Tworzenie stron internetowych

Wieluń

Poznaj naszą ofertę w zakresie tworzenia stron www oraz sklepów internetowych. Nasza firma oferuje sklepy online które przyciągną klientów w mieście Wieluń. Zapewniemy profesjonalne podejście do Twojego biznesu. Konkurencyjne ceny i dobre wykonanie zapewni Ci sukces. Strona www jest jedną z metod na pozyskanie klientów dla Twojego biznesu, profesjonalnie wykonana strona jest jednym z elementów który zachęcają klienta do skorzystania z Twojej oferty. Nowoczesne technologie jakie wykorzystujemy zapewniają skuteczne wykonanie naszej usługi.

Strony internetowe

Jeżeli chesz mieć własną stronę internetową, a Twoja firma znajduje się w miejscowości Wieluń - dobrze trafiłeś. Projektujemy, wdrażamy i tworzymy strony internetowe dla każdego. Napewno chesz aby klient wpisując w wyszukiwarkę nazwę "Twojej firmy + Wieluń" uzyskał informację o Twojej stronie oraz ofercie Twojej firmy. Dlatego jeżeli chcesz aby Twoja firma była dobrze widoczna kiedy wyszuka się informacje o mieście Wieluń warto stworzyć stronę korzystająć z naszych usług.
Pamietaj! jeśli "Strony Internetowe Wieluń" to tylko My.

Sklepy internetowe

Chcesz aby twój sklep był popularny i aby ludzie mogli go łatwo znaleźć, aby wpisując w wyszukiwarkę "sklep Wieluń" mogli trafić do twojej witryny i szybko oraz wygodnie zrobić zakupy? Potrzebujesz wydajnego i profesjonalnie wykonanego sklepu internetowego? Napisz teraz do nas. Projektujemy profesjonalne sklepy internetowe, dzięki naszym usługom możesz sprzedawać szybko i wygodnie w Internecie, na terenie miasta Wieluń i w całej Polsce!

Portfolio

Poniżej mozesz zobaczyć kilka nszych prac. Pamiętaj każdy sklep projektujemy indywidualnie pod konkretne potrzeby..

O mieście: Wieluń

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Ten artykuł dotyczy miasta w woj. łódzkim. Zobacz też: inne znaczenia hasła Wieluń.
Wieluń
Zniszczenia centrum z lotu ptaka (1 września 1939r.), Mury obronne z Bramą Krakowską, Kolegiata Bożego Ciała, Pl. Legionów, cukrownia „Wieluń”, I LO im. T. Kościuszki, Były młyn „Amerykanka”,
Zniszczenia centrum z lotu ptaka (1 września 1939r.), Mury obronne z Bramą Krakowską, Kolegiata Bożego Ciała, Pl. Legionów, cukrownia „Wieluń”, I LO im. T. Kościuszki, Były młyn „Amerykanka”,
Herb Flaga
Herb Wielunia Flaga Wielunia
Państwo  Polska
Województwo  łódzkie
Powiat wieluński
Gmina Wieluń
gmina miejsko-wiejska
Data założenia 1217-1218
Prawa miejskie 1283
Burmistrz Paweł Okrasa
Powierzchnia 16,9 km²
Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności
• gęstość

23 018[1]
1 364,4 os./km²
Strefa numeracyjna
(+48) 43
Kod pocztowy 98-300
Tablice rejestracyjne EWI
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa lokalizacyjna województwa łódzkiego
Wieluń
Wieluń
Położenie na mapie Polski
Mapa lokalizacyjna Polski
Wieluń
Wieluń
Ziemia51°13′21″N 18°34′26″E/51,222500 18,573889
TERC
(TERYT)
1017094
SIMC 0976586
Urząd miejski
pl. Kazimierza Wielkiego 1
98-300 Wieluń
Strona internetowa

Wieluń (łac. Velun, ros. Велюнь, jid. וויעלון, czes. Věluň) – miasto w woj. łódzkim, na krańcu Wyżyny Wieluńskiej, siedziba powiatu wieluńskiego oraz gminy Wieluń.

Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego[2] w starostwie wieluńskim w powiecie wieluńskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku[3]. Jest także często uważany za miejsce wybuchu II wojny światowej[4]. Niekiedy nazywany polską Guernicą w związku z bestialstwem Luftwaffe wobec ludności cywilnej podczas nalotów bombowych 1 września 1939[5]

31 marca 2016 miasto liczyło 30 123 mieszkańców[6].

