Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Zagórów
Centrum Zagórowa
Herb Zagórowa Flaga Zagórowa
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	słupecki
Gmina	Zagórów gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1407
Burmistrz	Wiesław Radniecki
Powierzchnia	3,44 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	3 069[1] 892,2 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 63
Kod pocztowy	62-410
Tablice rejestracyjne	PSL
Położenie na mapie powiatu słupeckiego Zagórów
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Zagórów
Położenie na mapie Polski Zagórów
52°09′56″N 17°53′30″E/52,165556 17,891667
TERC (TERYT)	3023084
SIMC	0949431
Urząd miejski ul. Kościelna 4 62-410 Zagórów
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Zagórów (niem. Hinterberg) – miasto w województwie wielkopolskim, powiecie słupeckim, położone nad rzeką Wartą, 16 kilometrów od Słupcy. Miasto jest siedzibą władz gminy Zagórów.

Według danych z 31 grudnia 2012 miasto liczyło 3054 mieszkańców^[2].

Położone na skraju Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego. W Domu Kultury znajduje się biblioteka oraz kino. Na środku Dużego Rynku pomnik poświęcony poległym za Polskę w latach 1918–1920. Zgodnie z prawem nadanym miastu w XV wieku – w każdą środę odbywa się targ. Przez wiele pokoleń mieszkańcy Zagórowa słynęli z hodowli gęsi. Powstało na ten temat kilka reportaży telewizyjnych m.in. „Ludzie i gęsi” oraz „Uciec z Zagórowa”^[3]. Obecnie hodowla gęsi stanowi marginalne źródło dochodu mieszkańców. Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki oraz Kościół Ewangelicko-Augsburski (filiał). Zagórów jest siedzibą dekanatu, który należy do rzymskokatolickiej archidiecezji gnieźnieńskiej. Bezpośrednie połączenia autobusami PKS do następujących miast: Konin, Słupca, Pyzdry, Golina^[4].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa konińskiego.

Historia[edytuj]

• Pierwsza wzmianka o wsi Zagorowo z 1145 roku mówi, iż jest ona własnością opactwa cysterskiego w Lądzie.
• Dzięki staraniom opatów lądzkich król Władysław Jagiełło w 1407 w Niepołomicach nadaje prawa miejskie dla Zagórowa. Obok wielu innych praw, król zezwala na targ w każdą środę.
• W latach 1462-1463 miasto płaci cyzę – podatek na wojnę z zakonem krzyżackim.
• 18 marca 1473 roku zostaje wystawiony przez legata papieskiego dokument przyłączenia parafii zagórowskiej do klasztoru cysterskiego w Lądzie.
• W 1655 roku miasto zostaje zniszczone w czasie potopu szwedzkiego.
• 7 września 1747 rodzina Plucińskich ufundowała na Małym Rynku figurę św. Jana Nepomucena.
• Król Stanisław August Poniatowski – w roku 1778 – wystawia przywilej odbywania w Zagórowie jarmarku - raz w miesiącu.
• Wielki pożar w 1790 roku.
• Potyczka w czasie Powstania styczniowego (1863). Za wspomaganie oddziałów powstańczych, ukazem carskim, miasto traci prawa miejskie.
• W drugiej poł. XIX w. w Zagórowie s. Sabina Kawecka przy współudziale św. Honorata Koźmińskiego zakłada zgromadzenie Sióstr Westiarek.
• Początek XX wieku to rozkwit Zagórowa – dzięki działalności dr Lidmanowskiego powstają w Zagórowie m.in. Bank Spółdzielczy, Ochotnicza Straż Pożarna, szpital.
• Feliks Ast zakłada jedną z pierwszych we wschodniej Wielkopolsce drużyn harcerskich.
• W 1918 roku, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Zagórów ponownie otrzymuje prawa miejskie.
• W pierwszej połowie 1936 roku dochodzi do ekscesów o podłożu antysemickim^[5].
• W roku 1939 hitlerowcy mordują członków Polskiej Organizacji Wojskowej z Zagórowa.
• W okresie II Wojny Światowej na terenie Zagórowa powstaje getto otwarte, gdzie przebywają Żydzi z Zagórowa i okolicznych miejscowości. Zostają oni zamordowani przez hitlerowskich Niemców w lasach koło Kazimierza Biskupiego.
• W latach 1947–1991 na trasie Zagórów – Witaszyce kursowała kolejka wąskotorowa przewożąca ludzi i towary.
• Założenie Szkoły Przysposobienia Rolniczego – 1957.
• W 1974 roku Henryk Burda (był organistą w zagórowskim kościele, zmarł w 1991 roku) założył chór męski pod nazwą „Quarta”. Chór ten istnieje po dzień dzisiejszy.
• Założenie Liceum Agrobiznesu – 1999.
• Z racji 600-lecia miasta odbyła się największa impreza rozrywkowa w historii Zagórowa – przybyło Lato z Radiem – w dniu 24 czerwca 2007 roku na stadionie wystąpili: Perfect, Leszcze, Zbigniew Wodecki, Jan Pietrzak.
• W dniu 4 października 2013 roku otwarto jedyne takie w Wielkopolsce nowe targowisko zwierzęce „Mój Rynek”^[6].

