Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Mielec (ujednoznacznienie).

Mielec
Muzeum Regionalne, Pałacyk Oborskich
Herb Mielca Flaga Mielca
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	mielecki
Gmina	gmina miejska
Data założenia	1229 (pierwsze wzmianki)
Prawa miejskie	18 listopada 1470[1]
Prezydent	Daniel Kozdęba
Powierzchnia	46,89[2] km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	60 628[3] 1 293,0 os./km²
Strefa numeracyjna	17
Kod pocztowy	39-300 do 39-303, 39-323
Tablice rejestracyjne	RMI
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Mielec
Położenie na mapie Polski Mielec
50°17′30″N 21°26′00″E/50,291667 21,433333
TERC (TERYT)	1811011
SIMC	0974618
Urząd miejski ul. Stefana Żeromskiego 26 39-300 Mielec
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Mielec – miasto w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, położone w dolinie Wisłoki, w Kotlinie Sandomierskiej, historycznie znajdujące się w Małopolsce. Ośrodek przemysłowy na terenie województwa podkarpackiego. Miasto liczy 60 827 mieszkańców i ma powierzchnię 46,89 km² (stan na 1 stycznia 2015 r.^[4]). Jest członkiem Związku Miast Polskich.

Historia[edytuj]

Początki miejscowości[edytuj]

Pierwsze wzmianki na temat miejscowości o nazwie Mielec pojawiają się w XIII i XIV wieku w bulli papieża Grzegorza IX z 1229 roku. W II połowie XIV wieku istniała już parafia mielecka (wymieniana jest w spisach świętopietrza)^[5].

Nadanie praw miejskich i miasto w I Rzeczypospolitej[edytuj]

Miasto Mielec powstało 17 marca 1457 roku, kiedy to król Kazimierz Jagiellończyk wydał zezwolenie na lokalizację miasta pod nazwą Nowy Targ, jednak z niewiadomych przyczyn Jan Mielecki, który to zezwolenie otrzymał, nie założył miasta. Dokonali tego jego dwaj synowie Jan i Bernardyn aktem z dnia 18 XII 1470 roku. W 1522 roku powstała najstarsza organizacja cechowa – cech kowalski, a następnie powstały cechy: krawiecki, szewski, garncarski, sukienniczy i tkacki. Kolejnymi właścicielami miasta byli Ossolińscy i Morsztyni. W 1629 roku właścicielem miasta położonego w powiecie sandomierskim województwa sandomierskiego był Maksymilian Ossoliński^[6]. Ród Mieleckich był właścicielem miasta Mielec aż do bezpotomnego wygaśnięcia rodu w roku 1771. Za jego rządów w mieście miał miejsce intensywny rozwój rzemiosła^[7].

Zabór austriacki i czasy I wojny światowej[edytuj]

Widok Mielca od strony Wisłoki z 1847 r. autorstwa Macieja Bogusza Stęczyńskiego

Tragiczny w dziejach Polski rok 1772 zapisał się najpierw wielką powodzią, która na ziemi mieleckiej spowodowała olbrzymie szkody, a następnie I rozbiorem Polski, w wyniku którego Mielec dostał się pod zabór austriacki. W 1775 Anna Osolińska poślubiła Jana Pieniążka, wnosząc w posagu odziedziczoną część miasta. Następnym właścicielem został Ignacy Suchorzewski poślubiając córkę Pieniążków Paulinę. Suchorzewski odsprzedał dobra mieleckie Ludwikowi Starzeńskiemu w 1847, który z kolei pozbył się ich dziesięć lat później na rzecz żydowskiej rodziny Gross. Ostatnimi właścicielami Mielca była rodzina Oborskich w 1891 roku. W 1853 roku Mielec został miastem powiatowym obejmującym obszar, na którym znajdowało się 106 osad i 91 gmin katastralnych. W 1892 roku przy ulicy Kościuszki powstał budynek Rady Miejskiej oraz koszary żandarmerii. W 1900 rozwój powiatowego miasta przerwał ogromny pożar, który strawił 3/4 obszaru Mielca. Rok później zwrócono się do Sejmu Krajowego o państwową pożyczkę w wysokości 100 000 koron przeznaczoną na odbudowę miasta. Otrzymano bezzwrotną zapomogę w kwocie 12 000 koron^[9]. Na początku dwudziestego wieku mielecki rynek otoczony był rzędem murowanych kamieniczek, wzniesiono gmach sądu (1902), utworzono i zbudowano gimnazjum (1912) oraz siedzibę Rady Powiatowej. Rozwój miasta został przerwany przez wybuch I wojny światowej, która była przyczyną wielu zniszczeń i nadwerężyła potencjał ludności powiatu mieleckiego^[10].

Dwudziestolecie międzywojenne[edytuj]

W latach międzywojennych wybudowano w mieście wiele brukowanych ulic, zakładów rzemieślniczych, placówek handlowych i prywatną elektrownię. W 1934 roku region mielecki nawiedziła największa powódź, która zniszczyła ponad 11 tysięcy gospodarstw. W 1936 roku w ramach rozwoju Centralnego Okręgu Przemysłowego powstała w Mielcu państwowa fabryka płatowców (Państwowe Zakłady Lotnicze – Wytwórnia Płatowców nr 2), gdzie rozpoczęto budowę samolotu bombowego PZL P-37 „Łoś”. Budowa zakładu lotniczego pociągnęła za sobą rozwój infrastruktury mieszkaniowej-zbudowano osiedle dla pracowników fabryki oraz domy dla kadry kierowniczej^[12].

II wojna światowa[edytuj]

Po wybuchu II wojny światowej miasto (09.09.1939)^{[potrzebny przypis]} i zakład lotniczy (13.09)^{[potrzebny przypis]} dostały się w ręce okupanta. 13 września Niemcy spalili synagogę wraz z kilkudziesięcioma osobami narodowości żydowskiej. Nikt nie przeżył. W latach 1939–1944 fabryka lotnicza, przemianowana na Flugzeugwerke Mielec (w skrócie: FWM) pracowała na rzecz hitlerowskiego przemysłu lotniczego produkując usterzenie do niemieckich samolotów bombowych, m.in. He-111 i He-117. Mielec spod okupacji niemieckiej wyzwolony został 6 sierpnia 1944 r. przez wojska 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej z pomocą oddziałów Armii Krajowej dowodzonych przez K. Łubieńskiego^[14][15][16].

