Tworzenie stron internetowych

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kluczborek i Kluczbork

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Kluczbork (ujednoznacznienie).

Kluczbork
Ratusz w Kluczborku
Herb Kluczborka
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	kluczborski
Gmina	Kluczbork gmina miejsko-wiejska
Data założenia	1253
Prawa miejskie	1274
Burmistrz	Jarosław Kielar
Powierzchnia	12,359[1] km²
Wysokość	177-190 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	24 111[2] 1 952,3 os./km²
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	46-200, 46-203
Tablice rejestracyjne	OKL
Położenie na mapie województwa opolskiego Kluczbork
Położenie na mapie Polski Kluczbork
50°58′23″N 18°12′51″E/50,973056 18,214167
TERC (TERYT)	1604024
SIMC	0965619
Urząd miejski ul. Katowicka 1 46-203 Kluczbork
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Kluczbork (niem. Kreuzburg, Kreuzburg O.S.^[3]) – miasto i gmina w północno-wschodniej części woj. opolskiego, w powiecie kluczborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kluczbork.

Według danych z 31 marca 2011 r. miasto liczyło 24 962 mieszkańców^[4].

Nazwa[edytuj]

Kluczborek wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 roku wydanym w języku polskim w Berlinie^[5].

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295-1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizownej formie Crewczburg. Kronika ta wymienia również wsie, które w procesach urbanizacyjnych zostały wchłonięte przez miasto i stanowią jego części bądź dzielnice jak np. Nova Curia^[6][7]. W 1750 roku nazwa Kluczborek wymieniona została w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska^[8].

Nazwa miasta jest połączeniem dwóch polskich słów: klucz oraz bór oznaczający las iglasty^[9]. Topograficzny podręcznik Górnego Śląska z 1865 roku notuje staropolską nazwę Crucebor, a także wyjaśnia jej znaczenie we fragmencie: "Der Polnische Name ist Kluczibor (der Schlussel heist polnisch Klucz) (...) Im ersteren Falle wurde er "Waldschloss" oder "Waldschlussel", in letzteren "Kreuzwald" bedeuten." czyli w tłumaczeniu na język polski "Polska nazwa to Kluczibor (der Schlussel oznaczający po polsku Klucz) (...) W pierwotnym brzmieniu oznaczało "Leśny zamek" lub "Leśny klucz", później przyjmując nazwę "Kreuzwald"^[9]. Późniejsza niemiecka nazwa Kreuzburg powstała więc w wyniku historycznych procesów lingwistycznych i stopniowej germanizacji wcześniejszej polskiej nazwy tracąc przy tym swoje pierwotne znaczenie.

Polską nazwę Kluzborek oraz niemiecką Kreutzburg w książce "Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej" wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa^[10]. W 1945 nazwy Kluczborek używano urzędowo^[11], 7 maja 1946 administracyjnie zatwierdzono nazwę Kluczbork^[12].

Geografia[edytuj]

Ratusz w Kluczborku

Park miejski

Kluczbork znajduje się na północno-wschodnim krańcu Niziny Śląskiej, na pograniczu z Wyżyną Śląską, nad Stobrawą, prawym dopływem Odry w jej górnym biegu. Stobrawa jest niewielkim ciekiem wodnym, a jej dolina jest tu jeszcze wąska i niezbyt głęboka. Historycznie miasto leżało na Dolnym Śląsku (w przeszłości należał do księstw dolnośląskich), jednak obecnie więcej łączy go z położonym na Górnym Śląsku Opolem^[13] (w XIX wieku do nazwy Kreuzburg dodawano często O.S - Oberschlesien).

Miasto posiada kilka zbiorników wodnych – obecnie można wyróżnić Staw Kościuszki (dawniej Millera) oraz staw w Parku miejskim. Niedawno został oddany zbiornik retencyjny który swoją powierzchnią pokrył żwirownię. Jego powierzchnia to ok. 60 hektarów. Zbiornik retencyjny w dolinie rzeki Stobrawy jest położony na wysokości wsi Ligoty Górnej, na terenach leżących w gminach Kluczbork i Lasowice Wielkie^[14]. Zbiornik wodny powstał na skutek zalania ok. 60 ha gruntów rolnych. Zalaniu uległo około 1,5-kilometrowy odcinek doliny rzeki Stobrawy i przyległych jej gruntów.

