Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Złoczew (ujednoznacznienie).

Złoczew
Wejście główne do pałacu
Herb Złoczewa
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	sieradzki
Gmina	Złoczew gmina miejsko-wiejska
Burmistrz	Jadwiga Sobańska
Powierzchnia	13,79[1] km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	3 352[2] 243,1 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 43
Kod pocztowy	98-270
Tablice rejestracyjne	ESI
Położenie na mapie województwa łódzkiego Złoczew
Położenie na mapie Polski Złoczew
51°24′53″N 18°36′26″E/51,414722 18,607222
TERC (TERYT)	1014114
SIMC	0976830
Urząd miejski ul. Szkolna 16 98-270 Złoczew
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Złoczew – miasto w województwie łódzkim, w powiecie sieradzkim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Złoczew. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. sieradzkiego. W 2011 r. miasto miało 3449 mieszkańców^[1]. Miasto położone w odległości 23 km na południe od Sieradza oraz 23 km na północ od Wielunia.

Historia[edytuj]

Złoczew wspomniany był po raz pierwszy w 1496 r. Wiadomo, iż wchodził w skład dóbr unikowskich i należał do parafii w Unikowie. Najprawdopodobniej właścicielem Złoczewa do poł. XV w. był Jan Ruszkowski herbu Pobóg, "piszący się z Rokszyc".

Wieki XVI - XVIII[edytuj]

W połowie XVI w., dziedzicem dóbr złoczewskich był Stanisław Ruszkowski (1529-1597), rotmistrz w wyprawach Stefana Batorego przeciwko Moskwie, miecznik sieradzki i chorąży kaliski (pochowany w klasztorze oo. bernardynów w Kole, gdzie zachował się jego nagrobek). Swój miejski byt Złoczew zawdzięcza jednak jego synowi - Andrzejowi Ruszkowskiemu (1563-1619), miecznikowi kaliskiemu i właścicielowi Nowej Wsi, Barczewa i Ruszkowa. W 1600 r. sprowadził on do Złoczewa oo. Bernardynów, wznosząc im kościół zakonny wraz z klasztorem, a w 1614 r. ufundował tu kościół parafialny. Tworząc w ten sposób dla korzystnie położonej na szlaku między Sieradzem a Wrocławiem wsi trwałe podstawy rozwoju, wyjednał dla niej przywilej lokacyjny od króla Zygmunta III wydany 14 grudnia 1605 r. w Krakowie. Sam również przeniósł do Złoczewa swoją siedzibę, budując tam w latach 1614-1616 murowany dwór. Miejscowość uzyskała miejskie rozplanowanie z rynkiem (100 x 60m), na którego środku wzniesiono w 1651 r. ratusz.

Choć lokacja miasta okazała się trwała, to jego rozwój zatrzymał się na poziomie bardzo lokalnego ośrodka wymiany handlowej. Po Ruszkowskich właścicielami Złoczewa byli Denhoffowie, Załuskowscy, Błeszczyńscy (od 50. lat XVIII w.), i Tarnowscy. Jednym z ostatnich właścicieli tych dóbr był Michał Dobrowolski, który zasłynął z tego, iż mimo że matka jego była Rosjanką, odmówił przed rosyjskim sądem zeznań w tym języku. W mieście zaznaczył się napływ ludności żydowskiej, która w XVIII w. wzniosła tu synagogę. W wyniku II rozbioru Polski Złoczew znalazł się w 1793 r. w granicach Prus. Naczelnik Tadeusz Kościuszko wyznaczył Złoczew na miejsce wybuchu insurekcji w zaborze pruskim. Stąd powstańcy poszli do Sieradza, gdzie doszło do walk z Prusakami na rynku.

Złoczew w okresie potopu szwedzkiego[edytuj]

Większość opisów z tego okresu wskazuje na ogromne spustoszenia dokonywane przez Szwedów. Działo się tak w Wieluniu, Łęczycy, Łowiczu i w Warcie. Podobny los spotkał także Złoczew. Według laundum ogłoszonego w Szadku 5 lipca 1655 r. miasto miało wyprawić 1 żołnierza z 50 domów i odpowiednio go wyposażyć.

