Tworzenie stron internetowych

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Lipsko

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości noszące tę nazwę.

Lipsko
Kościół Świętej Trójcy w Lipsku
Herb Lipska (województwo mazowieckie)
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	lipski
Gmina	Lipsko gmina miejsko-wiejska
Data założenia	1589
Burmistrz	Jacek Lucjan Wielorański
Powierzchnia	15,7 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	5 678[1] 361,7 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 48
Kod pocztowy	27-300
Tablice rejestracyjne	WLI
Położenie na mapie powiatu lipskiego Lipsko
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Lipsko
Położenie na mapie Polski Lipsko
51°09′30″N 21°38′57″E/51,158333 21,649167
TERC (TERYT)	1409034
SIMC	0973613
Urząd miejski ul. 1 Maja 2 27-300 Lipsko
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Lipsko – miasto w woj. mazowieckim, w powiecie lipskim. Siedziba powiatu oraz miejsko-wiejskiej gminy Lipsko. Położone nad rzeką Krępianką, na Wzniesieniach Południowomazowieckich, historycznie w Małopolsce.

Według danych z 31 grudnia 2012, miasto miało 5895 mieszkańców, w tym 2853 mężczyzn i 3042 kobiety^[2].

Herbem Lipska jest herb szlachecki Dębno, którym pieczętowali się jego dawni właściciele.

Położenie[edytuj]

Miasto leży w południowej części województwa mazowieckiego, w południowej części Równiny Radomskiej^[3].

Miasto jest położone na dwóch wzgórzach, rozdzielonych Krępianką.

Historycznie należy do Małopolski. Leżało w ziemi sandomierskiej, następnie w województwie sandomierskim. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. radomskiego, zaś przed 1975 do woj. kieleckiego.

Sport[edytuj]

W mieście funkcjonuje klub sportowy Powiślanka Lipsko.

Demografia[edytuj]

Dane GUS dotyczące faktycznego miejsca zamieszkania.

• Piramida wieku mieszkańców Lipska w 2014 roku ^[1].

Historia[edytuj]

Synagoga w Lipsku, zniszczona przez Niemców 8 września 1939 r.

• kwiecień 1589 – pierwsze wzmianki jako o własności rodziny Krępskich, a potem Wolskich i Gostomskich, potem własność kasztelana radomskiego Mikołaja Oleśnickiego.
• 1613 – nadano prawa miejskie i nastąpił rozwój w związku z położeniem na "szlaku wołowym" z Rusi do Wielkopolski i na Śląsk.
• 1614 – potwierdzenie przywilejów miejskich przez króla Zygmunta III Wazę, powstał kościoła Św. Trójcy z fundacji Mikołaja Oleśnickiego.
• XVIII w. – Lipsko od Oleśnickich zakupili Denhoffowie, potem Sanguszkowie i Kochanowscy.
• 1775 – nadano prawa organizowania targów w soboty i dziesięciu jarmarków rocznie przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego.
• 1860 – z pracy na roli żyło 96 mieszkańców, 34 z rzemiosła, nastąpił powolny upadek miasta.
• 1868 – utracono prawa miejskie, ich odzyskanie nastąpiło dopiero w 1958.
• 8 września 1939 – w synagodze hitlerowcy spalili 60 miejscowych Żydów.
• 1 stycznia 1956 – podniesiono do rangi powiatu, a 1 stycznia 1958 do rangi miasta.
• 1957 – powstała Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Lipsku.
• 1963 – powstała Przetwórnia Owocowo-Warzywna Hortex w Lipsku.
• 1975 – powstał Zakład Mleczarski w Lipsku i Zakład Produkcji Części Samochodowych FSC w Starachowicach.
• 1 stycznia 1999 – Lipsko zostało ponownie stolicą powiatu.

Kościół[edytuj]

W Lipsku znajduje się kościół św. Trójcy z 1614 wybudowany przez małżonków Zofię i Mikołaja Oleśnickich. Konsekracji kościoła dokonano w 1686. Kościół zbudowany jest z kamienia wapiennego. Wewnątrz kościoła znajduje się między innymi obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy, wizerunek Świętej Trójcy z pocz. XVIII w., dwa zabytkowe ołtarze i obraz św. Walentego z XIX w. Wcześniej w tym miejscu stał drewniany kościół.

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

• Na terenie miasta znajduje się jedna parafia kościoła rzymskokatolickiego w dekanacie lipskim – parafia Świętej Trójcy w Lipsku.
• W Lipsku mieści się też Sala Królestwa miejscowego Chrześcijańskiego Zboru Świadków Jehowy^[4].

Zobacz też[edytuj]

• Herb Lipska (województwo mazowieckie)
• Cmentarz żydowski w Lipsku

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• Robert Kąkol, Eryk Kacewicz i in., Polskie miasta i miasteczka, Warszawa: Reader's Digest, 2010, ​ISBN 978-83-60530-95-5​

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Lipsko (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. V: Kutowa Wola – Malczyce. Warszawa, 1884.

p • d • e Powiat lipski Miasta Lipsko Gminy miejsko-wiejskie Lipsko Gminy wiejskie Chotcza • Ciepielów • Rzeczniów • Sienno • Solec nad Wisłą

p • d • e Miasta województwa mazowieckiego Na prawach powiatu Ostrołęka • Płock • Radom • Siedlce • Warszawa Powiatowe Białobrzegi • Ciechanów • Garwolin • Gostynin • Grodzisk Mazowiecki • Grójec • Kozienice • Legionowo • Lipsko • Łosice • Maków Mazowiecki • Mińsk Mazowiecki • Mława • Nowy Dwór Mazowiecki • Ostrów Mazowiecka • Otwock • Piaseczno • Płońsk • Pruszków • Przasnysz • Przysucha • Pułtusk • Sierpc • Sochaczew • Sokołów Podlaski • Szydłowiec • Węgrów • Wołomin • Wyszków • Zwoleń • Żuromin • Żyrardów Gminne Bieżuń • Błonie • Brok • Brwinów • Chorzele • Drobin • Gąbin • Glinojeck • Góra Kalwaria • Halinów • Iłża • Józefów • Kałuszyn • Karczew • Kobyłka • Konstancin-Jeziorna • Kosów Lacki • Łaskarzew • Łochów • Łomianki • Marki • Milanówek • Mogielnica • Mordy • Mrozy • Mszczonów • Myszyniec • Nowe Miasto nad Pilicą • Ożarów Mazowiecki • Piastów • Pilawa • Pionki • Podkowa Leśna • Raciąż • Radzymin • Różan • Serock • Skaryszew • Sulejówek • Tarczyn • Tłuszcz • Warka • Wyszogród • Wyśmierzyce • Zakroczym • Zielonka • Żelechów