Historia[edytuj]

W Polsce przedrozbiorowej[edytuj]

Wieluń jest miastem o prawie 800-letniej historii. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 2 połowy XIII w. Gród był od 1281 ośrodkiem kasztelanii[7]. Przypuszcza się, że prawa miejskie Wieluń uzyskał ok. 1282[8]. W XIV wieku Kazimierz III Wielki wybudował w Wieluniu zamek, który potem był wielokrotnie przebudowywany w związku z pożarami. Dziś na fundamentach zamku stoi pałacyk klasycystyczny. Miasto było stolicą historycznej ziemi wieluńskiej w województwie sieradzkim od 1396. W 1564 starostwo wieluńskie składało się z miast: Wielunia i Kamionu oraz wsi: Bobrowniki, Wierzbie, Pątnów, Krzyworzeka, Mokrsko z folwarkiem, Wróblew, Pichlice, Sokolniki z folwarkiem, Czastary, Osiek, Kiełczygłów w Sieradzkiem i innych. W Wieluniu od końca XIV w. do końca XVIII w., odbywały się sądy ziemskie i grodzkie[9].

Żydzi w Wieluniu[edytuj]

Żydzi osiedlali się w Wieluniu już od połowy XVI wieku, mimo że miasto posiadało tzw. przywilej de non tolerandis Judaeis, wydany w 1566 przez króla Zygmunta Augusta i odnowiony w 1581 przez króla Stefana Batorego, zabraniający Żydom osiedlania się w tym mieście. Z tego powodu w okresie staropolskim Żydów w tym mieście oficjalnie nie było[10]. W 1799 zbudowano pierwszą synagogę, a w 1850 powstał kirkut. W 1897 w mieście było 2732 Żydów (38% ludności).

Nalot 1 września 1939[edytuj]

Zniszczenia centrum miasta z 1 września 1939, zdjęcie ze zbiorów Muzeum Ziemi Wieluńskiej
 Osobny artykuł: Bombardowanie Wielunia.

Bombardowanie Wielunia – odbyło się 1 września o godzinie 4:40, a przeprowadziły je bombowce nurkujące Luftwaffe; jest ono często przywoływane jako przykład bestialstwa i nieuzasadnionego terroru niemieckiego lotnictwa[11].

II wojna światowa[edytuj]

Na początku okupacji miasto włączono do III Rzeszy. Okupanci używali nazw Welun w latach 1940–1941 i 1942–45 oraz Welungen 1941–42. Cała ludność żydowska została zebrana w getcie, w sierpniu 1942 przetrzymywana w kościele Bożego Ciała, a potem w większości wymordowana – głównie w obozie zagłady w Chełmnie nad Nerem. 18 stycznia 1945 do miasta wkroczyła Armia Czerwona.

Po 1945[edytuj]

Zbrojne podziemie polskie, walczące z okupantem niemieckim, a potem stacjonującymi jednostkami radzieckimi i UB, przetrwało na ziemi wieluńskiej aż do 1953. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. sieradzkiego.

Demografia[edytuj]

  • Piramida wieku mieszkańców Wielunia w 2014[1].


Piramida wieku Wielun.png

Zabytki[edytuj]

Ratusz i Brama Krakowska
Fragment wieluńskich murów obronnych – baszta prochownia (widok z wieży ratuszowej)
Centrum miasta obecnie – widok z lotu ptaka
 Z tym tematem związana jest kategoria: Zabytki w Wieluniu.

Zabytkami miasta są:

Zabytkami zniszczonymi podczas II wojny światowej i nieodbudowanymi są:

Budynkami objętymi opieką konserwatorską, ale nieujętymi w rejestrze zabytków są:

