Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Kwidzyn
Konkatedra widok z placu Jana Pawła II, róg ulicy Kościuszki i Mostowej, Kinoteatr Kościół pw. Trójcy Św.
Herb Kwidzyna Flaga Kwidzyna
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	kwidzyński
Gmina	gmina miejska
Data założenia	1233
Prawa miejskie	przed 1236
Burmistrz	Andrzej Krzysztof Krzysztofiak
Powierzchnia	21,54 km²
Wysokość	19,2-82 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	38 676[1] 1 795,5 os./km²
Strefa numeracyjna	55
Kod pocztowy	82-500 do 82-505
Tablice rejestracyjne	GKW
Położenie na mapie powiatu kwidzyńskiego Kwidzyn
Położenie na mapie województwa pomorskiego Kwidzyn
Położenie na mapie Polski Kwidzyn
53°44′09″N 18°55′51″E/53,735833 18,930833
TERC (TERYT)	2207011
SIMC	0932790
Urząd miejski ul. Warszawska 19 82-500 Kwidzyn
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Kwidzyn (łac. Quedin/Insula Sanctae Mariae, niem. Marienwerder) – miasto w województwie pomorskim, w powiecie kwidzyńskim, położone nad rzeką Liwą, prawym dopływem Nogatu, 5 km od Wisły, siedziba władz powiatu.

Według danych z 30 czerwca 2014 r. miasto miało 38 849 mieszkańców^[2].

Historia[edytuj]

Most nad Liwą na nieistniejącej linii kolejowej do Kisielic

Pomezańskie grodzisko o nazwie Kwedis (w zapisach kronikarskich wymieniana jako Quedin, Quidino, Quedzyn) istniało w XI w. Najprawdopodobniej zostało zniszczone podczas walk toczonych na tych terenach. Osada została ponownie założona przez zakon krzyżacki w 1233 przez mistrza Hermanna von Balk^[3] jako baza wypadowa w pruskiej Pomezanii. Gród otrzymał prawa miejskie po lokacji na prawie chełmińskim w 1233 lub 1235 (potwierdzone ok. 1254)^[4], posiadało układ typowo szachownicowy i składało się z ok. 50 parceli^[5]. Miasto zostało zniszczone podczas walk prusko-krzyżackich w 1243. Odbudowane przez Krzyżaków i w 1285 ustanowione stolicą biskupstwa pomezańskiego (do 1587). W 1320 rozpoczęła się budowa zamku i trwałą ok. 20 lat, ponowna lokacja miasta miała miejsce w 1336, od tego roku oficjalna nazwa brzmiała Marienwerder (niem. Werder – wyspa rzeczna, ostrów, kępa; Marien – mariacki – Ostrów Maryjny, Kępa Mariacka), zapisywana również po łacinie jako Insula Sanctae Mariae. W 1440 przedstawiciele stanów pruskich tj. ziem i miast podpisali w Kwidzynie akt Związku Pruskiego^[6]. W pierwszych dniach wojnie trzynastoletniej władze Kwidzyna uznały zwierzchnictwo króla polskiego, ale już jesienią 1454 wypowiedziało mu posłuszeństwo^[5].

Zamek kapituły pomezańskiej, (1912)

Po wojnie trzynastoletniej (1466) pozostał przy Prusach jako polskie lenno. Po sekularyzacji Prus w 1525 znalazł się w granicach Prus Książęcych, rok później biskup pomezański i znaczna część kapituły przeszły na protestantyzm. Nastąpił wówczas znaczny wzrost liczby ludności tj. z 650 do 750 w wyniku czego zabudowa miejska przekroczyła mury miejskie tworząc dwa przedmieścia - malborskie i grudziądzkie. Podczas wojen ze Szwedami miasto było kilka razy zajmowane przez wojska Karola X Gustawa^[5]. Od 1657 pod panowaniem Brandenburgii, w 1701 był miastem w państwie pruskim^[4]. Podczas wojny siedmioletniej do miasta wkroczyli Rosjanie. W 1765 z inicjatywy Fryderyka II Wielkiego powstała w mieście komora celna, której zadaniem było bezprawne naliczanie cła na towary polskie, które spławiano Wisłą do Gdańska. Od 1772 siedziba departamentu, od 1818 rejencji w prowincji Prusy Zachodnie. W 1773 rozpoczęła działalność drukarnia Kanterów, gdzie drukowano również w języku polskim (działała do 1926). Od końca XVIII wieku postępowały działania germanizacyjne, które doprowadziły do zamknięcia w 1836 polskiej szkoły. W 1828 wybudowano utwardzoną szosę z Kwidzyna do przeprawy na Wiśle i portu rzecznego w Korzeniewie, w 1860 uruchomiono wodociągi i rozpoczęto budowę kanalizacji. Dzieje Kwidzyna zostały opisane w 1873 przez historyka Prus Maxa Toeppena w monografii Stadt Marienwerder^[7]. W 1883 uruchomiono połączenie kolejowe z Malborkiem i Grudziądzem^[4].

