Tworzenie stron internetowych

	Łagów
	Łagów
	Herb Łagowa
	; Kościół parafialny w Łagowie
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	kielecki
Gmina	Łagów
Liczba ludności (2011)	1650
Strefa numeracyjna	(+48) 41
Kod pocztowy	26-025
Tablice rejestracyjne	TKI
SIMC	0247670
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Łagów
	Położenie na mapie Polski Łagów
	50°46′36″N 21°05′06″E/50,776667 21,085000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa miejscowości

Ten artykuł dotyczy miasta (od 01.01.2018). Zobacz też: Łagów (ujednoznacznienie).

Łagów – dawne miasto (1375-1870), obecnie wieś położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim. Siedziba urzędu gminy Łagów. Status miasta z dniem 1 stycznia 2018^[2].

Był miastem biskupstwa włocławskiego w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku^[3]. W latach 1975–1998 Łagów administracyjnie należał do województwa kieleckiego.

Spis treści

1 Położenie
2 Historia
3 Zabytki i atrakcje turystyczne
- 3.1 Rejestr zabytków
4 Turystyka
5 Sport
6 Zobacz też
7 Przypisy
8 Bibliografia
9 Linki zewnętrzne

Położenie[edytuj]

Łagów położony jest w Górach Świętokrzyskich, na wschodnim krańcu Padołu Kielecko-Łagowskiego. Na południe od Łagowa rozciąga się Pasmo Orłowińskie. W kierunku północno-zachodnim znajduje się Wał Małacentowski i Pasmo Bielińskie. Wieś przecina rzeka Łagowica.

Przez Łagów przebiega droga krajowa nr 74 z Kielc do Zamościa oraz droga wojewódzka nr 756 ze Starachowic do Stopnicy.

Historia[edytuj]

Pierwsze wzmianki o Łagowie pojawiły się już w XI wieku. Jak podaje Jan Długosz w swoich kronikach, w 1086 r. Władysław Herman za wstawiennictwem żony Judyty podarował wieś kapitule kujawskiej, która urządziła w niej siedzibę kasztelana (prawdopodobnie istniał tu zamek, ale do dziś nie zachowały się żadne jego ślady. W odległości ok. 2,5 km od Łagowa na południowy wschód we wsi Nowy Staw znajduje się „wzgórze Zamczysko”. To właśnie na tym wzgórzu miała mieścić się dawna lokacja Łagowa. Lokalizacja zamku w tym miejscu jest wielce prawdopodobna, ponieważ wzgórze otoczone jest doliną rzeki, co mogło utrudnić zdobycie zamku). W 1375 r. królowa Polski i Węgier Elżbieta wydała w Sandomierzu przywilej zezwalający włodarzowi Łagowa bp. Zbylutowi na zamianę wsi w miasto. Przywilej ten został potwierdzony w 1390 r. przez Władysława Jagiełłę. W 1502 r. miejscowość doszczętnie spalili Tatarzy. W XV wieku miasto stało się znanym ośrodkiem rzemiosła, głównie garncarstwa. Wydobywane były tu rudy żelaza i ołowiu. W 1869 roku Łagów utracił prawa miejskie.

„Przewodnik Gospodarczy” z roku 1938 wymienia funkcjonujące tu instytucje i firmy usługowe^[4]:

Nadleśnictwo „Łagów” z siedzibą w Woli Łagowskiej
akuszerka – J. Kasz
apteka – Stanisław Gruszczyński
sklepy bławatne:
- Abram Kirszenberg
- Jankiel Kuperberg
lekarz – S. Pokrzywa, Rynek 18
młyn – Wincenty Majewski
piekarnia – R. Sztajner

Podczas II wojny światowej wieś leżała w strefie przyfrontowej przyczółka baranowskiego-sandomierskiego, ulegając tym samym znacznym zniszczeniom.