Dzielnice i osiedla Wielunia[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Dzielnice i osiedla Wielunia.
  • Śródmieście – Najstarsza część miasta zniszczona 1 września 1939 w 90%[12]. Na terenie śródmieścia znajduje się tzw. „Osiedle Okólna”. Część ulic ścisłego centrum objęta jest strefą płatnego parkowania, w której opłaty uiszcza się w automatach wydających bilety parkingowe (parkomaty typu „Pay and display”)
  • Osiedle Armii Krajowej (dawniej Osiedle XXV-lecia PRL) – Wznoszone od 1966 roku. Osiedle usytuowane jest pomiędzy ulicami Sieradzką, Traugutta, Grunwaldzką i Puławskiego.
  • Osiedle Bugaj – Na terenie dawnej wsi Bugaj włączonej w granice Wielunia w 1934, między ulicami: Sieradzką, Sucharskiego, Młodzieżową, Traugutta.
  • Osiedle Kopernika – Nieduże osiedle wzniesione w latach 1972-1975 między ulicami: Częstochowską, Szkolną, 3 Maja, M. Skłodowskiej-Curie, A. Struga. Do osiedla od strony południowej przylega tzw. osiedle „Poniemieckie” wzniesione przez okupanta w latach 40.
  • Osiedle Stare Sady – Wznoszone od 1984. Położone między ulicami: 18 Stycznia, Częstochowską i Nadodrzańską. 54 bloki mieszkalne, od 1993 także segmentowe budownictwo jednorodzinne. W końcu 1997 zamieszkane przez 5109 osób[potrzebny przypis].
  • Osiedle Stefana Kardynała Wyszyńskiego (dawniej Osiedle Ludwika Waryńskiego) – Wznoszone w technologii wielkopłytowej od końca lat 70. XX w. Położone między ulicami: POW, Kościuszki i Popiełuszki. 41 bloków mieszkalnych, od 1991 także segmentowe budownictwo jednorodzinne. Na osiedlu znajdują się szkoła podstawowa, gimnazjum, przedszkole oraz cztery supermarkety.
  • Osiedle Wojska Polskiego – Jedno ze starszych wieluńskich osiedli, w większości komunalne, położone między ulicami: Biedala, Sucharskiego, Młodzieżową, Wojska Polskiego.
  • Osiedle domków jednorodzinnych „Za szpitalem” – Położone w obrębie ulic: Wiśniowa, J.Żubr, Graniczna, 3 Maja. Usytuowane na terenach częściowo włączonej do Wielunia wsi Gaszyn. Osiedle to powstało w oparciu o budownictwo jednorodzinne.
  • Niedzielsko – Wieś całkowicie włączona do Wielunia w 1988. Potoczna nazwa tej dzielnicy to „Cukrownia”. Znajdują się tam: nieczynna od 2002 roku cukrownia „Wieluń”, Bałtyk-Gaz (zakład gazownictwa bezprzewodowego), Korona (wytwórnia świec), Wielton, Neotech, Patrol, Ekomal, Biosow (oczyszczalnie ścieków), Wigal i inne zakłady pracy.
  • Chrusty – Wieś całkowicie włączona do Wielunia w 1988, składa się na nią kilka ulic, z których najistotniejszą jest ulica Jagiełły
  • Berlinek – Teren między osiedlem Stare Sady a linią kolejową Wieluń – Herby Nowe. Osiedle wzniesione w latach hitlerowskiej okupacji, pierwotnie o architekturze charakterystycznej dla niemieckich wiosek, obecnie ten charakter zatraca. Spowodowane to jest intensywnym rozwojem budownictwa jednorodzinnego.
  • Osiedle Stodolniana – Osiedle bloków komunalnych znajdujące się przy ul. Stodolnianej, pomiędzy ul. Popiełuszki a linią kolejową nr 181 w rejonie przystanku kolejowego Wieluń Miasto.
  • Osiedle Moniuszki – Nieduże osiedle znajdujące się prawie w samym centrum miasta, sąsiadujące z dwoma supermarketami oraz dworcem autobusowym.
  • Podszubienice – Teren obejmujący ulice: Powstańców 1863, Sybiraków, Stadionu WOSiR, parku im. Mieczysława Kałuży i lasku miejskiego. Nazwa ta pojawiła się w 1844. W latach 1863-1864 Rosjanie dokonywali tu egzekucji na uczestnikach powstania styczniowego.
  • Kijak – Teren obejmujący ulice: Kijak, Joanny Żubr, Graniczną, i przyległe. Na Kijaku znajduje się nieczynny od 1939 cmentarz żydowski.
  • Błonie – Teren obejmujący ulice: Kochelskiego, Błońską, Wodną, Poprzeczną, Sejmu Czteroletniego i Wodną (tereny pomiędzy linią kolejową a ulicą Głowackiego).
  • Osiedle „Poniemieckie” – Teren obejmujący ulice: M. Skłodowskiej-Curie, Paderewskiego i Roosevelta, znajdujący się pomiędzy os. Kopernika, ul. 3 Maja i cmentarzem rzymskokatolickim. Większość bloków wybudowano podczas niemieckiej okupacji.