Klimat[edytuj]

Średnia temp. roczna waha się od +7,8 °C do +8 °C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnią temperaturą 17,6 - 17,9 °C,a najzimniejszym styczeń z temperaturą od -1,5 do 2,2 °C. Okres wegetacyjny trwa ok. 220 dni. Średnia suma opadów zbliżona jest do 650 - 690 mm, w okresie letnim 260 mm.^[15]

Historia[edytuj]

Rynek z Ratuszem w Kluczborku z lotu ptaka - 1930 r.

Rynek

Kościół pw. Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych

Założenie miasta wiąże się z zakonem krzyżowców z czerwoną gwiazdą, który powstał prawdopodobnie w czasie wypraw krzyżowych do Palestyny, gdzie poza walką z muzułmanami otaczał opieką pielgrzymów, stąd często określany mianem szpitalników. Na początku XIII w. przeniósł się do Austrii, Czech i Moraw, a sprowadzony również na Śląsk – do Wrocławia – przez księżnę Annę, przeszedł do życia klasztornego, zajmując się chorymi i prowadząc szpitale.

Krzyżowcy otrzymali od księcia wrocławskiego Henryka III w 1253 r. zezwolenie na lokację miasta na prawie niemieckim w miejscu, gdzie istniała osada targowa wzmiankowana już w 1252 r. jako Cruceburch.

Kiedy jednak założyli kilka wsi w okolicy, a nie zdołali lokować miasta, książę Henryk IV Probus biorąc Kluczbork pod swoją opiekę, w 1274 r. wystawił przywilej lokacji miasta. Od tego momentu rozpoczynają się jego dzieje polityczne.

Od 1293 r. Kluczbork należał do księstwa głogowskiego, od 1312 do oleśnickiego, od 1323 był w księstwie legnickim, w latach 1331–1356 jako zastaw u króla Polski Kazimierza Wielkiego. Podczas wojen husyckich miasto opanowali husyci pod wodzą rycerza polskiego Dobka Puchały cieszącego się poparciem mieszkańców.

Następnie Kluczbork był ponownie kilkakrotnie oddawany w zastaw i sprzedawany. Od 1536 r. aż do wygaśnięcia piastowskiej linii brzeskiej był w posiadaniu książąt brzeskich, lenników korony czeskiej, którzy będąc wyznawcami religii protestanckiej, wprowadzali ją stopniowo w podległych im ziemiach.

W czasie wojny trzydziestoletniej (1618–1648) miasto podupadło, ponieważ było wielokrotnie plądrowane przez przechodzące tędy wojska.

Kluczbork udzielił schronienia w latach 1660–1671 braciom polskim przybyłym z Polski, którzy zorganizowali tutaj dwukrotnie swoje synody w 1663 i 1668 r. Znakomitym ich przedstawicielem był tu Krzysztof Crell-Spinowski. W tym czasie miasto wzmiankowano pod nazwą Kluzbork, Krucibork^[16].

Po śmierci ostatniego księcia legnicko-brzeskiego Jerzego Wilhelma w 1675 r., Kluczbork przeszedł pod bezpośredni zarząd cesarza austriackiego Leopolda I, a po 1740 r. wraz z całym Śląskiem znalazł się w granicach państwa pruskiego, wówczas pod nazwą Kluzborek. W wyniku kolonizacji fryderycjańskiej oraz administracyjnych zarządzeń władz pruskich, szczególnie ostrych w czasie tzw. kulturkampfu, rozpoczął się okres dominacji kultury niemieckiej.