Miejsca pamięci

Bunkier z czasów II wojny światowej w SSE w Mielcu

Tablica upamiętniająca zamordowanych w 1939 Żydów w Mielcu, (2012)

Tablica upamiętniająca ofiary II wojny światowej na ścianie Zespołu Szkół im. J. Groszkowskiego w Mielcu

Pomnik żołnierzy polskich i radzieckich w Mielcu - Usunięty z postumentu w nocy 28/29 listopada 2015.

Pomnik Armii Krajowej w Mielcu, (2014)

Czasy powojenne[edytuj]

Po wyzwoleniu miasta w 1944 roku powołano na terenie przedwojennych zakładów lotniczych nową fabrykę. Początkowo naprawiano tam zepsute na froncie samoloty radzieckie, a już po całkowitym wyzwoleniu kraju i kapitulacji III Rzeszy przestawiono się na przemysł cywilny. Ze względu na powojenne zapotrzebowania Polski produkowano tam m.in. wagi, garnki oraz nadwozia do autobusów i wozów strażackich. Jeszcze przed II wojną światową zakupiono dla PZL Mielec prasy do metalu. Były one tak duże, że nie wywieźli ich ani uciekający Niemcy, ani Rosjanie w 1945 roku. Po wojnie, kiedy zrujnowano przemysł motoryzacyjny, prasy te przydały się do produkcji części głęboko tłoczonych do ciągnika Ursus C-45. Zmiany w produkcji przesądziły o zmianie nazwy: w 1949 roku na Wytwórnie Sprzętu Komunikacyjnego i w 1952 roku na Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL Mielec (WSK-PZL Mielec). Zakład ten był podstawowym źródłem zatrudnienia dla osób na terenie Mielca i okolicznych gmin oraz ośrodkiem kształtującym życie w mieście. W okresie jego działalności wyprodukowano w nim ponad 16 tysięcy samolotów własnej konstrukcji oraz licencjonowanych, głównie na eksport do byłego ZSRR. W Mielcu istniał ośrodek sportowy, którego wizytówką była drużyna piłkarska odnosząca wiele sukcesów na krajowej i zagranicznej arenie sportowej. Rozwój infrastruktury budowlanej zwrócony był głównie na budownictwo osiedli, budynków administracji publicznej oraz sieci dróg w mieście i okolicach. Sytuację zmienił rok 1995, w którym powstała pierwsza w Polsce Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO-PARK MIELEC. 16 marca 2007 wytwórnia Sikorsky Aircraft Corporation nabyła PZL Mielec od rządu polskiego z zamiarem rozpoczęcia produkcji śmigłowców^[18][19].

Demografia[edytuj]

 Osobny artykuł: Ludność Mielca.

• Piramida wieku mieszkańców Mielca w 2014 roku ^[3].

Gospodarka[edytuj]

Zakłady Kronospan w Mielcu

Mielec jest jednym z ośrodków przemysłowych na mapie województwa podkarpackiego. Miasto kojarzone jest w głównej mierze z przemysłem lotniczym. Tu zlokalizowane są Polskie Zakłady Lotnicze, największe przedsiębiorstwo tej branży w Polsce. Ta i kilka innych mieleckich firm wchodzi w skład Doliny Lotniczej.

W Mielcu swoją siedzibę ma Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO-PARK MIELEC, która w głównej mierze przyczyniła się do dywersyfikacji przemysłu w mieście i ustabilizowania się sytuacji gospodarczej. Wewnątrz strefy ulokowanych jest wiele firm prywatnych, głównie przemysłu lekkiego. Obecnie tworzony jest też Mielecki Park Przemysłowy.

Dawne mieleckie produkty[edytuj]

• samoloty:
  • PZL.37 Łoś – bombowiec
  • WSK-Mielec M-15 (Belphegor) – odrzutowiec rolniczy
  • PZL TS-11 Iskra – odrzutowiec szkolno-treningowy
  • PZL I-22 Iryda (później oznaczana jako M93 i M96) – odrzutowiec szkolno-bojowy
  • PZL M-20 Mewa – samolot dyspozycyjny
  • PZL M26 Iskierka – samolot szkolny
• lodówki WSK
• seryjny mikrosamochód Mikrus
• samochód małoseryjny Leopard
• silniki na licencji angielskiego Leylanda do samochodów osobowych, ciężarowych, autobusów itd.
• ciężkie silniki wysokoprężne

Współczesne mieleckie produkty[edytuj]

• samoloty i śmigłowce:
  • PZL M28 Skytruck- samolot wielozadaniowy
  • PZL M28B Bryza – samolot wielozadaniowy
  • PZL M18 Dromader – samolot rolniczy i gaśniczy
  • S-70i Black Hawk – średni wielozadaniowy amerykański śmigłowiec transportowy (ob. produkcja kabin, produkcja całych śmigłowców)
  • Samolot AT-3 i AT-4
• inne:
  • samochody Cobra – małoseryjne, sportowe repliki
  • luksusowe samochody sportowe Leopard 6 Litre Roadster
  • wózki golfowe i użytkowe Melex z napędem elektrycznym
  • elektronika użytkowa R&G
  • meble Black Red White
  • komponenty metalowe i elektrotechniczne dla przemysłu motoryzacyjnego
  • podzespoły do produkcji samochodów
  • szkło hartowane Sanglass
  • ramy rowerowe robione ręcznie w firmie Bikepol Mielec
  • opony bieżnikowane Geyer & Hosaja
  • kosiarki spalinowe Husqvarna
  • okna dachowe Fakro
  • okna z PCV Eurocast
  • styropian Termo Organika
  • płyty wiórowe, MDF, panele podłogowe, blaty – Kronospan
  • klocki Cobi
  • akumulatory rozruchowe AUTOPART

Dawne i współczesne mieleckie produkty

Produkowany w Mielcu S-70i Black Hawk na Radom Air Show, (2011)

Produkowany w Mielcu Leopard 6 Litre Roadster podczas prezentacji w Lipsku, (2007)

Produkowany PZL M28 Skytruck w wersji przeznaczonej do patrolu morskiego w barwach Straży Granicznej

Samolot-pomnik TS-11 Iskra, (październik 2014)

Budżet[edytuj]

Ten artykuł od 2011-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać (wiarygodne) źródła, najlepiej w formie dokładnych przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Rysunek 1.1 Dochody ogółem w Mieście Mielec w latach 1995-2010 (w zł)