Klimat[edytuj]

Miesiąc I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII
Najwyższa temperatura dzienna (°C) +8,3 +12,7 +19,7 +21,9 +25,5 +32,7 +34,3 +31,9 +25,6 +22,8 +14,1 +6,8
Najniższa temperatura dzienna (°C) –32,6 –27,4 –3,0 –2,5 +0,7 +6,6 +8,4 +7,6 +5,0 –0,1 –6,7 –16,2
Źródło: Typowe lata meteorologiczne i statystyczne dane klimatyczne dla obszaru Polski do obliczeń energetycznych budynków

Przemysł[edytuj]

Cukrownia „Wieluń” – widok ogólny

Pierwszy duży zakład przemysłowy powstał w Wieluniu w 1912 – była nim działająca do 2002 cukrownia „Wieluń”. Największym zakładem w historii miasta był działający do tej pory w zredukowanym wymiarze ZUGiL (Zakłady Urządzeń Galwanicznych i Lakierniczych). Większość dużych zakładów produkcyjnych ulokowana jest w północnej części miasta (Niedzielsko, Błonie i tereny przyległe), gdzie funkcjonuje także podstrefa „Wieluń” Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Energetyka[edytuj]

Ciepłownia

Energia cieplna[edytuj]

Produkcją i dystrybucją energii cieplnej na terenie miasta zajmuje się prawie wyłącznie jedna firma (Energetyka Cieplna Wieluń Sp. z o.o.). Jej majątek stanowi[potrzebny przypis]:

Ciepłownia zasila w ciepło centrum miasta, większe osiedla, szkoły i szpital, natomiast kotłownia - leżącą na obrzeżach dzielnicę „Cukrownia”. Ciepłownia jest wyposażona w trzy kotły typu WR-25 (moc nominalna jednego takiego kotła to 30 MW), z których wyprodukowane ciepło przekazywana jest siecią o długości 27 km. Przyłączonych jest do niej 59 grupowych węzłów cieplnych oraz 152 węzły indywidualne. Polityka energetyczna miasta, jak i przedsiębiorstwa zakłada systematyczną likwidację niskiej emisji. Udziałowcami spółki są: Urząd Miasta, ZUGiL (Zakłady Urządzeń Galwanicznych i Lakierniczych) oraz WSM (Wieluńska Spółdzielnia Mieszkaniowa).

Energia elektryczna[edytuj]

Energia elektryczna dystrybuowana jest przez: Zakład Energetyczny Łódź-Teren S.A. – Rejon Energetyczny Wieluń.

Od kwietnia 1916 do lipca 1939 w Wieluniu funkcjonowała samodzielna elektrownia miejska o mocy 370 kW. Od lipca 1939 roku miasto jest włączone do krajowych sieci elektroenergetycznych. Obecnie do miasta energię elektryczną doprowadzają niezależne linie wysokiego napięcia 110 kV (110 000 V)[13]:

Linie te zasilają GPZ (Główny Punkt Zasilania) zlokalizowany w północnej części Wielunia. Planowana jest także budowa łącznika o napięciu 110 kV pomiędzy wyżej wymienionymi liniami, biegnącego po wschodnich obrzeżach miasta, w większej części poza jego granicami – oraz drugiego GPZ („Sady”) w południowo-wschodniej części miasta. Odbiorcy zasilani są z miejskiej sieci rozdzielczej w skład której wchodzą sieć średniego napięcia 15 kV oraz sieć niskiego napięcia.

Gazownictwo[edytuj]

Od 2011 roku funkcjonuje system zaopatrzenia w gaz ziemny, w skład którego wchodzą: gazociąg wysokiego ciśnienia – PN63 (63 bary), stacja redukcyjna oraz sieć dystrybucyjna średniego ciśnienia PN5. Operatorem sieci gazowej jest EWE energia sp. z o.o.[14].

Zakład Gazownictwa Bezprzewodowego (LPG) został oddany przez miasto w leasing firmie Bałtyk Gaz Sp. z o.o. Dystrybucją gazu bez przewodowego zajmuje się ponadto kilka mniejszych firm.

Transport[edytuj]

Droga Wojewódzka (dawna DK74) na wylocie z Wielunia (fragment ul. Warszawskiej)
Docelowy układ ważniejszych dróg na terenie miasta i gminy Wieluń
Stacja kolejowa: Wieluń Dąbrowa
Stary, niejstniejący już dworzec autobusowy z 1976 roku, widok od ul. Chopina

Układ drogowy[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Obwodnice Wielunia.