XX wiek[edytuj]

Budynek dawnego Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej, obecnie Przedszkole Miejskie nr 1

W 1900 uruchomiono gazownię miejską, w 1909 oddano do użytku połączenie kolejowe z Prabutami^[4]. Od 1907 działało założone z inicjatywy Związku Polaków prywatne gimnazjum polskie^[5]. W 1919 na czele polskiej Rady Ludowej stanął Tadeusz Odrowski, rozpoczął w Kwidzynie działalność Warmiński Komitet Plebiscytowy, rok później miasto znalazło się na obszarze objętym plebiscytem, w wyniku którego pozostało w granicach Niemiec, tym razem jako siedziba rejencji zachodniopruskiej w Prusach Wschodnich. Od 1920 do wybuchu II wojny światowej działał w mieście polski konsulat oraz polskie organizacje kulturalno-oświatowe. Mimo narastających od 1933 nastrojów antypolskich w 1937 powstało polskie gimnazjum, już wcześniej działał Polski Bank Ludowy. Wybuch II wojny światowej poprzedziły szykany oraz jawne represje wobec Polaków^[4].

II wojna światowa[edytuj]

30 stycznia 1945 roku do miasta wkroczyły oddziały 2 armii uderzeniowej 2 Frontu Białoruskiego. W walkach zginęło 540 czerwonoarmistów w szczególności z 46 i 90 dywizji piechoty (dla ich uczczenia wzniesiono po wojnie Pomnik Wdzięczności na ul. Warszawskiej)^[8].

Okres powojenny[edytuj]

Po zajęciu przez Armię Czerwoną Kwidzyn został zamieniony w szpital polowy dla ok. 20 tys. rannych. Rosjanie, opuszczając miasto, spalili zabytkową starówkę wraz z ratuszem.

Teren kwidzyńskiej starówki odbudowanej po zniszczeniach 1945 r.

Po przejęciu miasta przez administrację polską wypalone kamienice zostały rozebrane, a uzyskane w ten sposób cegły wykorzystano do odbudowy Warszawy^{[potrzebny przypis]}. Od zakończenia działań wojennych rozpoczęto stopniowe porządkowanie zniszczonego Starego Miasta oraz uruchamiania zdewastowanych zakładów. W mieście rozwinął się przemysł spożywczy, ceramiczny i budowlany. Na bazie powstałego w 1934 zakładów spożywczych utworzono Warmińskie Zakłady Przemysłu Owocowo-Warzywnego "Kwidzyn", powstał Młodzieżowy Dom Kultury i Powiatowe Muzeum Regionalne. Od połowy lat 60-tych rozpoczęto częściową zabudowę obszaru dawnego Starego Miasta. W 1973 rozpoczęto budowę Kwidzyńskich Zakładów Celulozowo-Papierniczych.

Konkatedra św. Jana Ewangelisty

W maju 2007 r. odnaleziono w kryptach kwidzyńskiej konkatedry szczątki ciał mistrzów krzyżackich. Udało ustalić się tożsamość wszystkich trzech mistrzów – Wernera von Orselna, Ludolfa König von Wattzau oraz Henryka von Plauena. 23 września 2007 r. wybuchł pożar Urzędu Miasta i Starostwa w Kwidzynie^[9].