W 1816 r. miasto stało się siedzibą władz powiatowych. W połowie XIX w. rozpoczęła się budowa dróg bitych i kolejowych, dzięki czemu Kluczbork stał się ważnym węzłem kolejowym w północnej części rejencji opolskiej, do której włączono go w 1820.

Jednocześnie rozwijało się szkolnictwo podstawowe i średnie, w nawiązaniu do tradycji XVI/XVII wieku, gdy szkoły miejskie w Byczynie i w Kluczborku cieszyły się doskonałą opinią na Śląsku.

W 1858 r. zostało otwarte ewangelickie seminarium nauczycielskie mające kształcić nauczycieli władających zarówno polskim jak i niemieckim językiem, a w 1860 rozpoczęła kształcenie miejska szkoła średnia, przekształcona w 1873 r. w gimnazjum humanistyczne, które w 1877 otrzymało nowo wzniesiony gmach szkolny. W połowie XIX wieku Kluczbork był miastem powiatowym w regionie o dominacji ludności polskojęzycznej^[17]. Topograficzny podręcznik Górnego Śląska z 1865 roku w opisie miasta oraz ówczesnego powiatu kluczborskiego notuje, że dominującym językiem w regionie jest język polski oprócz którego używany jest także język niemiecki. W sumie liczbę mieszkańców regionu mówiących po polsku określa na 72% przy 28% deklarujących niemiecki jako mowę ojczystą. "Die Landsprache ist polnisch; in den Stadten, auf den Gutern und kolonien wird aber deutsch gesprochen (...) Von der ganzen Bevolkerung reden 72 Proz. das Polnische, 28 Proz. das Deutsche als ihre Muttersprache."^[17].

W mieście żyli zgodnie ewangelicy, katolicy oraz wyznawcy judaizmu. W miejscowości działały różne towarzystwa oświatowe i charytatywne. Został zbudowany szpital miejski (1848) i miejski zakład gazowy (1867), powstał ewangelicko-luterański zespół leczniczy „Betania” (1888), wzniesiono budynek poczty (1891) i gmach sądu (1895), działał prowincjonalny zakład dla umysłowo chorych. Koniec XIX i początek XX w. przyniósł miastu mającemu dotąd charakter rolniczy, początki rozwoju przemysłowego bowiem powstały browary, drukarnia, przędzalnia, cukrownia, cegielnia, nowoczesna rzeźnia, fabryka mebli i zakład wyrobów metalowych.

W latach 1907–1908 została przeprowadzona w mieście sieć wodociągowa i kanalizacyjna, znacznie później powstała elektrownia nad Stobrawą. Według spisu z 1910 w mieście mieszkało 11 588 osób, z czego 836 deklarowało się jako Polacy, zaś 10 216 jako Niemcy^[18]. W ostatnich przed wybuchem wojny wyborach do Reichstagu, w wyborach ścisłych (druga tura), na obszarze miasta, na polskiego kandydata ks. Pawła Kuczkę padło 169 głosów, zaś na kandydata niemieckiej partii konserwatywnej Ludwiga Meyera 1180 głosów^[19].

Po I wojnie światowej wraz z całym powiatem obejmującym Wołczyn, Byczynę oraz gminy wiejskie, pozostał terenem przygranicznym, bowiem kilkanaście kilometrów od miasta przebiegała granica Rzeszy Niemieckiej z Polską. Po podziale Górnego Śląska w październiku 1921 r. powiat kluczborski w całości pozostał w obrębie państwa niemieckiego aż do 20 stycznia 1945, gdy do miasta wkroczyły wojska radzieckie 1 Frontu Ukraińskiego. Oficjalnie władze polskie przejęły Kluczbork wraz z całym Śląskiem Opolskim 18 marca 1945. Od 17 kwietnia 1945 roku do 11 października 1946 roku, miasto nosiło nazwę Kluczborek^[20]. Dominująca dotąd w mieście ludność niemiecka została wysiedlona.