Tabela 1.1 Relacje działalności statutowej Miasta Mielec w latach 1995-2010

WYSZCZEGÓLNIENIE	J. m.	ROK
		1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010
Dochody ogółem	zł	22 803 156,-	39 238 488,-	54 176 943,-	56 201 893,-	61 204 733,-	66 815 927,-	76 527 040,-	77 578 578,-	80 378 789,-	90 901 170,-	98 313 591,-	115 526 067,36	119 679 027,02	135 859 991,20	143 013 199,64	159 565 544,80
ZNAK	±	–	+	+	–	–	–	–	+	–	–	+	–	–	–	+	–
Nadwyżka/deficyt budżetowa(-y)	zł	931 740,-	3 140 115,-	153 501,-	1 019 171,-	1 177 393,-	1 440 142,-	3 603 540,-	3 833 448,-	2 546 983,-	8 033 741,-	4 640 341,-	1 866 955,31	12 232 099,22	1 613 896,66	324 895,63	7 233 717,06
ZNAK	Σ	=
Wydatki ogółem	zł	21 871 416,-	42 378 603,-	54 330 444,-	55 182 722,-	60 027 340,-	65 375 785,-	72 923 500,-	81 412 026,-	77 831 806,-	82 867 429,-	102 953 932,-	113 659 112,05	107 446 927,80	134 246 094,54	143 338 095,27	152 331 827,74

Rysunek 1.2 Wydatki ogółem w Mieście Mielec w latach 1995-2010 (w zł)

Według danych z roku 2010 średni dochód na mieszkańca wynosił 2626,90 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 2626,51 zł w zestawieniu na 30 VI); jednocześnie średnie wydatki na mieszkańca kształtowały się na poziomie 2507,81 zł (tj. – stan na 31 XII; przy 2507,44 zł w zestawieniu na 30 VI).^{[potrzebny przypis]}

Transport[edytuj]

Transport drogowy[edytuj]

Do Mielca można dojechać następującymi drogami wojewódzkimi:

• droga wojewódzka nr 875 z Kolbuszowej
• droga wojewódzka nr 984 z Lisiej Góry (k. Tarnowa) przez Radomyśl Wielki
• droga wojewódzka nr 983 z Sadkowej Góry
• droga wojewódzka nr 985 z Tarnobrzega przez Baranów Sandomierski
• droga wojewódzka nr 985 z Dębicy

Mielecki rynek

Ulica Adama Mickiewicza

Obwodnica miasta[edytuj]

Ponadto istnieje oddana do użytku 12 listopada 2014 roku^[25][26] trasa Kielce – Staszów – Połaniec – Mielec – Kolbuszowa – Rzeszów, w ramach której wybudowany został nowy most na Wiśle w okolicach Połańca^[27] oraz obwodnica wschodnia Mielca, której odcinek łączący drogę powiatową Mielec - Szydłowiec z drogą wojewódzką nr 875 Mielec - Kolbuszowa został oddany do użytku 3 listopada 2014 roku^[28], a odcinek łączący drogą wojewódzką nr 875 Mielec - Kolbuszowa z drogą wojewódzką nr 985 Mielec – Dębica oddano do użytku 9 stycznia 2015 roku^[29][30], natomiast 13 sierpnia 2015 roku oddano odcinek łączący drogę powiatową Mielec - Szydłowiec z drogą wojewódzką nr 985 Mielec – Tarnobrzeg^[31][32][33]. Obwodnica Mielca od 5 października 2015 roku jest częścią drogi wojewódzkiej nr 985^[34], a ulice na terenie miasta wchodzące przed oddaniem obwodnicy w skład drogi wojewódzkiej tj. ulica Sienkiewicza i ulica Wojsławska z mocy ustawy stały się drogami powiatowymi^[34].

Połączenie z autostradą[edytuj]

Około 30 km na południe od Mielca przebiega autostrada A4 będąca jednocześnie drogą międzynarodową E40, której odcinek Dębica - Rzeszów oddano do użytku 30 października 2013 roku wraz z węzłem Dębica Wschód z łączącym autostradę poprzez drogę powiatową 1288R z drogą wojewódzką nr 985 Mielec - Dębica^[35] oraz z drogą krajową nr 4 (E40) na odcinku Jędrzychowice - Korczowa, natomiast 30 października 2014 roku oddano do użytku odcinek Tarnów - Dębica^[36].

Dworzec autobusowy[edytuj]

W Mielcu działają dwa duże przedsiębiorstwa liniowej komunikacji autobusowej. Spółka Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. pokrywa zapotrzebowanie na przewóz ludzi w obrębie miasta i jego najbliższych okolic. Z kolei PKS Arriva Mielec, której pojazdy odjeżdżają z dworca przy ul. Jagiellończyka, obsługuje linie podmiejskie i dalekobieżne. Ponadto swoje połączenia prowadzi kilka mniejszych firm przewozowych.

Transport kolejowy[edytuj]