Nazwa miasta[edytuj]

• Marienwerder – nazwa miasta w okresie niemieckim do 1948 r.^[10]
• Kwidzyń – nazwa używana od czasów międzywojennych do 1948 r.^[10][11]
• Kwidzyn – od 1948 oficjalna nazwa miasta

Architektura miasta[edytuj]

Zabytki[edytuj]

Przed II wojną światową w Kwidzynie istniała dzielnica Starego Miasta z ratuszem i kamienicami podcieniowymi. Obecnie, z zabytków Starego Miasta, zachowały się^{[potrzebny przypis]}:

Gdanisko – wieża ustępowa (latryna) na Zamku w Kwidzynie

Dawny szpital św. Jerzego na Placu Plebiscytowym 4

Neogotycki budynek poczty, (1911-1913)

Neogotycki kompleks koszar wojskowych, (1877-1879)

• zespół zamkowo-katedralny:
  • zamek kapituły pomezańskiej wzorowany na zamkach krzyżackich. Jego budowę rozpoczęto w 1322 r. a ukończono w drugiej połowie XIV w. Skrzydła południowe i zachodnie zostały rozebrane w końcu XVIII w.
  • konkatedra św. Jana Ewangelisty z XIII i XIV w..
  • cela przykościelna w której ostatni rok życia spędziła błogosławiona Dorota z Mątowów.
• fragmenty murów miejskich z XIV w.
• ruiny wieży ratusza z XIV w., rozbudowywanego w XIX w. i zniszczonego w czasie wojny
• tzw. pałac Fermora z lat 1757-1763, rozbudowany na siedzibę władz rejencji w XIX w., z płaskorzeźbionym fryzem z 1802 r.
• dawny szpital św. Jerzego z XVIII w., przebudowany w latach 1859-1860
• budynek Wyższego Sądu Ziemskiego z lat 1798-1800
• domy klasycystyczne z ok. 1800 r.
• spichlerz szachulcowy z początku XIX w.
• dawna synagoga z lat 1830-1832
• dawne Gimnazjum Królewskie z lat 1835-1838 i 1873
• kościół św. Trójcy z lat 1846-1858 zbudowany w tzw. stylu arkadowym (Rundbogenstil) według projektu K. F. Schinkla
• dawna siedziba Zachodniopruskiego Ziemstwa Kredytowego z lat 1864-1866, rozbudowana w 1879 r., w 1920 r. siedziba Komisji Plebiscytowej, obecnie sąd rejonowy
• neogotycki zespół koszar wojskowych z lat 1877-1879 (budynek sztabu, koszary, wartownia, hala sportowa, ujeżdżalnia, magazyn)
• kaplica metodystów z końca XIX w.
• kaplica staroluterańska (obecnie rzym.-kat.) z końca XIX w.
• spichlerze murowane z XIX w.
• kamienice i domy z okresu od końca XIX do początku XX w.
• budynek dawnego Urzędu Finansowego z końca XIX w.
• neogotycka poczta z lat 1911-1913
• zespół zabudowy dawnej Królewskiej Stadniny Koni z lat 1907-1910 (na Miłosnej)
• budynek Urzędu Miasta z lat 1918-1925. Wieczorem 23 września 2007 r. poddasze gmachu zostało zniszczone wskutek pożaru.
• budynki z okresu międzywojennego: konsulat Polski (ob. przedszkole), Gimnazjum Polskie z lat 1934-1936, szkoła zawodowa (ob. szkoła podstawowa nr 2)

Przyroda[edytuj]

Położenie w województwie i powiecie

W otoczeniu miasta znajdują się duże skupiska lasów mieszanych, a w mniejszych ilościach – także liściastych i iglastych. Leżą one na terenie Nadleśnictwa Kwidzyn. Głównym wyróżnikiem miasta jest jego położenie w pętli rzeki Liwy (a także 5 km od Wisły). Miasto znajduje się na skraju Doliny Dolnej Wisły i w Dolinie Kwidzyńskiej. Na terenie Kwidzyna istnieje rezerwat przyrody Kwidzyńskie Ostnice.

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Kwidzyna w 2014 roku^[1].

Zabytkowe kamienice i domy w Kwidzynie

Kamienica na ul. Kościuszki

Kamienica na ul. Piłsudskiego 32

Kamienica na ul. Słowiańskiej 21

Kamienica na ul. Toruńskiej 2

Dom na ul. Hallera 1

Administracja i samorząd[edytuj]

Francuskie armaty 155mm wojny francusko-pruskiej 1870/71 na dziedzińcu Zamku Krzyżackiego

Podział miasta

Kwidzyn jest gminą miejską oraz siedzibą starostwa kwidzyńskiego.

