Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Lewin Brzeski (ujednoznacznienie).

Lewin Brzeski
Pałac Leopolda von Bees
Herb Lewina Brzeskiego Flaga Lewina Brzeskiego
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	brzeski
Gmina	Lewin Brzeski gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1333
Burmistrz	Artur Leopold Kotara
Powierzchnia	10,35 km²
Wysokość	143 – 145 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	5 876[1] 504,8 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 77
Kod pocztowy	49-340
Tablice rejestracyjne	OB
Położenie na mapie województwa opolskiego Lewin Brzeski
Położenie na mapie Polski Lewin Brzeski
50°44′59″N 17°37′08″E/50,749722 17,618889
TERC (TERYT)	1601044
SIMC	0965720
Urząd miejski Rynek 1 49-340 Lewin Brzeski
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Lewin Brzeski (tuż po wojnie Lubień^[2], niem. Löwen^[3]), miasto na Dolnym Śląsku, w województwie opolskim, w powiecie brzeskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Lewin Brzeski. Miasto jest położone na Nizinie Śląskiej nad Nysą Kłodzką.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. opolskiego.

Według danych z 30 czerwca 2008 r. miasto miało ponad 5812 mieszkańców^[4].

Nazwa miasta[edytuj]

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy nazwa miejscowości pochodzi od staropolskiej nazwy polowania - łowiectwa^[5]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako pierwotną zanotowaną nazwę miejscowości (wówczas wsi) jako Łowic podając jej znaczenie "Jagerdorf" - "Wieś łowczych, myśliwych"^[5].

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w obecnej polskiej formie Lewin^[6][7].

W spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym Bolesława opolskiego z dnia 1 września 1310 roku miasto wymienione jest pod nazwą Lewin^[8].

Szwajcarski kartograf i geograf Mateusz Merian w swoim dziele "Topographia" wydanym w 1650 r. podaje dwie zgermanizowane formy nazwy miejscowości: "Löben" oraz "Löwen" podaj również dwie zniekształcone polskie nazwy "Lewyn" oraz "Levin"^[9].

Historia[edytuj]

Barokowy pałac z 1772 r. obecnie Gimnazjum

Brama główna

Kościół ewangelicki

Ratusz

Powstanie osady było uwarunkowane położeniem w pobliżu przeprawy przez Nysę Kłodzką. Prawa miejskie w XIII w. za sprawą pierwszego właściciela, Bogusza z Pogorzeli, który w 1250 r. lokował miasto, potwierdzenie praw miejskich 1333 r. przez księcia Bolesława III z Brzegu.

Do 1675 r. miasto należało do księstwa legnicko-brzeskiego. Od 1329 r. jako lenno korony czeskiej. W latach 1526-1741 Lewin Brzeski był pod władaniem Habsburgów austriackich. Po tym okresie (w wyniku wojen śląskich) z większością Śląska przeszedł pod panowanie pruskie.

W XVIII w. do miasta przybyli Żydzi. W 1880 r. powstał tu cmentarz żydowski. Do 1937 r. w miejscowości mieszkało już tylko 30 Żydów.

W 1945 r. miasto zostało włączone do Polski. Dotychczasowa ludność miasta została wysiedlona do Niemiec.

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Lewina Brzeskiego w 2014 roku ^[1].

Zabytki[edytuj]

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[10]:

• układ urbanistyczny miasta z zachowanym średniowiecznym układem ulic
• kościół ewangelicki pw. św. Piotra i Pawła, ul. Wojska Polskiego 5, z XIV wieku, XVI w., 1660 r.
• mogiły żołnierskie W. P. na cmentarzu rzymskokatolickim.
• ratusz, z 1837 r., XIX/XX r.
• zespół pałacowy, z poł. XVIII w.
• Pałac w Lewinie Brzeskim, barokowy z 1772 r., obecnie odrestaurowany
• park
• ogrodzenie z bramami
• dom, ul. Kilińskiego 11 (d. 3), z poł. XIX w.
• domy, ul. Kościuszki 3, 5, 9, 19
• domy, ul. Matejki 5, 6, 8, 9, 10/10a (d. 12), 11, 12 (d. 14), z poł. XIX w.
• domy, ul. Pocztowa 3, 5, z poł. XIX w.
• domy w rynku, odrestaurowane: Rynek 2 (d. 3), 2 (d. 31), 3 (d. 4), 3 (d. 5), 4 (d. 6), 4 (d. 7), 5 (d. 8), 5 (d. 9), 6 (d. 10), 6 (d. 11), 7 (d. 12), 7 (d. 13), 8 (d. 14), 8 (d. 15), 12 (d. 20), 12 (d. 21), 13 (d. 22), 14 (d. 23), 15 (d. 24), 15 (d. 25), 17 (d. 29), 17 (d. 30), 18 (d. 32), 18 (d. 33), 21 (d. 38), 21 (d. 39), 22 (d. 40), 22a (d. 41), 23 (d. 42), 24 (d. 43), 26 (d. 45), 27 (d. 46), 27/28 (d. 44), z XIX w.
• spichrz, z 1756 r.