Do Mielca doprowadzono kolej w 1887 roku^[37]. Dworzec kolejowy Mielec, podobnie jak dwie małe stacje w osiedlach Rzochów i Wojsław, leżą na trasie linii kolejowej nr 25. 23 grudnia 1937 roku podjęto decyzję o budowie bocznicy kolejowej prowadzącej do powstających wtedy zakładów lotniczych w Mielcu, która została wybudowana w sierpniu 1938 roku^[38]. W 1997 roku przeprowadzono remont linii kolejowej na odcinkach Mielec – Malinie, Tuszów Narodowy – Jaślany i Jaślany – Padew Narodowa^[39]. W ostatnich latach transport szynowy w Mielcu wyraźnie stracił na znaczeniu. Odcinek Dębica – Mielec – Tarnobrzeg jest w fatalnym stanie technicznym, w 2009 został wstrzymany ruch pociągów osobowych oraz pospiesznych. Ruch pociągów pasażerskich miał zostać wznowiony z dniem 1 marca 2011, ale w wyniku zmiany decyzji w PKP Intercity to nie nastąpiło^[40]. W 2012 prowadzony jest tylko ruch towarowy obsługiwany głównie przez państwowe PKP Cargo i prywatne spółki kolejowe. Z powodu pogarszającego się stanu torów i całej infrastruktury linia kolejowa na odcinku Dębica – Mielec - Tarnobrzeg była obecna od grudnia 2012 roku do kwietnia 2013 roku na wykazie linii kolejowych do likwidacji^[41][42][43]. W kwietniu 2011 zlecono wykonanie studium wykonalności rewitalizacji tego odcinka, które zostało ukończone jesienią 2011^[44]. Studium wykazało zasadność remontu, koszt prac oszacowano na 320 milionów złotych netto^[45]. Remont linii kolejowej będzie realizowany z nowego budżetu Unii Europejskiej na lata 2014–2020^[46][47]. 23 grudnia 2014 roku PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ogłosiło przetarg na opracowanie dokumentacji przedprojektowej dla projektu „Prace na liniach kolejowych nr 25, 74, 78 na odcinku Stalowa Wola - Tarnobrzeg/Sandomierz - Ocice/Padew” obejmujący odcinek Tarnobrzeg - Padew Narodowa^[48], a 15 lipca 2015 roku ogłosiło przetarg na opracowanie dokumentacji przedprojektowej dla projektu „Rewitalizacja linii kolejowej nr 25 na odcinku Padew Narodowa – Mielec – Dębica”^[49]. Linia kolejowa na odcinku Dębica - Mielec - Padew Narodowa będzie realizowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego w latach 2017-2020^[50] a odcinek Padew Narodowa - Ocice wraz z linią kolejową Stalowa Wola - Tarnobrzeg/Sandomierz będzie realizowany w ramach Programu Operacyjnego Polska Wschodnia^[34]. Początkowo procedura przetargowa była przewidziana na 2017 rok^[51], a realne prace miały rozpocząć się w 2017^[52] lub 2018 roku^[51]. Jednak ostatecznie z powodu dużego zakresu prac jaki został zarysowany w studium wykonalności, które stale było korygowane i uzupełniane, przetarg na odcinek Mielec - Dębica miał zostać ogłoszony pod koniec 2018 roku, choć ostatecznie został ogłoszony 20 września 2017 roku^[53], natomiast odcinek Mielec – Padew będzie realizowany z budżetu Polskich Linii Kolejowych lub rezerwowych funduszy Regionalnego Programu Operacyjnego^[54]. 29 sierpnia 2017 roku spółka PKP Polskie Linie Kolejowa S.A. ogłosiła przetarg na opracowanie dokumentacji projektowej wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego dla linii kolejowych nr 25, 74 i 78, który zakresem działania obejmuje odcinek Tarnobrzeg - Padew Narodowa^[55]. 20 września 2017 roku spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. ogłosiła przetarg na zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych na linii kolejowej na odcinku Mielec – Dębica w ramach projektu pod nazwą „Rewitalizacja linii kolejowej nr 25 na odcinku Padew – Mielec – Dębica”^[53].

Około 15 km na północ od Mielca przebiega Linia Hutnicza Szerokotorowa (linia kolejowa nr 65) o rozstawie toru 1520 mm (zgodnym ze stosowanym w krajach byłego ZSRR). Terminal przeładunkowy w Woli Baranowskiej umożliwia wymianę ładunków pomiędzy koleją szerokotorową a normalnotorową oraz ciężarówkami^[56].

Transport lotniczy[edytuj]

 Osobny artykuł: Lotnisko Mielec.

W północnej części miasta znajduje się lotnisko, wykorzystywane głównie przez Polskie Zakłady Lotnicze jako lotnisko fabryczne i Aeroklub Mielecki jako lotnisko sportowe. W przeszłości wielokrotnie lądowały na nim samoloty transportowe i dyspozycyjne, zawsze jednak miało to związek z realizacją zapotrzebowań wytwórni lotniczej. Mieleckie lotnisko nie jest przystosowane do ruchu pasażerskiego. Lotnisko jest wyposażone w system APV-I, który umożliwia lądowanie przy ograniczonej widoczności^[57][58].

W 2012 otwarto przyszpitalne lądowisko dla helikopterów przy ul. Żeromskiego.

Zabytki[edytuj]

Plan Mielca

Pałacyk Oborskich przy ul. Legionów

Klasycystyczny Dworek Suchorzewskich

Księgarnia Dębickich przy ul. Mickiewicza 5

Willa Weryński przy ul. Kościuszki

 Z tym tematem związana jest kategoria: Zabytki Mielca.

Zabytki nieruchome wpisane do rejestru zabytków województwa podkarpackiego^[59][60]

• bazylika pw. św. Mateusza Apostoła i Ewangelisty z 1526 wraz z ogrodzeniem i terenem dawnego cmentarza kościelnego
• cmentarz parafii rzymskokatolickiej z 2 połowy XIX wieku przy ul. Długosza wraz z kaplicą cmentarną i ogrodzeniem z bramą
• cmentarz parafii rzymskokatolickiej z 2 połowy XVIII wieku przy ul. Rzecznej 2 wraz z kaplicą cmentarną (obecnie kościół pomocniczy św. Marka Ewangelisty)
• stara plebania przy ul. księdza Sitki 3
• willa z ogrodem z 1933 przy ul. Jadernych 1
• willa z początku XX wieku przy ul. Jadernych 5
• zakład fotograficzny Jadernych z 1906 przy ul. Jadernych 19 (Jadernówka, obecnie muzeum fotografii, filia Muzeum Regionalnego)^[61]
• dom przy ul. Jadernych 21
• zespół budynków OSP przy ul. Kilińskiego 27: drewniana strażnica z 1882, drewniana kręgielnia z 1894, wozownia z 1921
• dworek Suchorzewskich z początku XIX wieku przy ul. Kościuszki 5 wraz z ogrodem^[62]
• budynek Rady Powiatowej z 1909 (obecnie Państwowa Szkoła Muzyczna) przy ul. Kościuszki 10^[63]
• budynek sądu rejonowego z końca XIX wieku przy ul. Kościuszki 15
• dom przy ul. Kościuszki 25
• willa przy ul. Kościuszki 28
• dom przy ul. Krasickiego 1
• dom przy ul. Legionów 1
• zespół pałacowy Oborskich (park i pałac) przy ul. Legionów 73^[a]
• kamienica z 1904 przy ul. Mickiewicza 2 (Łojczykówka)
• kamienica z 1900 przy ul. Mickiewicza 5
• Dom przy ul. Mickiewicza 7 w Mielcu
• dom przy Rynku 3
• dom przy Rynku 22
• dom przy Rynku 23
• dom przy Rynku 25
• dom przy ul. Sandomierskiej 17
• budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, ul. Sękowskiego 1
• dom przy ul. Sienkiewicza 17 (drewniany)
• pozostałości zespołu d. kościoła św. Marka Ewangelisty (kaplica grobowa rodziny Boguszów, kapliczki w linii ogrodzenia cmentarza kościelnego), ul. Rzochowska
• zespół dworski (dwór, park, wozownia, relikty fortyfikacji ziemnych), ul. Wojsławska 280^[64]