"Każdy pieszy łanowy ma mieć żupan w pół golem biały, katankę po kolana czerwoną, czapkę, butów parę, muszkiet lotnowy, siekierkę, prochów funtów 10, ołowiu funtów 10, lontów funtów 10, półwerlak, rydel, motykę. Żywność za niem wieść ma 1 wozie bosym o parze koni lub parze wołów dla 5 łanowych z woźnicą."^[3]

Kilka miesięcy później przez miasto przechodziły wojska szwedzkie i oddziały polskie. W listopadzie 1655 r. przez Złoczew przemaszerowała piechota szwedzka pod dowództwem Burcharda Müller von der Lühnena, plądrując i paląc miasteczko. Zagrabiono cenne kosztowności ze skarbca znajdującego się w ratuszu miejskim oraz spalono lub zrabowano ważne dokumenty w tym przywileje miejskie. Z klasztoru oo. bernardynów zrabowano wiele przedmiotów liturgicznych i obrazów pochodzących z fundacji Andrzeja Ruszkowskiego i jego rodziny. Skradziono także cenne zbiory i dokumenty z biblioteki, które wywieziono i spalono. Po nieudanym oblężeniu Jasnej Góry, przez miasteczko ponownie przemaszerowały oddziały szwedzkie. Tym razem dowodzone przez Jana Weiharda hrabiego Wrzesowicza, czeskiego najemnika w służbie szwedzkiej. Miasteczko zostało w większości spalone, szczególnie ucierpiał klasztor oo. bernardynów. którego można było odbudować dopiero w 1662 r. Ucierpiały również okoliczne wsie. Jedną z niewielu budowli, które ocalały był dwór złoczewski.

Powstanie Styczniowe na ziemiach złoczewskich[edytuj]

Od 1815 r. Złoczew znajdował się w granicach Rosji. W 1827r. Złoczew liczył 972 mieszkańców. W kwietniu 1861 po zakończonym nabożeństwie ku czci pamięci ofiar poległych 27 lutego 1861 w Warszawie, wśród nich Marceli Karczewski ziemianin z Sieradza. Szlachta wraz z ludem i żydami wypędziła burmistrza Pawła Kużawskiego i jego kancelistę. 10 lutego 1863 r. Makary Drohomirecki dowódca oddziału powstańczego, odczytał w mieście Manifest Rządu Narodowego i polecił usunąć orły rosyjskie z magistratu, poczty i innych urzędów. Do wojska dołączyła kilku ochotników ze Złoczewa. W dniu 15 lutego w 1863 w wyniku zdrady Aleksandra Rumowicza - chłopa z kolonii Potok, 32-osobowy oddział powstaniec z Makarego Drohomireckiego został otoczony w lesie pyszkowskim przez około 500 ludzi, pod dowództwem majora Hanczakowa i majora Pisanki. 15 lutego 1863 r. w bitwie poległo pięciu powstańców w tym sam Makary Drohomirecki (który otrzymał 30 ran postrzałowych i nakłuć białą bronią). Niektórzy z powstańców dostali się do niewoli, a niektórzy zabici przez ścigających ich Kozaków. Tylko kilku powstańcom udało się uratować i uciec. 28 czerwca 1863 r. we wsi Potok oddział żandarmerii narodowej wykonał wyrok śmierci na zdrajcy Aleksandrze Rumowiczu.

Ostatnia powstańcza bitwa na ziemi złoczewskiej została stoczona 22 sierpnia 1863 roku przez oddziałem generała Edmund Taczanowski na polach między Złoczewem i Kamionką. W wyniku przeważających sił wroga generał Taczanowski został zmuszony do odwrotu. Wielu mieszkańców Złoczewa pomagało powstańcom w naprawie broni, dostarczając leki i środków medycznych, dając pieniądze, broń, ubrania i jedzenie. Za pomoc powstańcom Złoczew utracił prawa miejskie w 1870 r. i stał się miastem rządowym. Ponadto w wyniku śledztwa deportowano w głąb Rosji 3 osoby, a kilka osób osadzono w więzieniu w Sieradzu. W nocy z 27 na 28 listopada 1864 r. wojsko carskie otoczyło klasztor ojców Bernardynów, plądrując go a samych zakonników wywieziono do klasztoru w Widawie.