Zabytki[edytuj]

Kościół św.Piotra i Pawła

Wpisane do rejestru zabytków NID obiekty stałe na terenie miasta Zagórowa:

• układ urbanistyczny miasta kształtujący się od 1407 roku po XX w. (nr rej.: 465/206 z 31.12.1991 r.),
• kościół parafialny pw. św. Piotra i Pawła, ul. Kościelna zbudowany w XV w., z późniejszymi przeróbkami 1740-60, 1851, (nr rej.: 767 z 13.11.1969 r.),
• plebania z otoczeniem z 1808 r., (nr rej.: A/494/235 z 30.12.1993 r.),
• zespół kościoła ewangelickiego, ul. Konińska 4-6, (nr rej.: 451/192 z 17.10.1990 r.), składający się z:
  • kościoła z roku 1884,
  • pastorówki, z roku 1938,
  • kantorówki, z roku 1913,
• dom z 1 poł. XIX w., znajdujący się w Małym Rynku 4/5, (nr rej.: 768 z 13.11.1969 r.)

Zabytkiem ruchomym Zagórowa jest.

• Figura św. Jana Nepomucena z 1747 roku.

Nieistniejące obecnie obiekty[edytuj]

• Pomnik św. Wawrzyńca (znajdował się na Dużym Rynku)
• Wiatraki (koźlaki i paltraki)
• Synagoga (istniała w miejscu obecnej piekarni)
• Szkoła żydowska (istniała u zbiegu ulic: Kilińskiego, Słupeckiej i Okólnej)
• Kolej wąskotorowa - Zagórów-Witaszyce

 Osobny artykuł: Zagórów (stacja kolejowa).

Inne obiekty godne uwagi[edytuj]

• Cmentarz parafialny – znajduje się na nim wiele zabytkowych grobowców; na jego terenie znajduje się wydzielona część do pochówku wyznawców obrządku ewangelicko-augsburskiego.
• Cmentarz żydowski

Turystyka[edytuj]

• Przez Zagórów przebiega Nadwarciański Szlak Rowerowy , który jest elementem Wielkopolskiego Systemu Szlaków Rowerowych.
• Rzeka Warta płynąca przez rejon Zagórowa stanowi część szlaku wodnego (o długości 690 km) określanego jako Wielka Pętla Wielkopolski.
• W miasteczku znajduje się gospodarstwo agroturystyczne.
• Zagórów położony jest na skraju Nadwarciańskiego Parku Krajobrazowego oraz częściowo objęty jest obszarem Natura 2000.

 Osobny artykuł: Nadwarciański Park Krajobrazowy.

• W rejonie Zagórowa znajdują się:
  • Zabytkowe Opactwo Cystersów w Lądzie
  • Pozostałości grodziska na Rydlowej Górze nad Wartą
  • Późnobarokowy Pałac biskupi w Ciążeniu z XVIII wieku
  • Pałac w Kopojnie z XIX wieku
  • Chatka ornitologa PTTK w Białobrzegu
  • Park dworski w Łukomiu

Infrastruktura[edytuj]

Bezpieczeństwo[edytuj]

• Posterunek Policji
• Ochotnicza Straż Pożarna
• Miasto objęte jest monitoringiem wizyjnym

Opieka zdrowotna i społeczna[edytuj]

• Ośrodek Zdrowia
• Państwowy Dom Pomocy Społecznej
• Ewangelicki Dom Seniora
• Środowiskowe Ognisko Wychowawcze
• Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Zagórowa w 2014 roku^[1].