Obiekty dziś nieistniejące lub przeniesione poza teren miasta

• Zamek Mieleckich z XV wieku (w 1655 zniszczony przez Szwedów)^[65]
• drewniany ratusz na Rynku (przed 1789 najprawdopodobniej strawiony przez pożar)^[66]
• Nowa Synagoga przy ul.Joachima Lelewela (w 1939 spalona przez hitlerowców)^[67][68][b]
• drewniany kościół św. Marka w dzielnicy Rzochów (w 2010 przeniesiony do skansenu w Kolbuszowej)^[69]

Kultura[edytuj]

Plac Armii Krajowej w Mielcu z budynkiem Samorządowego Centrum Kultury

Instytucją promującą kulturę w Mielcu jest podlegające Urzędowi Miasta Samorządowe Centrum Kultury utworzone 15 października 1997. Strukturę organizacyjną SCK stanowią:

• Dom Kultury – powstał w 1953 jako Zakładowy Dom Kultury WSK Mielec. Później nosił nazwy: Robotnicze Centrum Kultury WSK i Miejski Ośrodek Kultury. Szybko stał się ośrodkiem kulturalnego życia miasta. W Domu Kultury mieszczą się m.in. kino Galaktyka (dawniej Metalowiec), Centrum Wystawienniczo-Promocyjne oraz siedziba Zespołu Pieśni i Tańca „Rzeszowiacy”^[70][71].

„Jadernówka” – filia Muzeum Regionalnego (muzeum fotograficzne) przy ul. Jadernych

• Muzeum Regionalne:
  • Dworek Oborskich – wybudowany przez hrabiego Wacława Oborskiego, obecnie główna siedziba Muzeum Regionalnego,
  • Jadernówka – dawniej siedziba zakładu fotograficznego założonego przez Augusta Jadernego, obecnie muzeum fotograficzne dysponujące drugą w Polsce co do wielkości kolekcją aparatów i akcesoriów fotograficznych (ponad 500 sztuk)^[72].
• Miejska Biblioteka Publiczna.

Inną istotną organizacją jest powołane 16 stycznia 1964 Towarzystwo Miłośników Ziemi Mieleckiej im. Władysława Szafera^[73]. Towarzystwo zajmuje się promocją mieleckiej kultury i szerzeniem wiedzy o historii miasta. W 2006 roku przy Towarzystwie powołano Grupę Literacką „Słowo”^[74], w jej skład wchodzą m.in. Włodzimierz Kłaczyński, Włodzimierz Gąsiewski, Piotr Durak, Jerzy Mamcarz, Andrzej Ciach^[75].

Od 1998 w okresie letnim w Mielcu odbywa się Międzynarodowy Festiwal Muzyczny (do roku 2000 Międzynarodowy Festiwal Organowy) poświęcony muzyce poważnej^[76].

Mielec zdobi 28 rzeźb plenerowych rozmieszczonych w różnych punktach miasta^[77].

Pomniki, rzeźby, miejsca

Muza, jedna z licznych rzeźb plenerowych w mieście

Park za Miejską Biblioteką Publiczną w tle widoczne jupitery stadionu Stali Mielec

Pomnik-kotwica statku „Mielec” w Parku Oborskich w Mielcu

Pomnik Jana Kilińskiego u zbiegu ulic Wolności, Jadernych i Mickiewicza

Pomnik Sokołów w Mielcu

Rzeźba w Parku Oborskich w Mielcu

Oświata[edytuj]

Szkoły podstawowe

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Władysława Szafera w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 3 im. Wojska Polskiego w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 6 im. Żwirki i Wigury w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 9 im. Władysława Jasińskiego „Jędrusia” w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 11 im. Jana Pawła II w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 12 im. Henryka Sienkiewicza w Mielcu
• Szkoła Podstawowa nr 13 im. Jana Bytnara „Rudego” w Mielcu
• Szkoła Podstawowa przy Niepublicznej Szkole Mistrzostwa Sportowego w Mielcu im. Grzegorza Lato

Gimnazja

• Gimnazjum nr 1 w Mielcu
• Gimnazjum nr 2 w Mielcu
• Gimnazjum nr 3 w Mielcu
• Gimnazjum nr 4 w Mielcu
• Gimnazjum przy Niepublicznej Szkole Mistrzostwa Sportowego w Mielcu im. Grzegorza Lato
• Niepubliczne Gimnazjum w Mielcu
• Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Mielcu im. st. sierż. pilota Stanisława Działowskiego

Szkoły ponadgimnazjalne

• I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Konarskiego
• II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika
• Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Mielcu im. st. sierż. pilota Stanisława Działowskiego
  • V Liceum Ogólnokształcące
• Liceum przy Niepublicznej Szkole Mistrzostwa Sportowego w Mielcu im. Grzegorza Lato
• Zespół Szkół Budowlanych im. Żołnierzy Armii Krajowej w Mielcu
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 2
  • Technikum Nr 2
  • II Liceum Profilowane
• Zespół Szkół Ekonomicznych im. bł. ks. Romana Sitki w Mielcu
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 1
  • Technikum Nr 1
  • I Liceum Profilowane
• Zespół Szkół Technicznych w Mielcu
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 3
  • Technikum Nr 3
  • III Liceum Profilowane (do 2010, obecnie nie istnieje)
  • III Liceum Ogólnokształcące
  • Szkoła Policealna Nr 3
  • Technikum Uzupełniające Nr 3
  • III Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące
• Zespół Szkół im. prof. Janusza Groszkowskiego w Mielcu
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 4
  • Technikum Nr 4
  • IV Liceum Profilowane (do 2010, obecnie nie istnieje)
  • IV Liceum Ogólnokształcące
• Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu

Uczelnie

• Wyższa Szkoła Gospodarki i Zarządzania w Mielcu
  • Specjalności:
    • Rachunkowość i Ubezpieczenia
    • Ekonomika i Zarządzanie Firmą
    • Turystyka Międzynarodowa
    • Ekonomika Gospodarki Samorządowej
    • Gospodarka Europejska
    • Nieruchomości
    • Polityk Europejski
  • Studia Podyplomowe:
    • Organizacja i zarządzanie oświatą
    • Rachunkowość i finanse
• Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny Akademii Górniczo-Hutniczej
  • kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn
  • kierunek: Robotyka i Automatyka
  • kierunek: Mechatronika
  • kierunek: Inżynieria Mechaniczna i Materiałowa
• oddział zamiejscowy Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie (planowany)
• Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych

Szkoły artystyczne

• Szkoła muzyczna I i II stopnia
• Dwie prywatne szkoły muzyczne

Szkoły specjalne

• Zespół Szkół Specjalnych w Mielcu
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 1
• Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy w Mielcu
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Nr 2
  • Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy

Szkoły i uczelnie

Szkoła Podstawowa nr 1 im. Władysława Szafera w Mielcu

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki w Mielcu, (październik 2014)

Szkoła Podstawowa nr 3 w Mielcu, (październik 2014)

I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Konarskiego, (październik 2014)

Budynek Państwowej Szkoły Muzycznej (dawna siedziba Rady Powiatowej)

Media[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Media w Mielcu.

