Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta w województwie kujawsko-pomorskim. Zobacz też: inne miejsca o tej nazwie.

Gniewkowo
Ratusz w Gniewkowie
Herb Gniewkowa
Dewiza: Gniewkowo - odkryj na nowo
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	inowrocławski
Gmina	Gniewkowo gmina miejsko-wiejska
Data założenia	X wiek
Prawa miejskie	1268
Burmistrz	Adam Roszak
Powierzchnia	9,18 km²
Wysokość	ok. 100 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	7 200[1] 784,3 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 52
Kod pocztowy	88-140
Tablice rejestracyjne	CIN
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego Gniewkowo
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Gniewkowo
Położenie na mapie Polski Gniewkowo
52°53′42″N 18°24′23″E/52,895000 18,406389
TERC (TERYT)	0407034
SIMC	0928937
Urząd miejski ul. 17 Stycznia 11 88-140 Gniewkowo
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Gniewkowo (niem. Argenau) – miasto w woj. kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Gniewkowo. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa bydgoskiego. Jest lokalnym ośrodkiem przemysłowym, a także handlowo-usługowym.

Miasto według danych GUS z 30 czerwca 2015 roku, liczy 7252 mieszkańców.

Położenie[edytuj]

Gniewkowo leży w południowej części województwa kujawsko-pomorskiego w powiecie inowrocławskim. Obszar miasta obejmuje 913 ha, zamieszkiwane jest przez około 7,5 tys. osób. W pobliżu Gniewkowa znajdują się duże kompleksy leśne. Rzeźba terenu jest płaska. Gniewkowo położne jest na ważnym międzynarodowym szlaku kolejowym (Linia Kolejowa nr 353: Poznań Wschód - Skandawa).

Historia[edytuj]

Obelisk upamiętniający powstańca wielkopolskiego poległego w walkach pod Gniewkowem

Niegdyś siedziba kasztelanii i jednego z księstw kujawskich. W mieście znajdował się gród księcia kujawskiego Kazimierza III gniewkowskiego zdobyty w 1332 roku przez Krzyżaków, następnie spalony. Na tym miejscu Krzyżacy zbudowali zamek Argenau. Później książęta kujawscy odzyskali Gniewkowo i władali nim do czasów słynnego pretendenta do polskiego tronu, księcia Władysława Białego, który sprzedał księstwo królowi Kazimierzowi Wielkiemu w roku 1365, jednakże po śmierci Kazimierza zdobył i spalił zamek w 1375 roku. Od 1379 Gniewkowo było lennem Władysława Opolczyka, a później rodziny Kościeleckich (1457–1599).

W wyniku I rozbioru Rzeczypospolitej w 1772 miasto zostało włączone do Prus. W 1879 administracja pruska zgermanizowała nazwę miasta na Argenau. Utrzymała się ona do 1920 roku, kiedy to miejscowość na mocy traktatu wersalskiego powróciła do Polski.

Zabytki[edytuj]

Kościół śś. Mikołaja i Konstancji

Stara pocztówka z Gniewkowa

• kościół św. Mikołaja i Konstancji z XIV w., przebud. w 1871, siedziba parafii pod tym samym wezwaniem;
• dawna synagoga z 1880, obecnie muzeum miejskie; przed 1950 pełniła funkcję magazynu;
• kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa (poewangelicki), neogotycki z końca XIX wieku, siedziba parafii pod tym samym wezwaniem;
• cmentarz rzymsko-katolicki z 1891 roku;
• ratusz z 1908 r., ul. Dworcowa 17;
• hotel z 1897 roku (ob. dom z oficyną), ul. Dworcowa 1, 1897;
• Dom z 1767 r., Rynek 14;
• 30 metrowa wieża ciśnień, ul. Pająkowskiego 6

Sport i rekreacja[edytuj]

W mieście działają następujące kluby sportowe:

• "Unia" Gniewkowo
• Uczniowski Klub Sportowy "MGOKSiR" Gniewkowo
• Stowarzyszenie LZS "Gniewko"
• Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" Gniewkowo
• Klub koszykarski Harmattan Gniewkowo

Znajduje się tu stadion miejski i boiska "Orlik 2012".

Edukacja[edytuj]

• Przedszkola
  • Przedszkole Samorządowe w Gniewkowie
• Szkoły Podstawowe
  • Szkoła Podstawowa w Gniewkowie
• Gimnazja
  • Gimnazjum w Gniewkowie
• Szkoły Ponadgimnazjalne
  • Branżowa Szkoła I Stopnia w Gniewkowie
  • Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych w Gniewkowie
• Samorządowy Zespół Ekonomiczno-Administracyjny Szkół w Gniewkowie

Kościoły[edytuj]

Kościół poewangelicki Najświętszego Serca Pana Jezusa

• Rzymskokatolickie
  • Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gniewkowie
  • Parafia św. Mikołaja i św. Konstancji w Gniewkowie

Miasto jest siedzibą Dekanatu Gniewkowskiego.