Miasto jest członkiem następujących stowarzyszeń i związków:

• Związek Miast Polskich
• Stowarzyszenie Euroregion Bałtyk
• Polskie Zamki Gotyckie

Podział administracyjny[edytuj]

Kwidzyn podzielony został na 16 dzielnic mieszkaniowych^{[potrzebny przypis]}:

Budynek Urzędu Miasta w Kwidzynie, (1918-1925)

Do 1975 r. Kwidzyn podzielony był na Śródmieście i dzielnicę peryferyjną. Budowa zakładów papierniczych Celuloza przyczyniła się do dynamicznego rozwoju miasta i nowego podziału.

Obecnie niektóre tereny nie zostały przypisane konkretnym dzielnicom. Największą z „dzielnic” miasta jest dzielnica przemysłowa, czyli Specjalna Strefa Ekonomiczna, mieszcząca najważniejsze fabryki i inne zakłady przemysłowe w mieście.

Wieś Bądki położona przy wschodnich terenach miasta, na której znajduje się część kwidzyńskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, zabiega o włączenie tejże wsi do granic administracyjnych miasta Kwidzyn. Za przyłączeniem opowiedziała się ponad połowa mieszkańców wsi.

W północnych granicach miasta ma zostać wybudowane osiedle „Północ”.

Gospodarka[edytuj]

Na terenie Kwidzyna znajduje się Specjalna Strefa Ekonomiczna, w której mieszczą się najważniejsze ośrodki przemysłowe w mieście, eksportujące swoje wyroby do klientów z Polski i Europy. Na całym terenie miasta (w tym również w SSE) istnieje wiele ośrodków przemysłowych.

Według danych z 28 lutego 2010 r. liczba bezrobotnych mieszkańców obejmowała 1696 osób, co stanowi szacunkową stopę bezrobocia na poziomie 10,3%^[12].

International Paper Kwidzyn

Siedziba firmy Iglotech Kwidzyn

Na całym terenie miasta istnieje wiele ośrodków przemysłowych. Najważniejsze przedsiębiorstwa działające w Kwidzynie to^[13]:

• amerykański koncern przemysłu papierniczego International Paper Kwidzyn Sp.z o.o.
• znaczący, amerykański producent w branży elektronicznej Jabil Circuit Poland Sp. z o.o.
• polski lider branży injection moulding, europejski zakład przetwarzania tworzyw sztucznych FPP Kwidzyn Sp. z o.o.
• producent wyrobów drewnianych PPH TOR-PAL Sp. z o.o.
• usługi konstrukcyjno-montażowe KBR Poland Sp. z o.o.
• ośrodek produkcji podzespołów elektronicznych Lacroix Electronics Sp. z o.o.
• ośrodek przemysłu elektronicznego Plati Polska Sp. z o.o.
• środek produkcji opakowań styropianowych Knauf Pack Sp. z o.o.
• papiernicze Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe Kompap S.A.
• ośrodek produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych B.M. Polska Sp. z o.o.
• Warmińskie Zakłady Przetwórstwa Owocowo-Warzywnego Kwidzyn Sp. z o.o.
• ośrodek przemysłu naftowego MODEX Sp. z o.o.
• Zakłady Elektroniki Motoryzacyjnej POLMO
• ośrodek produkcji napojów i win MIX S.A.

W części miejscowości Miłosna działało Państwowe Gospodarstwo Rolne – Państwowe Stado Ogierów Kwidzyn. W 1993 r. jako Stado Ogierów Kwidzyn^[14]. W 1994 r. po przekształceniu jako Zakład Treningowy Skarbu Państwa Kwidzyn^[15]. W 1999 r. ponownie jako Stado Ogierów Skarbu Państwa Kwidzyn. Zlikwidowano zakład treningowy, a pozostałą część sprywatyzowano^[16].

Handel[edytuj]

Na terenie miasta działają markety. Istnieją również dwa targowiska miejskie otwarte dla przyjezdnych handlarzy. Wyróżnić możemy także galerię handlową Kopernik, galerię handlową Stary Młyn, Centrum Handlowe Liwa, dom towarowy Tęcza, Centrum Handlowe, a także małe centra handlowe w supermarketach.