Wieluń stanowi ważny węzeł komunikacyjny. Przez miasto przebiegają drogi krajowe:

oraz wojewódzkie:

30 marca 2017 roku została oddana do użytkowania obwodnica północna miasta w ciągu drogi krajowej nr 74. Docelowo ma powstać również obwodnica południowo-zachodnia dla pozostałych dróg krajowych. Zakończono również pierwszy odcinek drogi średnicowej, która po ukończeniu inwestycji odciąży starą obwodnicę śródmiejską. W okolicy Wielunia przebiega droga ekspresowa S8, na której w pobliżu miasta zlokalizowano dwa węzły drogowe: „Wieluń” na zachód i „Złoczew” na północ od Wielunia. Zapowiadana jest też realizacja 70-kilometrowego traktu „Kalisko-Wieluńskiego” łączącego Wieluń z Kaliszem.

Komunikacja kolejowa i autobusowa[edytuj]

Przez miasto przebiega wybudowana w 1926 linia kolejowa nr 181 Herby Nowe-Krzepice-Wieluń-Wieruszów-Kępno-Syców-Oleśnica (pierwotnie budowana jako Kalety-Podzamcze). Trwają prace nad koncepcją połączenia kolejowego Wielunia z Bełchatowem. Do 31 sierpnia 1989 funkcjonowała Wieluńska Kolej Wąskotorowa, która łączyła Wieluń z Praszką. Obecnie miasto posiada stację kolejową Wieluń Dąbrowa w północno-zachodniej części miasta oraz przystanek Wieluń Miasto, znajdujący się tuż przy wiadukcie nad drogą krajową nr 74.

Komunikację autobusową z okolicą oraz poprzez kilka kursów dalekobieżnych z krajem zapewnia głównie PKS Wieluń, oraz nowoczesny, wybudowany w 2014 roku dworzec autobusowy, obsługujący również komunikację międzynarodową.

Komunikacja miejska[edytuj]

Wieluń, podobnie jak znaczna część miast, posiada system komunikacji miejskiej. Sieć transportu zbiorowego składa się z ośmiu regularnych linii obsługiwanych transportem autobusowym. Kursy w ramach siedmiu z nich odbywają się nie tylko wewnątrz strefy miejskiej, ale także docierają do wybranych sołectw położonych w gminie Wieluń. Komunikacja miejska istnieje tu od 1988 roku. Autobusy kursują w następujących relacjach:

  • Linia A: Dw. PKP Wieluń-Dąbrowa – Stare Sady – (Ruda)
  • Linia B: (Bieniądzice) – Rozlewnia gazu – Stare Sady
  • Linia C: Dw. PKP Wieluń-Dąbrowa – ul.POW – (Olewin)
  • Linia D: (Kurów) – Stadion – Ruda
  • Linia D – BIS: Dw. PKP Wieluń-Dąbrowa – ul.POW
  • Linia E: Rozlewnia gazu – Stare Sady
  • Linia G: (Bieniądzice) – Rozlewnia gazu – ul.Częstochowska
  • Linia H: Masłowice – Stare Sady

W nawiasach zostały podane nazwy pętli, do których dociera tylko część kursów danej linii.

Obsługa komunikacji miejskiej w Wieluniu została w drodze przetargu powierzona firmie PKS Wieluń.

Tabor[edytuj]

Autosan H9 w barwach wieluńskiego ZKM na ulicy 18 stycznia (DW486)

Do 2004 przewozy były realizowane tylko należącymi do miasta pojazdami typu Autosan H9-35. W latach 2004-2012 odbywała się sukcesywna wymiana pojazdów na krótsze, w wyniku której w 2012 został wycofany ze służby w komunikacji miejskiej ostatni Autosan H9-35. W związku z tym, obecnie przewozy realizowane są głównie pojazdami 7-metrowymi. Część użytkowanego w komunikacji miejskiej taboru autobusowego jest własnością miasta, zaś pozostałą część zapewnia przewoźnik - zwycięzca przetargu na obsługę linii autobusowych.

Transport lotniczy[edytuj]

Ok. 28 km na północny wschód od miasta znajduje się prywatne lądowisko Konopnica. Najbliższy port lotniczy znajduje się w Łodzi.

Gospodarka wodą, ściekami i odpadami[edytuj]

Widok na fragment oczyszczalni ścieków w Wieluniu
Piaskownik w komunalnej oczyszczalni ścieków w Wieluniu.