Obecnie w Mielcu funkcjonują: portal informacyjny HejMielec i tygodnik regionalny Korso.

Prasa[edytuj]

• Korso – tygodnik regionalny, wydawany od 1 sierpnia 1991^[78] (nakład ponad 8000 egz.^[79])
• Głos Mielecki – bezpłatny miesięcznik regionalny, wydawany od maja 2013 roku (nakład 10 000 egz.)
• Dobry Tydzień – tygodnik regionalny, wydawany od 10 grudnia 2008 (nakład 10 000 egz.)^{[potrzebny przypis]}
• Wizjer Regionalny – tygodnik regionalny^{[potrzebny przypis]}
• W Cieniu Jupiterów – bezpłatny dziennik internetowy, działający na mocy wpisu do rejestru mediów, jego elektroniczna wersja dostępna jest online (wcj24.pl), wydawany od stycznia 2015
• Hejmielec – bezpłatny dwutygodnik, papierowe wydanie portalu hej.mielec.pl ukazujące się od 16 września 2011 (obecnie niepublikowany)^[80]
• Wydarzenia – tygodnik regionalny, ukazujący się od 27 października 2006^[81] do 2008^{[potrzebny przypis]}
• Echo Dnia (wydanie podkarpackie) – kielecki dziennik regionalny, wydanie przygotowywane w Mielcu, Tarnobrzegu i Stalowej Woli, w powiecie mieleckim ukazuje się od 24 kwietnia 1998^[82]
• Gazeta Mielecka – kwartalnik^{[potrzebny przypis]}
• Wieści Regionalne – miesięcznik społeczno-kulturalny, wydawany od 1990 jako pierwsza w regionie mieleckim gazeta prywatna (nakład ok. 2500 egz.)^[83]
• Nadwisłocze – kwartalnik społeczno-kulturalny, kolportowany w całej Polsce (nakład ok. 1000 egz.)^[84]
• Magazyn Prasowy Mielecka Strefa – bezpłatny dwutygodnik reklamowy, wydawany od 1994 (nakład ok. 5000 egz.)^[85]
• W Kręgu Mieleckich Humanistów – kwartalnik Stowarzyszenia Nauczycieli Polonistów wydawany od 2000^[86]
• Inny Świat – pismo anarchistyczne wydawane od 1993^[87]
• Mielczanin – wydawnictwo informacyjno-promocyjne Urzędu Miasta w Mielcu ukazujące się nieregularnie od 1996 w nakładzie ok. 1000 egzemplarzy^[88]

Radio i telewizja[edytuj]

Przez wiele lat w mieście funkcjonowała lokalna rozgłośnia radiowa: najpierw Hit FM (1992-1999), a wkrótce po jego upadku Puls FM (2001-2008)^[81]. Obie nadawały na częstotliwości 102,4 MHz FM. Ponadto w mieście funkcjonuje studio regionalne RDN Małopolska^{[potrzebny przypis]}.

W latach 90. działała regionalna telewizja TVK Gosat^[81], nadająca cotygodniowy program informacyjny Kalejdoskop Mielecki oraz relacje z lokalnych wydarzeń. Obecnie w mieście funkcjonuje lokalny oddział Twojej Telewizji Kablowej^{[potrzebny przypis]}.

Podział administracyjny[edytuj]

Podział administracyjny Mielca

Budynek sądu przy ul. Kościuszki 15

Osiedla Mielca[edytuj]

 Osobny artykuł: Osiedla Mielca.

Mielec jest podzielony na 18 osiedli^[89], które są jednostkami pomocniczymi wspólnoty samorządowej. Zostały utworzone 14 czerwca 1978 przez Miejską Radę Narodową, a następnie wraz z przyłączeniem kolejnych terenów, podział ten był korygowany. Podział na osiedla obejmuje cały obszar miasta, a przy ich wyznaczaniu pod uwagę wzięta została jednorodność układu osadniczego, układ przestrzenny oraz możliwości integracji w celu wykonywania zadań publicznych.

Religia[edytuj]

Przypuszcza się, że pierwsza parafia w Mielcu (wymienianym w dokumentach jako Imelecz) została ufundowana przez właściciela Mielca, Paszko Trestkę, pomiędzy rokiem 1357 a 1374. Żydzi zaczęli osiedlać się z końcem XVI wieku. Kalwinizm w Mielcu się nie pojawił, natomiast pierwszy zbór Kościoła Zielonoświątkowego otworzono w latach 90. XX wieku^[90][91].

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:

• Parafie rzymskokatolickie
  • Parafia św. Mateusza
  • Parafia św. Marka Ewangelisty
  • Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy
  • Parafia Ducha Świętego
  • Parafia Trójcy Przenajświętszej
• Kościół Zielonoświątkowy
  • Zbór w Mielcu
• Świadkowie Jehowy (zbór)^[92]

Obiekty sakralne

Widok na kościół pw. Ducha Świętego

Bazylika mniejsza pw. św. Mateusza (widok z wałów przeciwpowodziowych)

Kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy

Barokowy kościółek pomocniczy pw. św. Marka w parafii pw. św. Mateusza

Kaplica grobowa rodziny Boguszów

Kaplica grobowa Sękowskich (osiedle Rzochów)

Nieistniejąca synagoga w Mielcu

Sport[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Sport w Mielcu.

Grzegorz Lato (pośrodku) strzela jedyną bramkę w meczu Polska – Szwecja podczas MŚ w RFN w 1974; Reprezentacja Polski zajęła na tych Mistrzostwach trzecie miejsce, a Lato został królem strzelców

Piłkarsko-lekkoatletyczny Stadion Stali Mielec przy ul. Solskiego

Mielecki sport kojarzony jest przede wszystkim z drużyną piłkarską reprezentującą wielosekcyjny klub Stal Mielec. Zespół ten dwukrotnie, w latach 1973 i 1976, zdobył tytuł Mistrza Polski. Jego zawodnicy często byli nagradzani powołaniami do kadry narodowej, a stadion, na którego murawie rozgrywane były mecze, zaliczano do największych tego typu obiektów w kraju. W wyniku transformacji ustrojowej właściciel Stali – WSK „PZL-Mielec” (ob. Polskie Zakłady Lotnicze) – popadł w poważne kłopoty finansowe, czego skutkiem był rozpad klubu na kilka mniejszych w połowie 1997 roku^[81].