Po zniesieniu powiatów w roku 1975 miasto pozostawało siedzibą gminy. W latach 1975–1998 Kluczbork administracyjnie należał do województwa opolskiego. Od 1 stycznia 1999 – ponownie stolica powiatu, skupiającego 4 gminy: Kluczbork, Byczyna, Wołczyn i Lasowice Wielkie. Pod względem administracji kościelnej Kościoła rzymskokatolickiego należy do diecezji opolskiej i jest siedzibą dekanatu, jak również rejonu duszpasterskiego (jednego z czterech – obok Opola, Nysy i Raciborza); w ramach struktur Kościoła ewangelicko-augsburskiego jest siedzibą parafii pw. Zbawiciela, należącej do diecezji katowickiej.

Przynależność państwowa[edytuj]

Od uzyskania praw miejskich Kluczbork znajdował się w granicach następujących państw:

• 1274–1293 – Królestwo Polskie, Księstwo wrocławskie
• 1293–1312 – Królestwo Polskie, Księstwo głogowskie
• 1312–1323 – Księstwo oleśnickie
• 1323–1341 – Księstwo legnicko-brzeskie
• 1341–1356 – Królestwo Polskie
• 1356–1526 – Królestwo Czech
• 1526–1742 – Monarchia Habsburgów, Królestwo Czech
• 1742–1867 – Królestwo Prus
• 1867–1871 – Związek Północnoniemiecki, Królestwo Prus
• 1871–1919 – Rzesza Niemiecka, Królestwo Prus
• 1919–1933 – Rzesza Niemiecka
• 1933–1945 – Rzesza Niemiecka
• 1945–1952 – Rzeczpospolita Polska
• 1952–1989 – Polska Rzeczpospolita Ludowa
• od 1989 – Rzeczpospolita Polska

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Kluczborka w 2014 roku^[2].

Zabytki[edytuj]

Cmentarz wojenny Armii Radzieckiej

Wieża ciśnień

Willa Kruga

Muzeum im. Jana Dzierżona

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[21]:

• stare miasto
• Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, ul. Skłodowskiej 8, z l. 1911–1913
• kościół ewangelicki pw. Chrystusa Zbawiciela, z XIV w., XVIII w.
• plebania ewangelicka, ul. Gdacjusza 3, z XVIII w./XIX w.
• kaplica cmentarna, z poł. XIX w.
• klasztor elżbietanek, ob. Dom sióstr św. Józefa, ul. Klasztorna 3, z 1903 r.
• zbiorowa mogiła żołnierzy września 1939 r. i mogiła powstańca śląskiego Henryka Dubiela, na cmentarzu parafialnym
• cmentarz wojenny Armii Radzieckiej, ul. Opolska
• park miejski
• pozostałości murów obronnych, ul. Zamkowa, z XV/XVI w.
• wieża bramy „Krakowskiej”, ob. wodociągowa wieża ciśnień, z XV w., 1912 r.
• zespół ratusza, z XVIII w., XIX w.: ratusz, domy, Rynek 2, 3
• kamienica, ul. Damrota 14, 34 (d. 38), z XIX w., pocz. XX w.
• kamienica, ul. Grunwaldzka 3, z 1900 r.
• więzienie, ul. Katowicka 4, z 1900 r.
• dom, ul. Kopernika 3
• kamienica, ul. Kościuszki 1, z 1890 r.
• kamienica, ul. Krakowska 23, z 1900 r.
• dom, ul. Krakowska 27, z k. XIX w.
• zespół szkoły miejskiej, ob. szkoły ogólnokształcące, ul. Mickiewicza 10, z l. 1865-70, 1925-26: budynek gimnazjum ze skrzydłami bocznymi i aulą, budynek pomocniczy, zachodni
• kamienica, ul. Mickiewicza 17, z 1903 r.
• budynek administracyjny młyna, ul. Młyńska 8, z 1907 r.
• domy, pl. Niepodległości 2, 3, 4, 6, 7, z XIX w., 1910 r.
• kamienica, ul. Piastowska 11, z pocz. XX w.
• kamienica, ul. Piłsudskiego 4-4a, 7, 7a, 8, 19, 20, z l. 1900-5, XIX w.
• willa Kruga, ul. Pułaskiego 1, kamienice 11, 21, 25, z l. 1892, 1900-10
• domy, Rynek 7, 11, 12, 13, 14, 15, 20, 21, 23, z XVIII w./XIX w., 1906 r., XX w.
• budynek gospodarczy, ul. Skłodowskiej 1 (d. Krzywa)
• dom, ul. Skłodowskiej 9 (d. Opolska)
• Gimnazjum Humanistyczne, ob. zespół szkół ponadgimnazjalnych, ul. Skłodowskiej 13, z l. 1871-76: sala gimnastyczna, k. XIX w.
• budynek administracyjno-mieszkalny w zespole szpitala, ul. Skłodowskiej 25, z XIX w./XX w.,
• kamienica, ul. Sybiraków 1, z 1910 r.
• domy, ul. Ściegiennego 11, 13, 14, 15 z 1853 r.
• domy, ul. Wolności 4, 9, kamienica 25, z poł. XIX w., XX w.
• park willowy, ul. Wołczyńska 33
• zakład dla ubogich, ul. Zamkowa 8 (d. 15 Grudnia), z 1776 r., 1819 r.
• budynek muzeum, ul. Zamkowa 10, z XV-XIX w., z l. 1931-32
• lokomotywownia wachlarzowa z obrotnicą, ul. Sikorskiego 18, z XIX w., 1900 r.