Woda[edytuj]

Miasto zaopatrywane jest w wodę z czterech ujęć:

  • „Częstochowska” – trzy studnie (120 m³/h), zbiorniki magazynowe (2x 2500 m³), stacja uzdatniania
  • „Ruda” – trzy studnie (50 m³/h)
  • „Piłsudskiego” – dwie studnie (192 m³/h)
  • „Jagiełły/Cukrownia” (ujęcie w rezerwie – czasowo wyłączone z eksploatacji)

Ścieki[edytuj]

Ścieki komunalne odprowadzane są do oczyszczalni komunalnej o wydajności 15 000 m³/d, zlokalizowanej na Błoniach. W sąsiedztwie oczyszczalni komunalnej funkcjonuje oczyszczalnia ścieków przemysłowych (mleczarskich) o przepustowości 2044 m³/d. Większość ścieków deszczowych z terenu miasta oraz ścieki z wymienionych powyżej dwóch oczyszczalni odprowadzane są do Kanału Wieluńskiego.

Odpady[edytuj]

Odpady z terenu miasta trafiają w większości na komunalne składowisko w Rudzie, na którego terenie funkcjonuje sortownia oraz kompostownia odpadów biodegradowalnych.

Edukacja[edytuj]

II LO im. Janusza Korczaka
 Osobny artykuł: Lista szkół w Wieluniu.

W obrębie miasta znajdują się 3 szkoły podstawowe, 6 szkół usytuowanych jest w sąsiadujących wsiach. Funkcjonują 4 gimnazja, 3 licea ogólnokształcące (dla młodzieży), 2 zespoły szkół technicznych i zawodowych oraz szkoła policealna. W mieście według danych[15] z 2006 roku uczyło się 1 479 dzieci w szkołach podstawowych oraz 1 433 uczniów w 4 gimnazjach. W szkołach średnich nauki pobierało 2 996 uczniów[15]. W Wieluniu mieści się Wydział Zamiejscowy Wyższej Szkoły Informatyki i Umiejętności w Łodzi oraz zamiejscowe ośrodki dydaktyczne Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi oraz Społecznej Akademii Nauk w Łodzi. Od 1992 r. istnieje Kolegium Nauczycielskie.

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

Kościół św. Józefa (Rzymskokatolicki)
Na pierwszym planie zburzona w 1939 roku synagoga
 Z tym tematem związana jest kategoria: Kościoły w Wieluniu.

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące wspólnoty:

Kiedyś były to także:

Kultura[edytuj]

Biblioteka Miejska im. Leona Kruczkowskiego
Siedziba Wieluńskiego Domu Kultury dawniej cerkiew NMP

Biblioteki[edytuj]

W mieście obecnie działają następujące biblioteki:

  • Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna im Leona Kruczkowskiego
  • Powiatowa Biblioteka Publiczna
  • Biblioteka Pedagogiczna
  • Biblioteka Kolegium Nauczycielskiego
  • oraz biblioteki przyszkolne

Muzea i galerie[edytuj]

Kina i teatry[edytuj]

W mieście działają lub działały następujące kina:

  • „Syrena” – obecnie w przebudowie, działa od 1962
  • „Odra” („Wolność”) – funkcjonowało w latach 1945-1975

przed II wojną światową:

  • „Hel” – działało od roku 1936 do 1.09.1939
  • „Miraż” 1921-1934
  • „Polonia” („Goplana”) 1918 –1939

Profesjonalne przedstawienia teatralne odbywają się na scenie kina „Syreny”. W jednym z parków miejskich znajduje się nieczynny amfiteatr w którym w latach 1977-1989 odbywały się koncerty i inne widowiska.

Domy kultury[edytuj]

Obecnie funkcjonują następujące domy kultury:

  • Wieluński Dom Kultury
  • Młodzieżowy Dom Kultury
  • Spółdzielczy Dom Kultury WSM
  • Klub Osiedla Kopernika
  • „Dom Nauczyciela”

Towarzystwa regionalne[edytuj]

  • Wieluńskie Towarzystwo Naukowe
  • Towarzystwo Przyjaciół Wielunia

Fundacje[edytuj]

  • Fundacja na rzecz Rozwoju Powiatu Wieluńskiego
  • Fundacja „Tacy Sami”
  • Fundacja „Arkana XXI”

Sport i rekreacja[edytuj]

Zegar słoneczny na plantach

w mieście znajdują się trzy parki miejskie, miejski lasek, planty powstałe w miejscu dawnej fosy, oraz wiele skwerów i zieleńców:

Infrastruktura sportowa zarządzana jest przez Wieluński Ośrodek Sportu i Rekreacji (WOSiR) oraz wiele innych stowarzyszeń (np. WKS Wieluń, MKS Wieluń, Junior Wieluń, MLKS Wieluń, MUKS Pamapol Siatkarz Wieluń.)