XX wiek[edytuj]

 Osobny artykuł: Zbrodnia w Złoczewie 1939.

Miejscowość w następnych dekadach przeżywała wyraźny rozwój, osiągając w 1897 r. liczbę 2301, a w 1910 r. aż 3200 mieszkańców. Nic więc dziwnego, że

Pomnik ofiar II wojny światowej

administracja polska bezzwłocznie przywróciła Złoczewowi prawa miejskie w 1919 r. W 1939 r. miasto osiągnęło rekordową liczbę 5 300 mieszkańców, z czego ok. 40% stanowiła ludność żydowska. Tragicznym dniem w historii Złoczewa był się 4 września 1939 r., kiedy to, już po przejściu linii frontu, żołnierze niemieccy zamordowali tu ok. 200 osób narodowości żydowskiej i polskiej, zaś miasto zostało spalone w 80%. Jednej z pierwszych zbrodni ludobójstwa w II wojnie światowej dokonali żołnierze wchodzący w skład pułku SS Leibstandarte "Adolf Hitler" dowodzonej przez SS-Obergruppenfuhrera "Seppa" Dietricha oraz 17. Dywizji Piechoty dowodzonej przez gen. majora Herberta Locha. Sceneria płonącego Złoczewa została później wykorzystana w nazistowskiej kronice filmowej. W 1940 r. Niemcy utworzyli w Złoczewie getto, w którym zgromadzono ok. 2500 Żydów z miasta i okolic. Do 1942 r. jego mieszkańcy zostali wywiezieni do obozów zagłady i wymordowani. Z wojny Złoczew wyszedł ogromnie zniszczony i wyludniony. Centrum miasta nigdy nie zostało odbudowane, zaś jego ludność nie osiągnęła przedwojennego stanu do dziś.

Złoczew w XXI wieku[edytuj]

Tablica pamiątkowa

We wrześniu 2009 r. miasto Złoczew zostało uhonorowane odznaką honorową „Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych”^[4].

Na terenie miasta i gminy Złoczewa działa kilka stowarzyszeń min: Towarzystwo przyjaciół Złoczewa, Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Szlakiem Sieradzkiej E-ski" oraz kilka stowarzyszeń mieszkańców i przyjaciół okolicznych wsi. Obecnie w Złoczewie prowadzi się starania o pozyskanie jak największych środków z funduszy europejskich z których do tej pory udało się wyremontować min: pałac Ruszkowskich, stacje uzdatniania wody, kilka kilometrów dróg oraz ukończyć budowę amfiteatru.

Przemysł i transport[edytuj]

Skrzyżowanie ulic Wieluńskiej z Sieradzką

Złoczew jest niewielkim ośrodek przemysłowym gdzie funkcjonują głównie zakłady przemysłu spożywczego (przetwórstwo mięsa i owocowo-warzywne)oraz niewielkie przedsiębiorstwa remontowo- budowlane. Na terenie gminy Złoczew znajduje się złoże węgla brunatnego o zasobności ok. 490 mln ton, odkryte w 1962 r. przez Instytut Geologiczny. Złoże zlokalizowane jest kilka km na południe od Złoczewa (na pograniczu powiatów wieluńskiego i sieradzkiego). Eksploatację złoża wstępnie planuje się na lata 2025-2045. Wydobyty węgiel będzie transportowany do elektrowni Bełchatów. Transport do elektrowni będzie najprawdopodobniej odbywał się za pomocą przenośników taśmowych.

U granic miasta znajduje się węzeł drogowy kategorii "A", gdzie krzyżują się dwie drogi krajowe nr:

• S8 relacji: Wrocław - Złoczew - Łódź - A1 - Warszawa -Białystok
• 45 relacji: S8 - Wieluń - Kluczbork - Opole - Racibórz (ulica Wieluńska)
• 482 relacji: Łódź (granica miasta) - Ksawerów - Pabianice - Dobroń - Łask - Zduńska Wola -Sieradz - Złoczew - Lututów - Wieruszów - granica województwa łódzkiego
• 477 relacji: droga wojewódzka nr 482 - Droga ekspresowa S8

W planach pod Złoczewem ma powstać kopalnia węgla brunatnego. W 2012 r. KWB Bełchatów wykonała 272 odwierty, które posłużą do opracowania dokumentacji złoża Złoczew. KWB ubiegać się będzie o koncesję na wydobycie. Planowane przyznanie koncesji to rok 2015.