inne obiekty:

• synagoga
• cmentarz żydowski
• Mennica w Kluczborku.

Urząd pocztowy. Budynek z XIX wieku

Transport[edytuj]

Transport drogowy[edytuj]

W mieście krzyżują się drogi krajowe:

• droga krajowa nr 11 relacji Bytom - Lubliniec - Kluczbork - Ostrów Wielkopolski - Poznań - Kołobrzeg
• droga krajowa nr 42 relacji Namysłów - Kluczbork - Praszka - Radomsko - Starachowice
• droga krajowa nr 45 relacji Złoczew - Wieluń - Kluczbork - Opole - Racibórz

Kluczbork posiada obwodnicę drogi nr 11, planowana jest także budowa obwodnicy w ciągu drogi nr 45. Aktualnie zbudowane są dwa odcinki łączące drogę krajową nr 45 w Kuniowie z rondem koło Kraskowa oraz w dalszym biegu z Ligotą Dolną przy drodze krajowej nr 42. Trzeci odcinek obwodnicy docelowo będzie połączony z drogą krajową nr 11.^[22]

Transport kolejowy[edytuj]

W mieście znajduje się stacja kolejowa.

Kluczbork to także węzeł kolejowy (krzyżują się tu linie kolejowe z Wrocławia, Opola, Ostrowa Wielkopolskiego i Lublińca). Położony jest w odległości ok. 40 km od Opola, 96 km od Wrocławia, 205 km od Poznania i 120 km od Katowic^[23].

Przez miasto przebiegają:

• linia kolejowa nr 143 relacji Kalety - Lubliniec – Kluczbork - Oleśnica – Wrocław Mikołajów
• linia kolejowa nr 272 relacji Kluczbork – Poznań Główny

oraz

• linia kolejowa nr 175 relacji Kłodnica – Kluczbork (nieczynna)
• linia kolejowa nr 293 relacji Jełowa - Kluczbork

Gospodarka[edytuj]

Tradycyjnie dominującym działom przemysłu maszynowego, dziewiarskiego i budowlanego towarzyszy dynamiczny rozwój innych branż takich jak: handel, transport, przetwórstwo rolno-spożywcze, szeroko rozumiane usługi. Na terenie gminy działa ok. 1800 podmiotów gospodarczych (w tym w mieście ok. 1300). Największe firmy gminy to: Fabryka Maszyn i Urządzeń „Famak”, PV „Prefabet - Kluczbork” S.A., Wagrem sp. z o.o. Kluczbork

W Kluczborku, w okolicach Ligoty Dolnej, funkcjonuje podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Invest Park (powierzchnia 53,939 ha). Obecnymi inwestorami w WSSE, podstrefy Kluczbork, są m.in.: Marcegaglia Poland, Inpol-Krak Tubes Service Center oraz wchodząca w skład niemieckiego holdingu Seppeler Gruppe Ocynkownia Śląsk.