Kontynuatorem piłkarskiej tradycji jest FKS Stal Mielec, który od sezonu 2013/2014 występuje na murawach II ligi^[93]. Ponadto klub słynie z bardzo wysokiego poziomu kształcenia młodzieży. Duże w tym zasługi ma funkcjonująca przy klubie Szkoła Mistrzostwa Sportowego im. Grzegorza Laty. W 2006 FKS Stal Mielec zajął trzecie miejsce w Mistrzostwach Polski Juniorów Starszych. Rok 2007 przyniósł kolejne sukcesy – juniorzy starsi zajęli drugie miejsce, pokonując przy tym mistrza Polski z poprzedniego sezonu Gwarka Zabrze, juniorzy młodsi natomiast zdobyli tytuł Mistrza Polski^[94] pokonując w turnieju finałowym SMS Łódź 1:0, MKS Cracovię Kraków SSA 5:0 i remisując z Jagiellonią Białystok 0:0. Jest to największe osiągnięcie w historii juniorskiej Stali.

Siatkarki Stali Mielec w sezonie 2010/2011

Klub Piłki Siatkowej Kobiet Stal Mielec w latach 1997–2012 reprezentował miasto w rozgrywkach najwyższego szczeblu w Polsce (kolejno Serii A, Ligi Siatkówki Kobiet i PlusLigi Kobiet), sporadycznie także w europejskich pucharach. Zespół zdobył Wicemistrzostwo Polski w sezonie 1999/2000, brązowy medal Mistrzostw Polski w 1998/1999 i 2003/2004, srebrny medal Pucharu Polski w 1998/1999^[81], a w sezonie 2002/2003 dotarł do ćwierćfinału Pucharu Konfederacji CEV^[95]. Od sezonu 2012/2012 zespół występuje jako Stal Mielec S.A. w 1 lidze.

PGE Stal Mielec od sezonu 2010/11 gra w ekstraklasie^[96]. Z sekcji lekkoatletycznej wyłonił się natomiast Lekkoatletyczny Klub Sportowy Stal Mielec^[97], a z pływackiej Uczniowski Klub Sportowy Ikar Mielec (obecnie Międzyszkolny Klub Sportowy Ikar Mielec)^[98]. Z biegiem czasu powstawały kolejne kluby, które nazwą odwoływały się do Stali. W 2005 roku zawiązał się Mielecki Klub Piłki Siatkowej Stal Mielec, który występuje w III lidze, a w 2009 futsalowy Klub Sportowy Fair Play Mielec (obecnie Klub Futsalu Stal Mielec), grający w II lidze^[99].

Szczególne zasługi dla polskiego chodu sportowego ma Odrodzone Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Mielec, klub niezwiązany z dawną Stalą, którego wychowankami są m.in. Rafał Augustyn^[100], Paulina Buziak^[101] i Rafał Sikora^[102], Mistrzowie i Reprezentanci Polski.

Dużą rolę w dziedzinie propagowania zdrowego stylu życia odgrywa Mielecki Ośrodek Sportu i Rekreacji. Zajmuje się on m.in. administracją obiektów sportowych: stadionu, hali sportowo-widowiskowej, kąpieliska, lodowiska, kortów tenisowych i innych. Od roku akademickiego 2008/2009 w mieście funkcjonuje oddział zamiejscowy Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie^[103].

Park Leśny na Górce Cyranowskiej w Mielcu

Bulwary nad Wisłoką w Mielcu, (2014)

Ponadto w Mielcu działają m.in.^[104]:

• Mielecki Klub Sportowy Gryf
• Towarzystwo Gimnastyczne Sokół Mielec
• Aeroklub Mielecki
• Klub Szachowy SDK-Lotnik
• Klub Sportowy Smoczanka
• MKS TS Reg-Benz Mielec – klub tenisa stołowego startujący w II lidze
• USB „Iryda” Mielec
• Klub Żeglarski „Orkan” Mielec
• Klub Futbolu Amerykańskiego „Aviators” Mielec

Miasta partnerskie[edytuj]

• Douchy-les-Mines^[105]
• Löhne^[106]
• Morlaix^[107]
• Mukaczewo^[108]
• Saint-Martin-des-Champs^[107]
• Saint-Thégonnec^[107]
• Tiszaföldvár^[109]
• Vila Nova de Poiares^[110]

Ludzie związani z Mielcem[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Mielcem.

Znani mielczanie[edytuj]

Historyczni

• Jan Mielecki – współwłaściciel Mielca, kasztelan wiślicki, wojewoda podolski, marszałek wielki koronny
• Mikołaj Mielecki – współwłaściciel Mielca, hetman wielki koronny, wojewoda podolski

Artyści

• Łukasz Gurdak - artysta fotograf, specjalizujący się w zdjęciach aktu kobiecego
• Marek Bałata – wokalista jazzowy, kompozytor, grafik
• Tadeusz Breyer – rzeźbiarz i medalier
• Piotr Gąsowski – aktor teatralny, filmowy, kabaretowy i serialowy
• Bogusław Pezda – lider formacji Agressiva 69
• Mr. Pollack (Jacek Polak i Grzegorz Polak) – mielecki zespół rockowy
• Stillborn – mielecki zespół death/black metalowy
• Rafał „Rasta” Piotrowski – wokalista zespołu Decapitated

Pisarze i poeci

• Kazimierz Biculewicz – poeta
• Piotr Durak – pisarz, poeta, podróżnik
• Edward Guziakiewicz – pisarz, członek Związku Literatów Polskich
• Włodzimierz Kłaczyński – pisarz, członek Związku Literatów Polskich
• Jerzy Mamcarz – poeta, kompozytor, pieśniarz, satyryk
• Józef Maksymilian Ossoliński – pisarz, badacz literatury i działacz kulturalny epoki oświecenia

Dziennikarze

• Marian Dąbrowski – dziennikarz, potentat prasowy
• August Jaderny – fotograf
• Hieronim Wrona – dziennikarz muzyczny