Obiekty handlowo-usługowe w Kwidzynie

Supermarket sieci handlowej „Lidl”, widok ze stacji kolejowej

Młyn parowy w Kwidzynie, obecnie galeria handlowa „Stary Młyn”

Spichrz z końca XIX w.

Turystyka[edytuj]

Polskie Zamki Gotyckie

Kwidzyn znajduje się na Szlaku Zamków Gotyckich. Główną atrakcją turystyczną miasta jest gotycki zespół zamkowo-katedralny, składający się z zamku kapituły pomezańskiej oraz katedry z pochówkami m.in. wielkich mistrzów krzyżackich oraz celą bł. Doroty z Mątowów.

Transport[edytuj]

Most kwidzyński na Wiśle

Transport drogowy[edytuj]

Przez miasto przebiega droga krajowa nr 55, prowadząca na północ do Malborka oraz na południe do Grudziądza, droga wojewódzka nr 521 prowadząca do Iławy. Na północ od miasta przebiega droga krajowa nr 90 z mostem wantowym na Wiśle, łącząca Kwidzyn z drogą krajową nr 91 na lewej stronie rzeki i dalej z autostradą A1.^[17] Mniejszą rolę odgrywa wojewódzka nr 518 i droga wojewódzka nr 588 oraz droga wojewódzka nr 532 prowadzącą do stacji kolejowej Kwidzyn.

Dworzec kolejowy

Kwidzyński układ dróg charakteryzuje duża liczba rond.^{[potrzebny przypis]}

• Szlak rowerowy R1

Transport lotniczy[edytuj]

W 2013 r. przy ul.Lotniczej otwarto sanitarne lądowisko.

Oświata[edytuj]

Dawny Pałac Schillera, później gimnazjum F. Schillera, obecnie Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica – ul. Słowiańska 17

ZSP nr 2 im. Marii Skłodowskiej-Curie, w latach 1815-1920 i 1939-1945 siedziba Rejencji kwidzyńskiej (dawny Pałac Fermora)

• Szkoły średnie
  • I Liceum Ogólnokształcące im. dr. Władysława Gębika, dawne Polskie Gimnazjum
  • II Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Wyspiańskiego
  • Społeczne Liceum Ogólnokształcące im. Polskich Noblistów
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 im. Marii Skłodowskiej-Curie
  • Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego
• Gimnazja
  • Gimnazjum nr 2 im. Armii Krajowej
  • Gimnazjum nr 3 im. Znaku Rodła
  • Społeczne gimnazjum im. Polskich Noblistów
  • Zespół Szkół Gimnazjalnych
• Szkoły podstawowe
  • Społeczna Szkoła Podstawowa
  • Szkoła Podstawowa nr 6 im. dr. Władysława Gębika
  • Szkoła Podstawowa nr 5 im. Zjednoczonej Europy
  • Szkoła Podstawowa nr 4 im. Adama Mickiewicza
  • Szkoła Podstawowa nr 2 im. mjra Henryka Sucharskiego
  • Katolicko-Językowo Sportowa Szkoła Podstawowa
• Przedszkola
  • Niepubliczny Punkt Przedszkolny „Przedszkole GAMA”
  • Niepubliczne Przedszkole „Jedyneczka”
  • Niepubliczne Przedszkole „Promyk”
  • Niepubliczne Przedszkole „SMYK”
  • Niepubliczne Przedszkole Ekologiczne
  • Niepubliczne Przedszkole Nr 2 z Grupą Żłobkową
  • Przedszkole Integracyjne
  • Przedszkole Niepubliczne „Chatka Puchatka” z Grupą Żłobkową
  • Przedszkole Niepubliczne „Radość” z Grupą Żłobkową
• Inne

Powiślańska Szkoła Wyższa

• • Powiślańska Szkoła Wyższa w Kwidzynie
  • Centrum Nauki i Biznesu „Żak”
  • Szkolne Centrum Edukacyjno-Kulturalne ESCEK
  • Centrum Edukacji Ekologicznej
  • Szkoła Muzyczna I stopnia im. Feliksa Nowowiejskiego
  • Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy
  • Szkoła Językowa „Chata Języków Świata”
  • Ochotnicze Hufce Pracy, 11-16 Hufiec Pracy