W latach 2003–2004 w Kluczborku oraz na terenie całego powiatu ukazywała się gazeta „Nowy Kurier Kluczborski” (ISSN 1730-5012). Łącznie ukazało się 41 numerów tego dwutygodnika, redaktorem naczelnym był Adam Płocikiewicz.

Od grudnia 2007 roku w Kluczborku wydawany jest „Tygodnik Lokalny Spiker” (ISSN 1898-9713), bezpłatna gazeta o tematyce kulturalnej i społecznej, która ukazuje się na terenie trzech powiatów: kluczborskiego, oleskiego i namysłowskiego. Jej redaktorem naczelnym jest Jacek Placety^[24].

Edukacja[edytuj]

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, ul. Skłodowskiej 13

• Szkoły podstawowe
  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1
  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2
  • Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi im. Emilii Plater
  • Szkoła Podstawowa nr 6 Specjalna
  • Społeczna Szkoła Podstawowa STO w Kluczborku
• Gimnazja
  • Publiczne Gimnazjum nr 1
  • Publiczne Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II
  • Publiczne Gimnazjum nr 5 im. Mikołaja Reja
  • Społeczne Gimnazjum STO
  • Gimnazjum Specjalne Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego
• Szkoły średnie i zawodowe
  • Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Adama Mickiewicza
  • Zespół Szkół Licealno-Technicznych im. gen. Józefa Bema
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Marii Skłodowskiej-Curie
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 Centrum Kształcenia Ustawicznego
  • Społeczne Liceum Ogólnokształcące STO
  • Szkoła Zawodowa Specjalna SOSW
  • Wojewódzki Ośrodek Dokształcania i Doskonalenia Zawodowego

Sport[edytuj]

Stadion MKS-u w Kluczborku

Miasto posiada dobrze utrzymany Park miejski z licznymi alejami spacerowymi oraz szlakiem rowerowym prowadzącym przez tereny leśne do Bąkowa. W mieście znajduje się także kryta pływalnia, korty tenisowe oraz sale gimnastyczne. W parku znajduje się również stadion miejski, na którym rozgrywa mecze klub piłkarski, a wraz z otaczającymi go boiskami piłkarskimi i infrastrukturą sportową tworzy "Kampus Stobrawa"^[25].

Historia piłki nożnej w Kluczborku sięga roku 1910, kiedy to został założony klub FC National Kreuzburg. Przez dwa sezony w latach 1973-1975 zespół Metal Kluczbork grał w ówczesnej II lidze. Obecnie od 2003 roku istnieje klub sportowy MKS Kluczbork, którego drużyna piłki nożnej gra obecnie w I lidze^[26].

W mieście istnieje również Kluczborski Klub Karate, odnoszący spore sukcesy zarówno w kraju jak i za granicą, którego wychowankiem jest m.in. Krzysztof Neugebauer (4 dan, mistrz świata w kumite drużynowym (1992), wicemistrz świata w kumite (São Paulo, 1996), wielokrotny wicemistrz świata w kata drużynowym, trener kadry Polski. Trenerem jest Andrzej Olech (5 dan, trener, sędzia klasy międzynarodowej, wychowawca mistrzów świata, Europy i Polski).

Muzyka[edytuj]

Kluczbork jest nazywany polską stolicą reggae. Co roku w Bąkowie odbywał się festiwal muzyki reggae. Od 2013 roku festiwal ten odbywa się w parku miejskim na stadionie dawnego KKS. 28 sierpnia 1982 roku w Kluczborku został założony zespół Bakshish.