Przez Złoczew nie przebiega i nigdy nie przebiegała żadna linia kolejowa.

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Złoczewa w 2014 roku ^[2].

Zabytki[edytuj]

 Osobny artykuł: Obraz Matki Boskiej Złoczewskiej.

• Pobernardyński zespół klasztorny z początku XVII wieku w skład którego wchodzą: kościół Św. Krzyża oraz klasztor.

Kościół Św. Krzyża

• Kościół Św. Krzyża, późnorenesansowy, 1603-1607. Kwadratową nawę świątyni nakrywa czteropolowa kopułą na pendetywach z latarnią. Na sklepieniach kopuły widoczne są herby: Rola, Nałęcz, Wąż, Jelita, Odrowąż, Gryf, Jastrzębiec, Pobóg i Leszczyc. Wystrój kościoła utrzymany jest w stylu rokoko. W kruchcie znajdują się epitafia rodziny Grodzickich, m.in. Adama – podstolego wieluńskiego, Józefa – chorążego wieluńskiego. Na krużgankach odnaleźć można portret fundatora Adama Pobóg-Ruszkowskiego z 1619 r. W ołtarzu bocznym znajduje się obraz Matki Bożej Pani Złoczewskiej. Obraz pochodzi z około 1616 r. i przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem.

Klasztor pobernardyński

• Klasztor z początku XVII w. Od 1608 r. do 1864 r. rezydowali w nim oo.Bernardyni. W latach 1683-1692r. został rozbudowany przez Wojciecha Urbańskiego, chorążego z Wielunia według projektu Jerzego Hoffmana. Klasztor był dwa razy zniszczony przez pożar w 1719 r. i 1808 r. Od 1949 rezydują w nim ss. Kamedułki. W dniu 6 maja 1986 roku klasztor stał się własnością ss. Kamedułek. Jest to zakon kontemplacyjny, w którym obowiązują jedne z najbardziej surowych reguł życia konsekrowanego. Na cmentarzu przykościelnym kaplica z XVII w. Jest to zakon kontemplacyjny, w którym obowiązują jedne z najbardziej surowych reguł życia konsekrowanego. Na cmentarzu przykościelnym znajduje się kaplica z XVII w.

Kościół św. Andrzeja Apostoła

• Kościół św. Andrzeja, późnorenesansowy, prawdopodobnie powstawał w latach 1611–1614 w miejscu drewnianej świątyni.
  

  Wnętrze kościoła Św. Andrzeja
  Fundatorem był Andrzej Ruszkowski. Nawę zbudowano na rzucie prostokąta o ściętych zachodnich narożach. Od północy przy nawie znajduje się wieża – na dole czworoboczna, zaś u góry ośmioboczna z hełmem o charakterze barokowym..Kościół posiada dwuspadowy dach oraz dwie kondygnacje okien: w dolnej wąskie zamknięte półkoliście, w górnej okrągłe. Świątynia posiada w nawie sufit z fasetą, a w prezbiterium sklepienie kolebkowe z lunetami. Prezbiterium przykryte jest sklepieniem z rozetami oraz herbami Polski i Litwy oraz w kartuszach herby Jastrzębiec i Odrowąż.Wyposażenie kościoła stanowią w większości barokowe i rokokowe obrazy, ołtarze oraz rzeźby. Niezwykle cenna jest także wisząca w prezbiterium XVIII w. grupa Ukrzyżowania. W ołtarzu głównym znajdują się rzeźby Ap. Piotra i Pawła na bramkach i obrazami św. Andrzeja i Serca Pana Jezusa. Wejście do nawy głównej zdobi krata z XIX w. Obok głównego wejścia do świątyni znajduje się popiersie Jana Pawła II.

