Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Mszczonów
Ratusz w Mszczonowie
Herb Mszczonowa
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	żyrardowski
Gmina	Mszczonów gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1377
Burmistrz	Józef Grzegorz Kurek
Powierzchnia	8,56 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	6 409[1] 748,7 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 46
Kod pocztowy	96-320
Położenie na mapie powiatu żyrardowskiego Mszczonów
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Mszczonów
Położenie na mapie Polski Mszczonów
51°58′28″N 20°30′45″E/51,974444 20,512500
TERC (TERYT)	1438024
SIMC	0977054
Urząd miejski Pl. Piłsudskiego 1 96-320 Mszczonów
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Mszczonów (jid אַמשינאָוו, Amszinow) – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie żyrardowskim, położone nad rzeką Okrzeszą, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mszczonów. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa skierniewickiego.

Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego^[2] w starostwie mszczonowskim w ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego w 1792 roku^[3].

Miasto leży na skrzyżowaniu drogi ekspresowej S8 (część trasy europejskiej E67, niegdyś droga krajowa nr 8) z drogą krajową nr 50, ok. 18 km od autostrady A2.

Według danych z 31 grudnia 2014 miasto miało 6310 mieszkańców^[4].

Historia[edytuj]

Pierwsza wzmianka o Mszczonowie pojawia się w 1245 roku na dokumencie wystawionym przez mazowieckiego księcia Konrada I. Prawa miejskie Mszczonów posiada co najmniej od 1377 r. z nadania księcia mazowieckiego Ziemowita III. Mszczonów do wieku XIV był własnością książęcą i znajdował się w nim niewielki dwór myśliwski, w którym książę zatrzymywał się na czas polowań. Od czasu wojny ze Szwecją w latach 1655–1657 do upadku Rzeczypospolitej w 1795 Mszczonów w zasadzie nie rozwijał się. Pewne oznaki ożywienia wystąpiły pod koniec XVIII wieku. W I poł. XIX wieku Mszczonów należał do najludniejszych miast na zachodnim Mazowszu. W latach 1800 i 1862 w Mszczonowie miały miejsce wielkie pożary, w których spłonęła większość budynków. Na los Mszczonowa wpłynęła także decyzja Namiestnika Królestwa z 1845, w wyniku której linia kolejowa z Warszawy do Wiednia ominęła miasto.

Cmentarz żydowski w Mszczonowie

W momencie wybuchu I wojny światowej Mszczonów zamieszkiwało ponad 8 tys. mieszkańców. Po okresie I wojny światowej spadła liczba ludności.

Kolejną tragedią była II wojna światowa. W czasie działań wojennych we wrześniu 1939 miasto zostało zbombardowane przez lotnictwo niemieckie. W czasie kampanii wrześniowej 1939, 8 września 1939 żołnierze niemieccy rozstrzelali 2 polskich jeńców^[5]. Tego samego dnia rozstrzelano dalszych 11 jeńców (8 w mundurach, a 3 po cywilnemu)^[5], zbrodni dokonała niemiecka 4 dywizja pancerna XVI korpusu 10 armii. 11 września 1939 wycofujący się przed atakującymi Niemcami z przedpola Sieradza i linii Warty 31 Pułk Strzelców Kaniowskich pod dowództwem ppłk Wincentego Wnuka, dokonał kontrataku na znajdujące się już w Mszczonowie oddziały Wehrmachtu. Starcie zakończyło się zwycięstwem Polaków i kompletnym rozbiciem oddziałów niemieckich. Zniszczono niemieckie czołgi i samochody, wozy z zaopatrzeniem. Po zwycięstwie pułk wycofał się z miasta. Jeszcze tego samego dnia wrócili do miasta Niemcy i w odwecie je spalili (zniszczono około 80% zabudowy). Ponadto dokonali licznych egzekucji - m.in. rozstrzelali burmistrza Aleksandra Tańskiego, księdza proboszcza Józefa Wierzejskiego i lekarza Stanisława Zarachowicza. Zastrzelili też ks. Władysława Gołędowskiego, wikariusza parafii w Mszczonowie i kapelana miejscowego hufca ZHP w trakcie opatrywania rannego.

Do aktywizacji gospodarczej miasta przyczyniła się uruchomiona w latach 1953 - 54 linia kolejowa do Skierniewic i Pilawy. W latach 1962 - 64 wybudowane zostały Zakłady Produkcji Kruszywa Lekkiego, które produkowały jako jedyne w kraju keramzyt^[6]. Od utworzenia w 1972 gminy Mszczonów, miasto rozwija się dynamicznie jako prężnie działający ośrodek logistyczno-przemysłowy, szczególnie zaś od lat 90. wraz z nasileniem transportu drogowego.

11 września 2007, w rocznicę wydarzeń z 1939, w Mszczonowie złożył wizytę prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński^[7], biorąc udział w uroczystościach upamiętniających zwycięstwo 31 Pułku Strzelców Kaniowskich. Prezydent przyznał pośmiertne odznaczenia dowódcy zwycięskiego 31 Pułku Strzelców Kaniowskich pułkownikowi Wincentemu Wnukowi, a także czterem osobom, które zginęły z rąk Niemców 11 września 1939.

28 czerwca 2008 dokonano uroczystego otwarcia kompleksu basenów geotermalnych.

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Mszczonowa w 2014 roku ^[1].

Zabytki[edytuj]

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela

• Kościół pw. św. Jana Chrzciciela wybudowany w latach 1862–1886
• Dworek państwa Czarneckich z XIX wieku tzw. Kaflarnia
• Cmentarz żydowski z ohelem cadyka

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

Na terenie Mszczonowa działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:

• Kościół Rzymskokatolicki
  • Parafia pw. św. Jana Chrzciciela (erygowana w XIII wieku)
  • Parafia pw. św. Ojca Pio (erygowana 29 czerwca 2008) – planowana budowa świątyni
• Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
  • zbór
• Kościół Ewangeliczny^[8]
• Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy (Sala Królestwa)^[9].

Ludzie związani z Mszczonowem[edytuj]

• Jan Adam Maklakiewicz (1899–1954) – polski kompozytor, pedagog, dyrygent chórów, organista i publicysta muzyczny.
• Franciszek Maklakiewicz (1915–1939) – polski kompozytor.
• Sylwester Maciejewski – aktor, znany m.in. z serialu Ranczo i filmu Pieniądze to nie wszystko.
• Jaakow Dawid Kalisz I (1814-1878) - rabin, założyciel i pierwszy cadyk chasydzkiej dynastii Amszynów.

Miasta partnerskie[edytuj]

• Erding^[10]
• Koczani^[11]

Galeria[edytuj]

Zobacz też[edytuj]

• Mszczonów (stacja kolejowa)
• Izba Pamięci Ziemi Mszczonowskiej w Mszczonowie
• Synagoga chasydów z Mszczonowa w Piotrkowie Trybunalskim

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Mszczonow24h.pl serwis informacyjny
• Biuletyn Informacji Publicznej Mszczonów
• Towarzystwo Przyjaciół Mszczonowa
• Wirtualne Muzeum Ziemi Mszczonowskiej
• Cmentarz żydowski
• Cmentarz żydowski
• Mszczonów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa, 1885.

p • d • e Powiat żyrardowski Miasta Mszczonów • Żyrardów Gminy miejskie Żyrardów Gminy miejsko-wiejskie Mszczonów Gminy wiejskie Puszcza Mariańska • Radziejowice • Wiskitki