Sport[edytuj]

• W miejscowości działa klub sportowy ZKS Zagórów, którego sekcja piłkarska występuje w konińskiej klasie okręgowej. Klub powstał w 1989 roku. Największym sukcesem klubu było zajęcie 1 miejsca w konińskiej klasie okręgowej w sezonie 2008/2009. W sezonie 2009/2010 klub występował w IV lidze (grupa wielkopolska południowa), jednak zajął ostatnie miejsce i wrócił do okręgówki. Klub prowadzi drużynę seniorów, trampkarzy starszych i młodzików. Trenerem zespołu seniorów od lutego 2013 jest Robert Sarnowski. Klub rozgrywa swoje mecze na Stadionie Miejskim w Zagórowie.

Wyniki klubu w ostatnich latach:

• Stadion Miejski – trybuny stadionu mają 700 miejsc (wszystkie siedzące), na których zamontowane są foteliki. W najbliższym czasie stadion zostanie oświetlony.
• Hala widowiskowo-sportowa.
• Boisko sportowe powstałe w ramach realizacji projektu „Moje Boisko – Orlik 2012”.
• Klub Jeździecki Zagórów

Kultura[edytuj]

• Dom Kultury
• Kino
• Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Zagórów
• Chór mieszany „Cantabile”
• Kameralny chór męski „Quarta”
• Orkiestra Dęta
• Zespół folklorystyczny „Szetlewskie Łany”
• Zespół akordeonistów
• Zespół wokalno-instrumentalny „Kontrast”
• Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zagórowskiej
• Kółka zainteresowań (muzyczne, plastyczne, taneczne, teatralne)

Oświata[edytuj]

• Przedszkole,
• Szkoła Podstawowa im. Michała Okurzałego,
• Gimnazjum im. Królowej Jadwigi,
• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Braci Kostaneckich:
  • Liceum Ogólnokształcące
  • Technikum Geodezyjne
  • Branżowa Szkoła I Stopnia

Ludzie związani z Zagórowem[edytuj]

• Andrzej Brzeg – biolog (ur. w Zagórowie)
• Bogdan Grzonkowski – historyk, regionalista, nauczyciel, autor publikacji o Zagórowie (ur. w Zagórowie)
• Kacper Kobyliński – ksiądz katolicki i społecznik (ur. w Zagórowie)
• Antoni Kostanecki – ekonomista, rektor Uniwersytetu Warszawskiego (patron Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Zagórowie)
• Kazimierz Kostanecki – lekarz, anatom, cytolog (patron Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Zagórowie)
• Stanisław Kostanecki – chemik, profesor Uniwersytetu w Berlinie (patron Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Zagórowie)
• Zbigniew Kuchowicz – historyk (ur. w Zagórowie)
• Grażyna Harmacińska-Nyczka – malarka (utrwala Zagórów i okolice na swoich obrazach)
• Konstanty Lidmanowski – lekarz, społecznik (patron ulicy w Zagórowie)
• Romualda Matusiak – poseł na Sejm IX i X kadencji (była przewodnicząca Rady Miejskiej)
• Lech Słowiński – profesor filologii polskiej (ur. w Zagórowie)
• Mirosław Słowiński – producent filmowy (Honorowy Obywatel Zagórowa)
• Stanisław Stawicki – profesor konserwacji zabytków (ur. w Zagórowie)
• Zygmunt Wiatrowski – polski pedagog, specjalizujący się w pedagogice pracy (ur. w Zagórowie, Honorowy Obywatel Zagórowa)

Burmistrzowie[edytuj]

• 1752-1759 Maciej Kwieciński
• 1759-1760 Wojciech Różewicz
• 1760-1776 Maciej Kwieciński
• 1776-1779 Szymon Sompolski
• 1779-1784 Aleksander Zaleski
• 1784-1786 Placyd Turkiewicz
• 1786-1791 Jan Szukalski
• 1791-1792 Placyd Turkiewicz
• 1792-1795 Jan Szukalski
• ok. 1837 Jan Nurowski
• 1920-1930 Fidelis Perzyński
• 193?-1939 Piotr Szumański
• 1945-1945 Leon Maciejewski
• 1945-1947 Mieczysław Ulatowski
• 1947-1950 Kazimierz Sznajder
• 1950-1952 Andrzej Łuczak
• 1952-1954 Stefan Woźniak
• 1954-1957 Jan Bentkowski
• 1957-1961 Antoni Jackowski
• 1961-1965 Eugeniusz Dropiński
• 1965-1972 Antoni Łakomiak
• 1973-1990 Eugeniusz Cichocki
• 1990-1994 Zdzisław Rybicki
• 1994-nadal Wiesław Radniecki^[7]

Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta i gminy partnerskie:

• Herne^[8].
• Wilno^[9].