Kultura[edytuj]

Kwidzyńskie Centrum Kultury

KCK – „Czarna Sala”

W mieście działa Kwidzyńskie Centrum Kultury, które zajmuje się rozwojem kulturalnym społeczności w Kwidzynie. Organizuje zajęcia kulturalne, oferuje zajęcia w dziedzinie kształcenia komputerowego oraz językowego. Główne ośrodki, gdzie realizowane są założenia Kwidzyńskiego Centrum Kultury to:

• Kwidzyńskie Towarzystwo Kulturalne
• Czarna Sala
• Centrum Komputerowo-Językowe

Od 2001 r. w mieście działa stowarzyszenie twórcze Scena Lalkowa im. Jana Wilkowskiego.

Zamek w Kwidzynie[edytuj]

Kwidzyński zamek, obecnie muzeum

 Osobny artykuł: Zamek w Kwidzynie.

Muzeum Zamkowe w Kwidzynie ze stałymi ekspozycjami:

• Ekspozycja archeologiczna
• Wystawa przyrodnicza
• Narzędzi kar i tortur (XVI-XVIII w.)
• Rzemiosła artystycznego (XV-XX w.)
• Rzeźb barokowych z terenu Pomorza
• Sztuki i kultury materialnej Powiśla
• Przyrody Polski Północnej^{[potrzebny przypis]}

Media[edytuj]

Prasa[edytuj]

W mieście wydawane są trzy tygodniki lokalne:

• „Kurier Kwidzyński”
• „Kurier Powiatu Kwidzyńskiego” – piątkowy dodatek do „Dziennika Bałtyckiego”
• „Puls Kwidzyna”

Wydawany jest również kwartalnik kulturalno-historyczny „Schody Kawowe”.

W Kwidzynie mieści się także redakcja dwumiesięcznika „Transport i Komunikacja”^[18].

Stacje radiowe[edytuj]

• Stacje radiowe nadawane z Kwidzyna:
  • Radio Gdańsk – 106,0 MHz
  • RMF Maxxx Pomorze (Kwidzyn) – 88.6 MHz (do 2004 r. Radio PM – Power Music FM)

Stacje telewizyjne[edytuj]

W Kwidzynie działają dwie sieci telewizji kablowej: Multimedia – posiadające własny program lokalny realizowany przez Studio Telewizyjne „Kamena” oraz Vectra również nadająca własny program lokalny.

Związki i stowarzyszenia[edytuj]

Miasto jest zrzeszone w wielu polskich stowarzyszeniach, w tym^[19]

• Związek Miast Polskich
• Polskie Zamki Gotyckie
• Towarzystwo Rozwoju Powiatu Kwidzyńskiego
• Stowarzyszenie Gmin Rzeczypospolitej Polskiej Euroregion Bałtyk
• Ogólnopolska Federacja Młodzieżowych Samorządów Lokalnych

Stowarzyszenia działające w Kwidzynie^[19]

• Kwidzyńskie Towarzystwo Kulturalne
• Stowarzyszenie Promocji Medialnej e-Kwidzyn
• Stowarzyszenie Miłośników Malarstwa KONTRASTY
• Kwidzyńskie Towarzystwo Rowerowe
• Kwidzyński Klub Strzelecki VIS
• Stowarzyszenie Promocji Kultury UndergroundKwidzyn.pl
• Klub Sportowy Capoeira Beribazu

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

 Zobacz też: Okręg pomorski Kościoła Zielonoświątkowego w RP.