inne zabytki:

• katolicki kościół Wniebowzięcia NMP
• marmurowy krzyż z 1617 lub 1677 r. upamiętniający zabójstwo^[11]

Informacje ogólne[edytuj]

 Osobny artykuł: Lewin Brzeski (stacja kolejowa).

Miejscowość związana z okolicznym rolnictwem. Największy zakład: Cukrownia „Wróblin”. W okolicy znajduje się 5 akwenów po żwirowniach, które są dużą atrakcją rekreacyjną. Woda jest bardzo czysta. W mieście i okolicach znajduje się wiele zabytków.

W Lewinie Brzeskim zaczyna się oraz kończy gminny szlak rowerowy o (rzekomej) długości 81 km.

Miasto leży przy głównym szlaku kolejowym Wrocław – Katowice/Lubliniec, pomiędzy autostradą A4 a drogą krajową nr 94 Opole – Wrocław.

KS Olimpia Lewin Brzeski[edytuj]

Klub piłkarski z siedzibą w Lewinie Brzeskim, założony w 1947 r. Aktualnie występuje w IV lidze opolskiej w piłce nożnej.

• pełna nazwa: Klub Sportowy Olimpia Lewin Brzeski
• rok założenia: 16 czerwca 1947 r.
• barwy klubowe: biało-żółto-niebieskie
• adres: ul. Powstańców Śląskich 49, 49-340 Lewin Brzeski
• stadion: Stadion im. Mieczysława Kawiaka

pojemność: 3500 (1500 miejsc siedzących)

oświetlenie: brak

wymiary boiska: 110 m x 69 m

• prezes: Jacek Kieroński
• trener: Andrzej Polak^[12]
• autor herbu: Jakub Malicki

Sukcesy:

• Awans do 4 ligi w 2008 r. (1 miejsce)
• 6 miejsce w IV lidze w 2009 r.

Struktury wyznaniowe[edytuj]

Kościół Wniebowzięcia NMP

• Kościół rzymskokatolicki
  • Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lewinie Brzeskim
• Świadkowie Jehowy
  • Zbór (Sala Królestwa)^[13]

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Oficjalna strona klubu Olimpia Lewin Brzeski
• Cmentarz żydowski w Lewinie Brzeskim
• Historia Żydów w Lewinie Brzeskim
• Loewen w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. V: Kutowa Wola – Malczyce. Warszawa, 1884.

p • d • e Miasta województwa opolskiego Miasta powiatowe Brzeg • Głubczyce • Kędzierzyn-Koźle • Kluczbork • Krapkowice • Namysłów • Nysa • Olesno • Opole • Prudnik • Strzelce Opolskie Miasta gminne Baborów • Biała • Byczyna • Dobrodzień • Głogówek • Głuchołazy • Gogolin • Gorzów Śląski • Grodków • Kietrz • Kolonowskie • Korfantów • Leśnica • Lewin Brzeski • Niemodlin • Otmuchów • Ozimek • Paczków • Praszka • Prószków • Ujazd • Wołczyn • Zawadzkie • Zdzieszowice

p • d • e Gmina Lewin Brzeski Siedziba gminy: Lewin Brzeski Miejscowości (ich części) Borkowice (Błażejowice, Niwy) • Buszyce • Chróścina • Golczowice • Jasiona • Kantorowice • Leśniczówka • Łosiów • Mikolin (Piaski)• Nowa Wieś Mała • Oldrzyszowice • Przecza (Raski)• Ptakowice • Różyna • Sarny Małe • Skorogoszcz • Stroszowice • Strzelniki • Wronów

p • d • e Powiat brzeski Miasta Brzeg • Grodków • Lewin Brzeski Gminy miejskie Brzeg Gminy miejsko-wiejskie Grodków • Lewin Brzeski Gminy wiejskie Lubsza • Olszanka • Skarbimierz