  • Kąpielisko Miejskie (przy ul Broniewskiego)
  • Pływalnia kryta (przy ul. POW 14)
  • Sztuczne lodowisko (os Kard. Wyszyńskiego – czynne corocznie od października do połowy marca)
  • Hala sportowa (przy ul Częstochowskiej)
  • Stadion Miejski wraz z kompleksem boisk (przy ul. Wojska Polskiego)
  • Sala sportowa (przy ul POW 14)
  • Boiska i sale sportowe (przy szkołach prowadzonych przez miasto Wieluń)
  • Boiska (należące do spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych)

W Wieluniu swój początek ma pieszy Szlak Jury Wieluńskiej i kilka szlaków rowerowych. Na granicy miasta rozpoczyna się także Szlak Konny Jury Wieluńskiej[17]. Większość powyższych szlaków turystycznych przebiega przez położony w pobliżu Załęczański Park Krajobrazowy.

Pomniki[edytuj]

Pomnik Bohaterów Powstania Styczniowego
Pomnik Pogromcom hitleryzmu (Braterstwa Broni) w Wieluniu
Tablica pamiątkowa, poświęcona bombardowaniu szpitala Wszystkich Świętych w Wieluniu. Tablica od września 1959 do sierpnia 2009 znajdowała się na ścianie II LO. Obecnie znajduje się w izbie pamięci zlokalizowanej w II LO, a w miejscu gdzie się znajdowała pierwotnie zlokalizowano nową tablicę

inne:

  • Głaz z tablicą upamiętniającą bombardowanie miasta 1 września 1939 – teren byłego cmentarza kościelnego kościoła farnego (odsłonięty w 2004 przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Aleksandra Kwaśniewskiego).
  • Głaz z tablicą upamiętniającą zniszczenie kościoła farnego i rekonstrukcje jego reliktów 1989-1991 (teren byłego cmentarza kościelnego kościoła farnego)
  • Głaz z tablicą upamiętniającą zagładę wieluńskiej społeczności żydowskiej (teren byłego cmentarza żydowskiego)
  • Tablica z płaskorzeźbą popiersia Marszałka Józefa Piłsudskiego – na gmachu banku przy placu Kazimierza Wielkiego
  • Głaz z tablicą poświęconą wieluńskim ofiarom Katynia w parku Rotmistrza Pileckiego
  • Głaz z tablicą poświęconą Maksymilianowi Marii Kolbemu na Plantach im Jana Pawła II
  • Głaz z tablicą upamiętniającą 70 lat działalności harcerstwa na Ziemi Wieluńskiej 1916-1986 (park Rotmistrza Pileckiego)
  • Głaz z tablicą upamiętniającą 700 lat praw miejskich Wielunia 1283-1983 (park Rotmistrza Pileckiego)
  • Wojskowe groby żołnierzy polskich i radzieckich na cmentarzu rzymskokatolickim (w tym groby żołnierzy n/n)

Media[edytuj]

Obecnie działają:

Ukazują się następujące:

  • Kulisy Powiatu Wieluń [tygodnik]
  • Nasz Tygodnik Wieluń-Wieruszów-Pajęczno – dodatek do Dziennika Łódzkiego
  • Bezpłatna Gazeta „Między Nami”
  • Wieluniak [bezpłatny dwutygodnik]

Kiedyś działała Telewizja Wieluń (nadajnik naziemny).

Dawniej ukazywały się następujące czasopisma:

  • Puls Wielunia
  • Gazeta Wieluńska
  • Goniec Wieluński
  • Ziemia Wieluńska
  • Kurier Wieluński

oraz inne.

Panorama miasta[edytuj]

Panorama Wielunia widziana z północnego wschodu (ze wzgórza „nowego cmentarza” w Rudzie
Panorama Wielunia widziana z północnego wschodu (ze wzgórza „nowego cmentarza” w Rudzie

Głowy miasta (burmistrzowie, prezydenci, przewodniczący prezydium, naczelnicy)[edytuj]

Burmistrzowie od XIV do XVII w.[edytuj]

  • Henryk Talman 1391
  • Bartosz 1399
  • Jan Czele 1445
  • Marcin Polkon 1446
  • Marcin Kuśnierz 1457
  • Jakub Kuśnierz 1459
  • Paweł Stefaniak 1569
  • Franciszek Bawarczyk 1612

Prezydenci Miasta[edytuj]

  • Wacław Besling 1735
  • Stanisław Ziętarski 1740
  • Jan Wojciechowski 1750
  • Andrzej Siwik 1775
  • Jan Szczeciński 1776
  • Jan Jędrkiewicz 1780
  • Franciszek Kazjer 1781
  • Wojciech Szczepocki 1784
  • Walenty Kochelski 1789-1792
  • Paweł Olszakowski 1794