Dawne i obecne obiekty sakralne w Kwidzynie

Kościół św. Wojciecha, Biskupa i Męczennika

Klasztor OO Franciszkanów w Kwidzynie

Kaplica poluterańska (staroewangelicka), obecnie rzymskokatolicka kaplica św. Ojca Pio

Ruiny Starej Synagogi, (1830-1832)

Kamień upamiętniający dawny cmentarz

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą:

• Kościół rzymskokatolicki
  • Parafia św. Jana Ewangelisty
  • Parafia Świętej Trójcy
  • Parafia św. Wojciecha, Biskupa i Męczennika
  • Parafia Miłosierdzia Bożego
  • Parafia św. Brata Alberta Chmielowskiego
  • Zakon joannitów
  • Zakon benedyktynek
  • Zakon elżbietanek
  • Zakon franciszkanów
• Kościół Zielonoświątkowy
  • Zbór w Kwidzynie
• Lokalny Kościół w Kwidzynie
• Świadkowie Jehowy
  • 3 zbory (w tym grupa języka migowego), Sala Królestwa^[20][21]
• Judaizm
  • Nowa Synagoga w Kwidzynie
  • Stara Synagoga w Kwidzynie

Cmentarze[edytuj]

• Cmentarz ewangelicki przy ul. Hallera (zlikwidowany)
• Cmentarz komunalny przy ul. Malborskiej
• Cmentarz przy ul. Zamiejskiej w Kwidzynie (zamknięty)
• Cmentarz katolicki przy ul. Hallera (przy szpitalu – zlikwidowany)
• Cmentarz żołnierzy radzieckich przy ul. Sportowej
• Cmentarz żołnierzy rosyjskich przy ul. Południowej (zlikwidowany)
• Cmentarz katolicki przy ul. Grudziądzkiej (zlikwidowany)
• Cmentarz przy ul. Furmańskiej (zamknięty)
• Cmentarz żydowski przy ul. Kościuszki (zlikwidowany)
• Cmentarz przy ul. Piastowskiej w Kwidzynie (zamknięty)
• Cmentarz miejski Świętego Jerzego przy Placu Plebiscytowym (zlikwidowany)

Sport[edytuj]

 Osobny artykuł: Sport w Kwidzynie.

W mieście wybudowane są 3 hale widowiskowo-sportowe (na hali przy ulicy Mickiewicza swoje treningi i mecze rozgrywa drużyna koszykarska Bank BPS Basket Kwidzyn i drużyna szczypiornistów MMTS Kwidzyn), a także kompleks sportowy, w którego skład wchodzą: – 3 trawiaste boiska piłkarskie – stadion lekkoatletyczny – basen odkryty – korty tenisowe i ściana tenisowa treningowa – wielofunkcyjne boisko asfaltowe do gier zespołowych – 5 boisk do siatkówki – 5 torów do gry w bocce – skate park oraz rampa dla łyżworolek i deskorolek, a także pole golfowe. W okresie zimowym czynne jest lodowisko. W innej części miasta mieści się kryty basen miejski oraz liczne mniejsze kompleksy sportowe. Przez miasto wielokrotnie przebiegała trasa wyścigów kolarskich Tour de Pologne. W 2006 r. w Kwidzynie odbyły się Mistrzostwa Europy w Enduro, natomiast w czerwcu 2008 r. World Enduro Championship 2008 (Grand Prix Maxxis of Poland). Na obrzeżach miasta mieści się ośrodek jeździecki wraz z hipodromem do pokazów konnych. Kwidzyn oprócz szlaków rowerowych (o ponad 150 km trasie) ma też swój szlak kajakowy na rzece Liwie^[22].

Koszykówka[edytuj]

• mężczyźni – Bank BPS Basket Kwidzyn – Ekstraligowy zespół w PLK (w sezonie 2006/2007 awans do ekstraklasy). Z powodu braków formalnych^{[potrzebny przypis][styl do poprawy]} zespół musiał opuścić ekstraligę i spadł do II ligi, w której występuje obecnie.

Piłka ręczna[edytuj]

• mężczyźni – MMTS Kwidzyn – wicemistrz polski w sezonie 2009/2010, III zespół Ekstraklasy w sezonach 2008/2009-2010/2011-2012/2013, finalista europejskich rozgrywek pucharowych Challenge Cup w sezonie 2009/2010
• mężczyźni – MMTS II Kwidzyn – zespół II ligi piłki ręcznej (sezon 2007/2008 i 2008/2009)
• kobiety – MTS Kwidzyn – zespół I Ligi w sezonie 2007/2008, 2008/2009, 2009/2010 i 2010/2011.