Pałac Złoczewski

• Pałac z początku XVII w., przebudowany w XVIII i XIX w. Ufundowany przez Andrzeja Ruszkowskiego. Do korpusu głównego przylegają prostopadle ustawione oficyny boczne. Parterowe oficyny boczne z XVIII w. zostały wzniesione na planie prostokąta, usytuowane są prostopadle do piętrowego korpusu głównego. Od strony północnej znajduje się jedna oficyna, od strony południowej dwie oficyny położone w jednej linii i połączone murem. Wokół pałacu znajdują się resztki parku w stylu angielskim (5,7 ha) z cennymi okazami wiązów. Rośnie tu też kilka dębów szypułkowych, wśród nich dąb mający w obw. 625 cm, także jesion, lipy, kasztanowce i modrzewie europejskie. Przed pałacem znajdują się dwa filary stanowiące pozostałość dawnej bramy prowadzącej na dziedziniec pałacowy. W latach 2004–2006 obiekt wyremontowano i przeznaczono na potrzeby społeczno-kulturalne. Obecnie swoja siedzibę ma tam urząd miasta i gminy Złoczew.

Cmentarz parafialny

• Cmentarz parafialny na którym znajduje się tu zbiorowa mogiła żołnierzy polskich z września 1939 r oraz groby 17 żołnierzy niemieckich poległych 23-25 XI i 6 XII 1914 r. Najstarsze zachowane groby pochodzą z drugiej płowy XIX w.

• Cmentarz żydowski (1 ha), założony w XVI w., użytkowany do 1942 r. Obecnie nieogrodzony i zdewastowany.
• Synagoga z XVIII w., jako jeden z niewielu budynków uniknęła zniszczenia przez Niemców w czasie II wojny światowej, została rozebrana w 1991 r.

Wobec braku koncepcji odbudowy po 1945 r., centrum Złoczewa zatraciło swój miejski charakter. Zachowały się jedynie 2-3 ulice ze zwartą, przedwojenną zabudową na wschód od pozostałości dawnego rynku.

Według rejestru zabytków NID^[5] na listę zabytków wpisane są obiekty:

• kościół parafialny pw. św. Andrzeja, 1614-17, XVIII w., nr rej.: 875 z 28.12.1967 oraz 100 z 1.10.1986
• zespół klasztorny bernardynów, obecnie kamedułek, XVII-XIX w.:
  • kościół pw. św. Krzyża, nr rej.: 876 z 28.12.1967
  • klasztor, nr rej.: 877 z 28.12.1967
  • kaplica na cmentarzu kościelnym, nr rej.: 878 z 28.12.1967
  • ogrodzenie z bramą, nr rej.: 879 z 28.12.1967
• zespół pałacowy, 1616, XVIII/XIX w.:
  • pałac, nr rej.: 880 z 28.12.1967
  • oficyna pd.-zach., nr rej.: 883 z 28.12.1967
  • oficyna pd.-wsch., nr rej.: 882 z 28.12.1967
  • oficyna pn., nr rej.: 881 z 28.12.1967

Znane osoby związane ze Złoczewem[edytuj]

• Maria Klemensa (Helena) Staszewska (1890-1943) – polska siostra zakonna, błogosławiona Kościoła katolickiego.
• Kazimierz Błeszyński (1703-1757)- poseł na Sejm, cześnik piotrkowski (1730-1737), cześnik sieradzki (1737-1746), chorąży większy sieradzki (1748-1757), pisarz skarbu koronnego.
• Wojciech Urbański (xxxx-1692) - senator w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, właściciel Złoczewa (1671 - 1692), uczestniczył wwyprawie wiedeńskiej króla Jana III Sobieskiego, walczył w bitwie pod Parkanami oraz w kampanii węgierskiej i słowackiej.

Edukacja[edytuj]

Budynek liceum

W Złoczewie znajdują się cztery szkoły:

• Publiczne Przedszkole
• Szkoła Podstawowa im. Mikołaja Kopernika
• Publiczne Gimnazjum im. Andrzeja Ruszkowskiego
• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Złoczewie, w skład którego wchodzą:
  • Liceum Ogólnokształcące im. Wojciecha Urbańskiego
  • Technikum
  • Branżowa Szkoła I Stopnia

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

• Parafia św. Andrzeja Apostoła w Złoczewie (dekanat Złoczew)
• Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy (Sala Królestwa)^[6].

Honorowi Obywatele[edytuj]

• ks. prałat Piotr Światły (od 9.11.2007 r.)
• Zgromadzenie Sióstr Mniszek Kamedułek (od 1.01.2009 r.)