Burmistrzowie w latach 1817-1950[edytuj]

  • B. Tarchalski 1817- 1820
  • Wawrzyniec Gibasiewicz 1823
  • Józef Latosiński
  • Józef Brzostowski 1838- 1844
  • Wincenty Ziembiński 1854-1860
  • Teodor Szosland 1863- 1868
  • Longin Kiedrzyński 1868-1872
  • Ksawery Witkowski 1878-1879
  • Ludomir Kranas do 1882
  • Załęski od 1882
  • Adrian Zieleniewicz 1883- 1890
  • Józef Zyguś (p.o.) 1892
  • Feliks Burchaciński (p.o.)1893
  • Hieronim Ostrzycki 1895- 1904
  • Hipolit Kolski 1906- 1908
  • Adam Gostyński 1911
  • Kazimierz Oraczewski 1913-1915
  • Teofil Malatyński (p.o.)od 1915
  • Dwenger 1917-1918
  • Kazimierz Oraczewski 1918-1929
  • Stefan Groblewski 1929-1932
  • Józef Jędrzejewski 1932-1933
  • Witold Nowicki 1933-1935
  • Józef Jędrzejewski 1936-1937
  • Stanisław Dzięcioł 1938-1939
  • Stanisław Ruszkowski 1945
  • Witold Swoszowski 1945
  • Jan Teresiak 1945-1949
  • Ludwik Kaźmierczak 1949-1950

Przewodniczący Prezydium Miejskiej RN[edytuj]

  • Franciszek Trzciński 1950
  • Ludwik Kaźmierczak 1950-1952
  • Jan Pawlak 1952-1953
  • Tomasz Łuczak 1953-1954
  • Tadeusz Wiśniewski 1954-1955
  • Jadwiga Postół 1955-1957
  • Wiesława Ignaczak 1957-1961
  • Tadeusz Sobczyk 1961-1962
  • Stanisław Podeszwa 1962-1972

Naczelnicy Miasta[edytuj]

  • Jan Dyja 1972-1974
  • Józef Szmigiel 1974-1975
  • Jacek Przybylski 1975-1980
  • Julian Semba 1980-1990

Burmistrzowie (III RP)[edytuj]

  • Zygmunt Adamski 1990-2002
  • Mieczysław Majcher 2002-2010
  • Janusz Antczak 2010-2014
  • Paweł Okrasa 2014-

Miasta partnerskie[edytuj]

Miasto Kraj Data podpisania umowy
Adelebsen Niemcy 10.09.1999
Osterburg (Altmark) Niemcy 03.10.2002
Letterkenny Irlandia 2007
Ochtrup Niemcy 2010

Zobacz też[edytuj]

Przypisy

  1. ab http://www.polskawliczbach.pl/Wielun, w oparciu o dane GUS.
  2. Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 14.
  3. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 65
  4. Tu spadły pierwsze bomby. Wieluń - symbol zbrodni niemieckich na ludności cywilnej. tvp.info. [dostęp 2017-09-01].
  5. Wieluń - polska Guernica, Wieluń – 1 IX 1939. Bombardowanie miasta a międzynarodowe prawo konfliktow zbrojnych
  6. Ludność w gminach. Stan w dniu 31 marca 2011 r. - wyniki spisu ludności i mieszkań 2011 r.. stat.gov.pl. [dostęp 2013-01-06].
  7. „Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu” hasło Wieluń.
  8. Wieluń w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XIII: Warmbrun – Worowo. Warszawa, 1893.
  9. M. Pawlikowski, Sądownictwo grodzkie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, Strzałków 2012, tenże, Sądownictwo ziemskie w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, Strzałków 2012.
  10. Historia Żydów z Wielunia.
  11. http://www.historiawielunia.uni.lodz.pl/cel_zniszczony.pdf.
  12. Nasz Wieluń Pl - Bo kocham to miasto ..., nasz.wielun.pl [dostęp 2015-12-29].
  13. http://www.bip.um.wielun.pl/res/serwisy/bip-umwielun/komunikaty/_021_014_77487.pdf.
  14. Gazociąg EWE energia sp. z o.o. na terenie Wielunia.
  15. ab Bank Danych Regionalnych – Strona główna (pol.). GUS. [dostęp 2010-09-14].
  16. Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 16 stycznia 2015.
  17. Szlak konny Jury Wieluńskiej.

Linki zewnętrzne[edytuj]

'