Piłka nożna[edytuj]

• mężczyźni – KOP Rodło Kwidzyn – zespół III ligi 2 gr. w sezonie 2007/2008. W sezonie 2008/2009 występujący w III lidze „Bałtyckiej”, z której jednak spadł klasę niżej. W sezonie 2009/2010 Rodło występowało w IV lidze, jednak i tam się nie utrzymało. Sezon 2010/2011 to gra Rodła w V lidze (lidze okręgowej). W sezonie 2014/2015 Rodło awansowało z pierwszego miejsca do IV ligi pomorskiej, a w sezonie 2015/2016 Rodło Kwidzyn zajęło drugą lokatę.

Inne[edytuj]

• Klub Biegów na Orientacje UMKS Kwidzyn
• Klub Sportowy Capoeira Beribazu
• Klub Karate Shorin-Ryu
• Kwidzyński Klub tańca PROGRESS
• Kwidzyński Klub Motorowy
• Kwidzyński Klub Strzelecki
• lekkoatletyka – Rodło LA Kwidzyn
• podnoszenie ciężarów – LKS Nadwiślanin Kwidzyn
• sekcja pływacka – MMTS Kwidzyn
• sekcja zapaśnicza – MMTS Kwidzyn
• sekcja tenisa stołowego – MMTS Kwidzyn
• sekcja szachowa – MMTS Kwidzyn
• sekcja brydża sportowego – MMTS Kwidzyn
• sekcja modelarstwa lotniczego i kosmicznego – MMTS Kwidzyn
• Kompleks Widowiskowo-Sportowy

W mieście planowanych jest kilka dużych inwestycji sportowych na najbliższe lata. Najważniejszymi z nich jest budowa profesjonalnego toru gokartowego^[23].

Miasta partnerskie[edytuj]

•  Niemcy Celle^[24]
•  Szwecja Olofström^[24]
•  Ukraina Bar^[24]
•  Polska Gubin^[24]

Zobacz też[edytuj]

• Dolina Kwidzyńska
• Nadleśnictwo Kwidzyn
• Rezerwat przyrody Kwidzyńskie Ostnice
• Dom św. Elżbiety w Kwidzynie
• Cmentarz żydowski w Kwidzynie
• Konsulat RP w Kwidzynie
• Armagedon (zespół muzyczny)

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Oficjalna strona miasta
• Kwidzyn w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska. Warszawa, 1902.
• Kwidzyn w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. V: Kutowa Wola – Malczyce. Warszawa, 1884.

p • d • e Miasta województwa pomorskiego Miasta powiatowe Bytów • Chojnice • Człuchów • Gdańsk • Gdynia • Kartuzy • Kościerzyna • Kwidzyn • Lębork • Malbork • Nowy Dwór Gdański • Pruszcz Gdański • Puck • Słupsk • Sopot • Starogard Gdański • Sztum • Tczew • Wejherowo Miasta gminne Brusy • Czarna Woda • Czarne • Czersk • Debrzno • Dzierzgoń • Gniew • Hel • Jastarnia • Kępice • Krynica Morska • Łeba • Miastko • Nowy Staw • Pelplin • Prabuty • Reda • Rumia • Skarszewy • Skórcz • Władysławowo • Ustka • Żukowo

p • d • e Gmina Kwidzyn Siedziba gminy: miasto Kwidzyn Sołectwa Baldram • Brachlewo • Brokowo • Bronno • Dankowo • Dubiel • Gniewskie Pole • Górki • Grabówko • Gurcz • Janowo • Kamionka • Korzeniewo • Licze • Lipianki • Mareza • Mareza Osiedle • Nowy Dwór • Obory • Ośno • Pastwa • Pawlice • Podzamcze • Rakowice • Rakowiec • Rozpędziny • Szałwinek • Tychnowy Miejscowości niesołeckie Bursztych • Biały Dwór/Bystrzec • Gilwa Mała • Gniewskie Pole (osada) • Jurandowo • Kramrowo • Mały Baldram • Nowa Wieś Kwidzyńska • Nowe Lignowy • Paczkowo • Piekarski Młyn • Pólko Małe • Rakowieckie Pole • Stary Dwór • Szadowo • Szadowski Młyn • Wola-Sosenka

p • d • e Powiat kwidzyński Miasta Kwidzyn • Prabuty Gminy miejskie Kwidzyn Gminy miejsko-wiejskie Prabuty Gminy wiejskie Kwidzyn • Gardeja • Ryjewo • Sadlinki