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• Anetta Głowacka-Penczyńska, Tomasz Kawski, Witold Mędykowski, Tuvia Horev (red), The First to be Destroyed: The Jewish Community of Kleczew and the Beginning of the Final Solution, Academic Studies Press, Boston, 2015, ​ISBN 9781618112842​

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Gminny portal internetowy
• Zagórów Portal Miejski (ang.)
• Zagórów (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XIV: Worowo – Żyżyn. Warszawa, 1895.

p • d • e Miasta województwa wielkopolskiego Miasta powiatowe Chodzież • Czarnków • Gniezno • Gostyń • Grodzisk Wielkopolski • Jarocin • Kalisz • Kępno • Koło • Konin • Kościan • Krotoszyn • Leszno • Międzychód • Nowy Tomyśl • Oborniki • Ostrów Wielkopolski • Ostrzeszów • Piła • Pleszew • Poznań • Rawicz • Słupca • Szamotuły • Śrem • Środa Wielkopolska • Turek • Wągrowiec • Wolsztyn • Września • Złotów Miasta gminne Bojanowo • Borek Wielkopolski • Buk • Chocz • Czempiń • Czerniejewo • Dąbie • Dobra • Dobrzyca • Dolsk • Golina • Gołańcz • Grabów nad Prosną • Jaraczewo • Jastrowie • Jutrosin • Kleczew • Kłecko • Kłodawa • Kobylin • Kostrzyn • Koźmin Wielkopolski • Kórnik • Krajenka • Krobia • Krzywiń • Krzyż Wielkopolski • Książ Wielkopolski • Luboń • Lwówek • Łobżenica • Margonin • Miejska Górka • Miłosław • Mikstat • Mosina • Murowana Goślina • Nekla • Nowe Skalmierzyce • Obrzycko • Odolanów • Okonek • Opalenica • Opatówek • Osieczna • Ostroróg • Pniewy • Pobiedziska • Pogorzela • Poniec • Przedecz • Puszczykowo • Pyzdry • Rakoniewice • Raszków • Rogoźno • Rydzyna • Rychwał • Sieraków • Skoki • Sompolno • Stawiszyn • Stęszew • Sulmierzyce • Swarzędz • Szamocin • Ślesin • Śmigiel • Trzcianka • Trzemeszno • Tuliszków • Ujście • Wieleń • Wielichowo • Witkowo • Wronki • Wyrzysk • Wysoka • Zagórów • Zbąszyń • Zduny • Żerków

p • d • e Gmina Zagórów Siedziba gminy: Zagórów Miasta Zagórów Sołectwa Adamierz • Anielewo • Augustynów • Bukowe • Drzewce • Grądzeń • Imielno • Kopojno • Koszelewska Łąka • Kościołków • Łazińsk Drugi • Łazińsk Pierwszy • Łazy • Łomów • Łukom • Mariantów • Michalinów k. Oleśnicy • Michalinów k. Trąbczyna • Myszakówek • Nowa Wieś • Oleśnica • Osiny • Skokum • Stanisławów • Szetlew • Szetlewek • Trąbczyn • Wrąbczyn • Zalesie Pozostałe miejscowości Chruściki • Długa Górka • Grabina • Huta Łukomska • Kirchol • Kopojno-Parcele • Łukom (osada leśna) • Myszaków • Olchowo • Oleśnica-Folwark • Podbiel • Przybysław • Smoleniec • Stawisko • Tarszewo • Trąbczyn B • Trąbczyn D • Trąbczyn Dworski • Wincentowo • Włodzimirów • Wrąbczyn Górski • Wymysłów

p • d • e Powiat słupecki Miasta Słupca • Zagórów Gminy miejskie Słupca Gminy miejsko-wiejskie Zagórów Gminy wiejskie Lądek • Orchowo • Ostrowite • Powidz • Słupca • Strzałkowo