Kultura[edytuj]

Instytucje, które mają na cele rozwój kultury to m.in.:

• ROD Gniewkowo
• Towarzystwo Miłośników Gniewkowa
• Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Gniewkowie

W mieście działa Zespół Gniewkowianie.

Demografia[edytuj]

Wykres liczby ludności miasta Gniewkowo na przestrzeni lat

Struktura demograficzna mieszkańców Gniewkowa wg danych z 31 grudnia 2010^[2]

• Piramida wieku mieszkańców Gniewkowa w 2014 roku ^[1].

Turystyka[edytuj]

Dawna synagoga, przyszła siedziba Muzeum Regionalnego

W pobliżu Gniewkowa rozciągają się duże obszary leśne wchodzące w skład Puszczy Bydgoskiej, a w pobliskiej Suchatówce znajduje się jezioro "Nowe". Bazę noclegową oferują gospodarstwa agroturystyczne, funkcjonujące w okolicach jeziora oraz motel "Harasówka" w Gniewkowie.

Komunikacja[edytuj]

 Osobny artykuł: Gniewkowo (stacja kolejowa).

Przez Gniewkowo przebiega linia kolejowa nr 353. Na dworcu zatrzymują się wszystkie pociągi Regio.

Przez miasto przebiega droga krajowa i wojewódzka:

• droga krajowa nr 15 (Trzebnica – Ostróda), w przebiegu której zbudowano obwodnicę centrum miasta,
• Droga wojewódzka nr 246 (Dąbrowa Biskupia – Paterek).

Gospodarka[edytuj]

W mieście znajdują się duże zakłady przemysłowe, m.in. Fabryka Świec KCB oraz zakłady przetwórstwa warzyw Bonduelle. W mieście rozwija się także handel i usługi. Znajduje się tutaj centrum handlowe "Galeria Gniewkowo"

Urzędy i instytucje[edytuj]

Ratusz w Gniewkowie

Urzędy i instytucje:

• Urząd Miejski
• Urząd Stanu Cywilnego
• Nadleśnictwo Gniewkowo

Najdłuższa sztafeta w Polsce[edytuj]

17 maja 2016 roku, Gniewkowo uczciło 1050 rocznicę Chrztu Polski. Z tej okazji, podczas Dni Miasta, na Rynku Miejskim odbyła się najdłuższa sztafeta w Polsce. Każdy z uczestników miał do pokonania jedno z 3168 okrążeń gniewkowskiego rynku. Niektórzy wystartowali kilkakrotnie. Po przebiegnięciu 305 metrów, zawodnik przekazywał pałeczkę kolejnej osobie z listy startowej. Sztafeta trwała 4 dni i 4 noce. W sztafetę zaangażowali się mieszkańcy całego województwa - przebiegło ponad 3200 osób. Zanim pierwszy zawodnik stanął na linii startu, burmistrz Adam Roszak wciągnął na masz flagę 966 i rozległ się Hymn Polski. Patronat honorowy przyjęli: Prymas Polski Wojciech Polak i wojewoda Mikołaj Bogdanowicz, którzy również przebiegli jedno z 3168 okrążeń. Na zakończenie sztafety, odbył się koncert polskiej wokalistki Urszuli.^[3]

Zobacz też[edytuj]

• Muzeum Regionalne w Gniewkowie
• Cmentarz żydowski w Gniewkowie

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Gniewkowo w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. II: Derenek – Gżack. Warszawa, 1881.
• strona Gniewkowa
• Historia Żydów w Gniewkowie na portalu Wirtualny Sztetl

p • d • e Gmina Gniewkowo Siedziba gminy: Gniewkowo Miasto Gniewkowo Sołectwa Bąbolin • Gąski • Godzięba • Kaczkowo • Kawęczyn • Kijewo • Klepary • Lipie • Markowo • Murzynko • Murzynno • Ostrowo • Perkowo • Skalmierowice • Suchatówka • Szadłowice • Szpital • Wielowieś • Wierzbiczany • Wierzchosławice • Więcławice • Zajezierze • Żyrosławice Miejscowości niesołeckie Branno • Buczkowo • Chrząstowo • Dąblin • Edwinowo • Kępa Kujawska • Lipionka • Perkowo Dolne • Perkowo Górne • Podlesie • Truszczyzna • Warzyn • Wierzchosławice (osada)

p • d • e Powiat inowrocławski Miasta Inowrocław • Gniewkowo • Janikowo • Kruszwica • Pakość Gminy miejskie Inowrocław Gminy miejsko-wiejskie Gniewkowo • Janikowo • Kruszwica • Pakość Gminy wiejskie Dąbrowa Biskupia • Inowrocław • Rojewo • Złotniki Kujawskie