Naukowcy

• Czesław Basztura – naukowiec zajmujący się akustyką mowy
• Tadeusz Bigo – prawnik, profesor Uniwersytetu Lwowskiego i Wrocławskiego
• Stanisław Działowski – polski konstruktor lotniczy i pilot
• Stanisław Leszczycki – geograf
• Władysław Miodunka – filolog, profesor, prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Władysław Szafer – botanik, profesor UJ, dyrektor krakowskiego Ogrodu Botanicznego, dyrektor Instytutu Botaniki UJ

Politycy

• Janusz Chodorowski – prezydent Mielca w latach od 1994 do 2014
• Leszek Deptuła – marszałek woj. podkarpackiego w latach 2002-2006, poseł na sejm VI kadencji
• Stanisław Janas – poseł na Sejm II, III i IV kadencji
• Daniel Kozdęba - prezydent Mielca od 2014 roku
• Jan Król – wicemarszałek Sejmu III kadencji, poseł na Sejm PRL X kadencji i Sejm RP I, II i III kadencji
• Bożena Lublińska-Kasprzak – prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości
• Zbigniew Mączka – poseł na Sejm RP II kadencji
• Władysław Ortyl – wiceminister rozwoju regionalnego, senator VI, VII i VIII kadencji
• Andrzej Osnowski – poseł na Sejm III kadencji, przewodniczący rady Mielca (1990-1998)
• Stanisław Padykuła – poseł na Sejm X kadencji, wiceprezes Agencji Rozwoju Przemysłu
• Karol Popiel – polityk chadecki, działacz Centrolewu
• Krzysztof Popiołek – poseł na Sejm VI i VII kadencji, dwukrotny wiceprezydent Mielca (1994-1998 i 2006-07)
• Tomasz Poręba – Poseł do Parlamentu Europejskiego
• Tadeusz Ryczaj – poseł na Sejm IX kadencji, dyrektor naczelny WSK PZL Mielec
• Kazimierz Sabbat – prezydent i premier Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie
• Krystyna Skowrońska – posłanka na Sejm IV, V, VI i VII kadencji
• Franciszek Sokół – wojskowy i działacz polityczny, komisarz Rządu w Gdyni w latach 1933-1939

Sportowcy

• Krzysztof Bociek – piłkarz
• Kazimierz Buda – piłkarz, pięciokrotny reprezentant Polski
• Zenon Chojnicki – szachista
• Dorota Dydo-Jędrusińska – sprinterka, finalistka IO 2008 w sztafecie 4x100m
• Włodzimierz Gąsior – piłkarz, trener piłkarski
• Jakub Giża – kulomiot, Młodzieżowy Mistrz Europy 2007
• Grzegorz Kolisz – piłkarz
• Zygmunt Kukla – piłkarz, reprezentant Polski
• Grzegorz Lato – piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski, trener piłkarski, senator, prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej
• Mirosław Przedpełski – prezes Polskiego Związku Piłki Siatkowej, członek Zarządu FIVB
• Maciej Rzeźnik – rajdowiec
• Andrzej Rżany – bokser, trzykrotny olimpijczyk, wielokrotny mistrz Polski
• Antoni Weryński – piłkarz ręczny, działacz sportowy, prezes SPR-u Stali Mielec w latach 1997-2012
• Bogusław Wyparło – piłkarz, trzykrotny reprezentant Polski
• Maria Zaucha - siatkarka

Inne osoby związane z Mielcem[edytuj]

• Jan Karol Chodkiewicz – współwłaściciel Mielca w latach 1593-1610, mąż Zofii Mieleckiej
• Jan Zbigniew Ossoliński – właściciel Mielca, sekretarz królewski
• Krzysztof Ossoliński – współwłaściciel Mielca
• Maksymilian Ossoliński – współwłaściciel Mielca

Honorowi obywatele miasta[edytuj]

Decyzja o wręczeniu tego szczególnego wyróżnienia leży w gestii Rady Miejskiej. Honorowe obywatelstwo może być przyznane wyłącznie osobie nie mieszkającej na stale w Mielcu, która w nadzwyczajnym stopniu przysłużyła się miastu. Najprawdopodobniej jedynie sześć osób zostało uhonorowanych w ten sposób^[111]:

Przyjaciele miasta Mielca[edytuj]

Za szczególne zasługi wobec Mielca przyznawany jest Medal Przyjaciel miasta Mielca^[112].

Zobacz też[edytuj]

• Elektrociepłownia Mielec
• Synagoga w Mielcu
• Stary cmentarz żydowski w Mielcu
• Nowy cmentarz żydowski w Mielcu

Uwagi

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• Józef Witek: Encyklopedia miasta Mielca. Tom 1. Mielec: Wydawnictwo „AWR Korso”, 2004. ISBN 83-906287-7-5.
• Włodzimierz Gąsiewski: Leksykon Ziemi Mieleckiej, przewodnik historyczno-turystyczny. Mielec: Agencja Wydawnicza „Promocja”, 2006. ISBN 83-87549-23-1.
• Mielec – Oficjalny serwis Urzędu Miejskiego.

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Encyklopedia miasta Mielca
• Mielec w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa, 1885.

p • d • e Miasta województwa podkarpackiego Miasta na prawach powiatu Krosno • Przemyśl • Rzeszów • Tarnobrzeg Miasta powiatowe Brzozów • Dębica • Jarosław • Jasło • Kolbuszowa • Lesko • Leżajsk • Lubaczów • Łańcut • Mielec • Nisko • Przeworsk • Ropczyce • Sanok • Stalowa Wola • Strzyżów • Ustrzyki Dolne Miasta gminne Baranów Sandomierski • Błażowa • Boguchwała • Brzostek • Cieszanów • Dukla • Dynów • Głogów Małopolski • Iwonicz-Zdrój • Jedlicze • Kańczuga • Kołaczyce • Narol • Nowa Dęba • Nowa Sarzyna • Oleszyce • Pilzno • Pruchnik • Przecław • Radomyśl Wielki • Radymno • Rudnik nad Sanem • Rymanów • Sędziszów Małopolski • Sieniawa • Sokołów Małopolski • Tyczyn • Ulanów • Zagórz • Zaklików

p • d • e Powiat mielecki Miasta Mielec • Przecław • Radomyśl Wielki Gminy miejskie Mielec Gminy miejsko-wiejskie Przecław • Radomyśl Wielki Gminy wiejskie Borowa • Czermin • Gawłuszowice • Mielec • Padew Narodowa • Tuszów Narodowy • Wadowice Górne