Zabytki i atrakcje turystyczne[edytuj]

Kościół parafialny, jednonawowy, orientowany, z XV w. prezbiterium i XVI w. nawą. Wybudowane w latach 1581–1600 późnogotyckie portale i gwiaździste sklepienie, pochodzące z XVII i XVIII w. kaplice tworzące rodzaj naw bocznych.
Wąwóz Dule, światowej sławy odkrywka czarnych wapieni głowonogowych, bogatych w dewońskie (fameńskie) skamieniałości goniatytów i klymenii^[5].
Jaskinia „Zbójecka”, długości ok. 160 m, typowo „jurajska”, w rodzaju Piętrowej Szczeliny. Wzmiankowana w publikacjach geograficznych z końca XIX i początków XX wieku, zazwyczaj pod nazwą Jaskinia Łagowska. Miejscowe podania wiążą jaskinię z mieszkającymi w niej dawniej zbójcami. Wewnątrz jaskini występują m.in. rzadko spotykany w Polsce pająk – Porrhomma egeria, chrząszcz – Cholera agili i owad bezskrzydły – Arrhopal ites pymagenes, a także trzy gatunki nietoperzy: nocek rudy, nocek duży i podkowiec mały.
Teren dawnego kirkutu – topolowy zagajnik przy drodze do Zarębów pozbawiony jakichkolwiek śladów świadczących o grzebalnym charakterze miejsca.

Rejestr zabytków[edytuj]

Do rejestru zabytków nieruchomych wpisane zostały obiekty^[6]:

założenie urbanistyczne – śródmieście Łagowa (nr rej.: A.495 z 1.12.1956),
kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła z końca XV w. i XVI w. (nr rej.: A.406 z 16.10.1956 i z 21.06.1967),
cmentarz parafialny i kaplica z I połowy XIX w. (nr rej.: A.407/1-2 z 16.09.1972 i z 2.06.1992),
dom, Rynek 45, z 1890 r. (nr rej.: A.842 z 28.09.1979).

Turystyka[edytuj]

Łagów jest punktem początkowym niebieskiego szlaku turystycznego prowadzącego do Chęcin, zielonego szlaku turystycznego prowadzącego do Nowej Słupi oraz zielonego szlaku rowerowego prowadzącego przez tereny wokół wsi.

Sport[edytuj]

W miejscowości działa klub piłki nożnej ŁKS Łagów, założony w 1979 roku.

Zobacz też[edytuj]

Parafia św. Michała Archanioła w Łagowie

Przypisy

↑ Według [1].
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2017 r. poz. 1427)
↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
↑ Przewodnik Gospodarczy Województw Kieleckiego, Krakowskiego i Śląskiego, Dąbrowsko-Śląskie Zakłady Drukarskie, Sosnowiec 1938
↑ J. Czarnocki, 1989. Klimenie Gór Świętokrzyskich, Prace PIG, CXXVII, Warszawa.
↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie. 31 marca 2017; 7 miesięcy temu. [dostęp 2015-11-06]. s. 27.

Bibliografia[edytuj]

Tadeusz Dybczyński, Przewodnik po Górach Świętokrzyskich, Warszawa 1912.
Ryszard Garus, Znakowane szlaki turystyczne woj. kieleckiego, Kielce 1983.

Linki zewnętrzne[edytuj]

Łagów (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. V: Kutowa Wola – Malczyce. Warszawa, 1884.

[1] Według [1].

[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2017 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedzib władz niektórych gmin (Dz.U. z 2017 r. poz. 1427)

[3] Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.

[Przewodnik_Gospodarczy-4] Przewodnik Gospodarczy Województw Kieleckiego, Krakowskiego i Śląskiego, Dąbrowsko-Śląskie Zakłady Drukarskie, Sosnowiec 1938

[5] J. Czarnocki, 1989. Klimenie Gór Świętokrzyskich, Prace PIG, CXXVII, Warszawa.

[6] Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie. 31 marca 2017; 7 miesięcy temu. [dostęp 2015-11-06]. s. 27.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]