Postacie związane z Kluczborkiem[edytuj]

Urodzeni:

• Jan z Kluczborka (ur. ok. 1370) – polski filozof, teolog
• Adam Gdacjusz (ur. 1609) – polski pisarz religijny, kaznodzieja, duchowny luterański
• Gustav Freytag (ur. 1816) – pisarz niemiecki
• Kurt Daluege (ur. 1897) – SS-Oberstgruppenführer, hitlerowski zbrodniarz wojenny
• Konrad Jażdżewski (ul. 1908) – polski archeolog, profesor archeologii na Uniwersytecie Łódzkim
• Heinz Piontek (ur. 1925) – poeta, prozaik, krytyk, autor słuchowisk radiowych, tłumacz i wydawca
• Leszek Dawid (ur. 1971) – polski reżyser, scenarzysta
• Radosław Krzyżowski (ur. 1972) – polski aktor teatralny, telewizyjny i filmowy
• Sławomir Puchała (ur. 1976) – polski muzyk, perkusista.
• Tomasz Garbowski (ur. 1979) – polski polityk, poseł na Sejm V, VI i VII kadencji, sędzia Ekstraklasy piłkarskiej
• Andrzej Buła (ur. 1965) – polski polityk, samorządowiec, nauczyciel, poseł na Sejm VI i VII kadencji
• Joachim Mencel (ur. 1966) – pianista jazzowy
• Krzysztof Neugebauer (ur. 1964) – polski karateka

Inni:

• Mariusz Urbanek (ur. 1960) – pisarz, dziennikarz, publicysta, absolwent Liceum Ogólnokształcącego w Kluczborku^[27]
• Aleksandra Naumik Sandøy (1949–2013) – polsko-norweska piosenkarka mieszkała w Kluczborku w latach 1957–1970, spoczywa na tamtejszym cmentarzu
• Edyta Górniak (ur. 1972) – uczęszczała do Technikum Ogrodniczo-Pszczelarskiego w Kluczborku tzw. "Pszczółek"
• Waldemar Sobota (ur. 1987) – w latach 2007–2010 występował w kluczborskim klubie piłkarskim MKS-ie Kluczbork

Wspólnoty religijne[edytuj]

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

Kościół ewangelicko-augsburski Chrystusa Króla

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:

• Kościół Rzymskokatolicki: parafia pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, parafia pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa
• Kościół Ewangelicko-Augsburski: parafia w Kluczborku
• Kościół Zielonoświątkowy: zbór w Kluczborku,
• Dwa zbory Świadków Jehowy: Kluczbork-Byczyna, Kluczbork Południe: Sala Królestwa (ul. Plebiscytowa 7)^[28][29].

Miasta partnerskie[edytuj]

• Bad Dürkheim (październik 2000)^[30]
• Brzeżany (czerwiec 2001)^[30]
• Wells (8 maja 2010)^[31]
• Dzierżoniów (29 września 2007)^[32]

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

1. Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Strona internetowa Kluczborka
• Die niederschlesische Ostmark und der Kreis Kreuzburg, Berlin-Friedenau 1927.
• Kluczborek, Kluczbork, Kluczborg w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IV: Kęs – Kutno. Warszawa, 1883.

p • d • e Miasta województwa opolskiego Miasta powiatowe Brzeg • Głubczyce • Kędzierzyn-Koźle • Kluczbork • Krapkowice • Namysłów • Nysa • Olesno • Opole • Prudnik • Strzelce Opolskie Miasta gminne Baborów • Biała • Byczyna • Dobrodzień • Głogówek • Głuchołazy • Gogolin • Gorzów Śląski • Grodków • Kietrz • Kolonowskie • Korfantów • Leśnica • Lewin Brzeski • Niemodlin • Otmuchów • Ozimek • Paczków • Praszka • Prószków • Ujazd • Wołczyn • Zawadzkie • Zdzieszowice

p • d • e Powiat kluczborski Miasta Byczyna • Kluczbork • Wołczyn Gminy miejsko-wiejskie Kluczbork • Byczyna • Wołczyn Gminy wiejskie Lasowice Wielkie