Zobacz też[edytuj]

• Obraz Matki Boskiej Złoczewskiej
• Synagoga w Złoczewie
• Cmentarz żydowski w Złoczewie
• Zbrodnia w Złoczewie 1939
• Andrzej Ruszkowski
• Wojciech Urbański

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• B. Bojarska, Zbrodnie Wehrmachtu w Złoczewie, [w:] "Przegląd zachodni" 1962, nr 3
• A. Ruszkowski, Sieradz i okolice, Sieradz 2000
• J. Majdański, Kościół i klasztor pobernardyński w Złoczewie, [w:] "Na sieradzkich szlakach", nr 3/III/1987, s. 9-11
• J. Majdański, Erem w Centrum Złoczewa, Sieradz 1999, s. 18-26
• J. Majdański, Złoczewskie tablice epitafijne, [w:] "Na sieradzkich szlakach", nr 2/78/2005/XX, s. 17-19
• A. Ruszkowski, Zbrodnie niemieckie w Wieluniu, Złoczewie... 64 lata później, [w:] "Na sieradzkich szlakach", nr 1-4/69-72/2003/XVIII, s. 17-21 (5 foto)
• Artykuły A.J. Glińskiego i J. Majdańskiego z czasopisma "Złoczewianin" wydania z roku 2007, 2008, 2010, 2011

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Strona internetowa miasta
• Strona internetowa parafii
• Strona internetowa mniszek kamedułek
• Strona internetowa Publiczne Gimnazjum
• Strona Szkoły Podstawowej
• Strona Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych
• Strona Miejskiego Ośrodka Kultury
• Złoczew w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XIV: Worowo – Żyżyn. Warszawa, 1895.

p • d • e Miasta województwa łódzkiego Miasta powiatowe Bełchatów • Brzeziny • Kutno • Łask • Łęczyca • Łowicz • Łódź • Opoczno • Pabianice • Pajęczno • Piotrków Trybunalski • Poddębice • Radomsko • Rawa Mazowiecka • Sieradz • Skierniewice • Tomaszów Mazowiecki • Wieluń • Wieruszów • Zduńska Wola • Zgierz Miasta gminne Aleksandrów Łódzki • Biała Rawska • Błaszki • Drzewica • Działoszyn • Głowno • Kamieńsk • Koluszki • Konstantynów Łódzki • Krośniewice • Ozorków • Przedbórz • Rzgów • Stryków • Sulejów • Szadek • Tuszyn • Uniejów • Warta • Wolbórz • Zelów • Złoczew • Żychlin

p • d • e Gmina Złoczew Siedziba gminy Złoczew Sołectwa Biesiec • Borzęckie • Broszki • Bujnów • Czarna • Dąbrowa Miętka • Emilianów • Gronówek • Grójec Mały • Grójec Wielki • Kamasze • Łeszczyn • Miklesz • Potok • Stanisławów • Stolec • Szklana Huta • Uników • Wandalin • Zapowiednik Miejscowości niesołeckie Andrzejówka • Broszki-Kolonia • Bujnów-Kolonia • Burdynówka • Doliny • Filipole • Galbierka • Górki • Grójec Wielki (gajówka) • Grójec Wielki (leśniczówka) • Jaryszek • Jaźwiny • Jeże • Kamasówka • Kita • Koźliny • Kresy • Krzyżanka • Lesiaki • Lipiny • Łagiewniki • Ługi • Miklesz-Kolonia • Młyn • Napłatek • Obojęcie • Pieczyska • Pogony • Pokarczemna • Pokowalska • Przerwa • Przylepka • Pustkowie • Robaszew • Serwitut • Siekanie • Stolec Poduchowny • Struga • Szlachecka • Uników-Kolonia • Uników Poduchowny • Wandalin nad Szosą • Wilkołek Grójecki • Wilkołek Unikowski Miejscowości nieistniejące Niwa • Stara Huta

p • d • e Powiat sieradzki Miasta Błaszki • Sieradz • Warta • Złoczew Gminy miejskie Sieradz Gminy miejsko-wiejskie Błaszki • Warta • Złoczew Gminy wiejskie Brąszewice • Brzeźnio • Burzenin • Goszczanów • Klonowa • Sieradz • Wróblew