latach XIX wieku okoliczni mieszkańcy zajęli się zabawkarstwem, które pełniło rolę dodatkowego zarobku. Drewniane wyroby trafiały do krakowskich Sukiennic, Poznania i na Kresy Wschodnie. Najbardziej znaną rodziną twórców byli Balcerowie, u których tradycja strugania zabawek przetrwała do czasów współczesnych.

W ramach Ligi Popierania Turystyki we wsi zapewniono 60 miejsc noclegowych.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.

W 2001 po obfitych opadach deszczu doszło do rozległego osunięcia ziemi, które zniszczyło kilkanaście domostw.

Zabytki[edytuj]

Najważniejszym zabytkiem wsi jest drewniany kościół św. Piotra i Pawła z 1789 roku. Kościół w Lachowicach reprezentuje typową dla tego obszaru Polski drewnianą architekturę sakralną, która nawiązuje swoim stylem do późnego średniowiecza, ale posiada także elementy barokowe. Wraz z dziewięcioma innymi drewnianymi kościołami południowej Polski został on zgłoszony do wpisania na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO, ale ostatecznie na listę wpisano tylko 6 najstarszych budowli. W 2003 roku kościół został laureatem nagrody Ministra Kultury na „Zabytek Zadbany”. Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa małopolskiego.

Poza kościołem, we wsi znajduje się kilka drzew – pomników przyrody. Większość usytuowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła. W przeszłości doszło do samowolnej wycinki kilku sztuk z polecenia nowego proboszcza. Po protestach mieszkańców udało się uratować większość drzew. Sprawca nigdy nie został ukarany.

Do historii przeszedł już zabytkowy młyn, wielokrotnie podpalany przez miejscowego szaleńca. Ostatnia jego próba okazała się skuteczna i, mimo ogromnej akcji gaszenia prowadzonej przez miejscową Ochotniczą Straż Pożarną, nie udało się go uratować.

Lachowice stanowią dobry punkt wyjścia szlaków turystycznych w Beskid Żywiecki oraz Beskid Mały.

Zobacz też[edytuj]

• Chatka studencka SST „Pod Solniskiem”
• Ludwik Sikora – pochodzący z Lachowic nauczyciel, historyk, autor dzieła pt. Okruchy historyczne Lachowic koło Żywca z 1931 (znanego także jako Kronika Lachowic).

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• G. Proszowski, M. Kubica, R. Banaś: Sucha i okolice Babiej Góry na dawnych pocztówkach i fotografiach, Kraków: Text, 2004.

p • d • e Gmina Stryszawa Siedziba gminy: Stryszawa Wsie Hucisko • Krzeszów • Kuków • Kurów • Lachowice • Pewelka • Targoszów Pozostałe Głodówka