Tworzenie stron internetowych

	Mikołajki
	Mikołajki
	; Mikołaki z lotu ptaka
Herb Mikołajek	Flaga Mikołajek
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	mrągowski
Gmina	Mikołajki; gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1726
Burmistrz	Piotr Jakubowski
Powierzchnia	8,85 km²
Wysokość	116-150 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 3 824; 410,3 os./km²
Strefa numeracyjna;	(+48) 87
Kod pocztowy	11-730
Tablice rejestracyjne	NMR
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Mikołajki
	Położenie na mapie Polski Mikołajki
	53°48′13″N 21°34′18″E/53,803611 21,571667
TERC; (TERYT)	2810024
SIMC	0977723
	Urząd miejski ul. Kolejowa 7; 11-730 Mikołajki
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Mikołajki – osada leśna w tej samej gminie oraz inne znaczenia słowa: Mikołajki.

Mikołajki (niem. Nikolaiken^[2]) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Mikołajki. Położone w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, nad jeziorami: Tałty i Jeziorem Mikołajskim.

30 czerwca 2012 miasto miało 3944 mieszkańców^[3].

W Mikołajkach znajduje się Stacja Hydrobiologiczna Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN^[4] oraz Stacja Hydrologiczno-Meteorologiczna Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rybackie Mikołajki^[5], obecnie sprywatyzowane Gospodarstwo Rybackie Sp. z o.o..

Położenie[edytuj]

1 stycznia 2010 powierzchnia miasta wynosiła 8,85 km²^[6].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. suwalskiego.

Miasto znajduje się na wysokości od 116 do 150 m n.p.m.^{[potrzebny przypis]}

Miasto historycznie leży na Mazurach. Położone w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. W Mikołajkach łączą się Tałty z Jeziorem Mikołajskim. W czasach krzyżackich były to dwa oddzielne jeziora połączone strumieniem.^{[potrzebny przypis]} Przy północno-wschodniej granicy miasta położone jest także jezioro Łuknajno.

Widok na miasto z Jeziora Mikołajskiego

Historia[edytuj]

Fontanna z Królem Sielawem – symbolem Mikołajek

Nazwa miejscowości pochodzi od patrona kościoła św. Mikołaja. W miejscu Mikołajek pierwotnie znajdowała się staropruska osada.

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1444. W 1515 na przesmyku jeziora powstał pierwszy stały most, za przejazd pobierano myto, którego część była przekazywana Krzyżakom. Przy moście wybudowano dwie karczmy. Przywileje dla karczmarzy zostały odnowione w 1516, byli oni zobowiązani do transportu krzyżackich szat i żywności (każdy wozem dwukonnym) do Rynu i z powrotem. Krzyżacy w Mikołajkach wybudowali dwór i karczmę, posiadali monopol na połów ryb, które eksportowali. Głównym zajęciem mieszkańców było flisactwo i wyrąb drewna, a także tkactwo, Mikołajki słynęły z wyrobu włosianki z krowiej i końskiej sierści, z której szyto mazurskie spódnice.

Kościół w Mikołajkach przed reformacją nie był ujęty w wykazie parafii i kościołów filialnych w archiprezbiteratach warmińskich. Kościół w Mikołajkach najprawdopodobniej obsługiwał krzyżacki kapelan z Rynu. Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego w roku, większość mazurskich parafii protestanckich otrzymała pastorów mówiących po polsku. Do Mikołajek w 1552 przybył z Polski pastor Jakub Wilamowski. W 1798 w Mikołajkach prowadzili misje księża z parafii w Świętej Lipce.

Mikołajki prawa miejskie otrzymały w 1726 od króla pruskiego Fryderyka Wilhelma I. Na miasteczko złożyły się trzy jednostki osadnicze: Rynek, Kniec i Kozłowo. To ostatnie leży po drugiej stronie jeziora w stosunku do centrum Mikołajek. Od 1843 uruchomiona została stała żegluga na Mazurach powodująca ożywienie miasta. W 1911 Mikołajki uzyskały połączenie kolejowe z Mrągowem i Orzyszem. Od 1920 miasto stało się popularną miejscowością turystyczną, odwiedzili je m.in. Stefania Sempołowska (opisała to w pracy "Mazury Pruskie") i Jędrzej Giertych (autor książki "Za północnym kordonem").

W części Mikołajek po zachodniej stronie Jeziora Mikołajskiego w czasie II wojny światowej znajdowała się placówka Abwehery o kryptonimie Walli II. Placówka ta od 1940 zbierała informacje na temat ZSRR, a z chwilą przeniesienia kwatery głównej Hitlera do lasu koło Kętrzyna przekazywała je bezpośrednio do Wilczego Szańca. Przed sierpniowymi nalotami dywanowymi w 1944 na Królewiec, ze stolicy prowincji do Mikołajek ewakuowano archiwa samorządowe.

W 1945 miasto zostało włączone do Polski.

Działający tu ośrodek radiologiczny po katastrofie elektrowni w Czarnobylu jako pierwszy w Polsce odkrył napływ skażonych mas powietrza znad Czarnobyla.^{[potrzebny przypis]} W 2016 (30. rocznica katastrofy), wywodzący się z Mikołajek zespół Torture of Hypocrisy wydał concept-album "RBMK-1000" opowiadający o katastrofie w Czarnobylu.

W miejscowości mieszkała Regina Jawor.

Turystyka[edytuj]

Przystań Żeglugi Mazurskiej

Żaglowiec "Chopin" na jeziorze Mikołajskim

Przystań jachtowa

Stok narciarski - widok z wieży kościoła św. Mikołaja

Położenie miasteczka nad atrakcyjnymi jeziorami stworzyło tu żeglarską stolicę Polski.^{[potrzebny przypis]}

W Mikołajkach jest przystań Żeglugi Mazurskiej i około 1,5 tys. miejsc w hotelach, w tym Hotel Gołębiewski 1,2 tys. oraz kilkaset miejsc noclegowych w pensjonatach i kwaterach prywatnych.^{[potrzebny przypis]}

Od 2005 Mikołajki są bazą samochodowego Rajdu Polski.

Atrakcje turystyczne:

zabytki Mikołajek
- Klasycystyczny kościół ewangelicko-augsburski pw. Świętej Trójcy projektu Schinkla z 1842, z drewnianymi emporami, sklepieniem kolebkowym z kasetonami, oraz wieżą z 1880.
- neogotycki kościół katolicki Matki Boskiej Różańcowej z 1910
- cmentarz żydowski założony w 1881 roku
rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno
Muzeum Reformacji Polskiej w Mikołajkach

Wspólnoty religijne[edytuj]

Kościół św. Mikołaja - na szczycie wieży w okresie wakacyjnym udostępniony jest najwyżej położony taras widokowy w Mikołajkach

Kościół ewangelicki pw. Świętej Trójcy z 1842 roku

Kościół katolicki:
- Parafia Matki Bożej Różańcowej w Mikołajkach
- Parafia św. Mikołaja w Mikołajkach
Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP:
- Parafia Ewangelicko-Augsburska w Mikołajkach
Kościół Zielonoświątkowy w RP:
- Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Mikołajkach

Komunikacja[edytuj]

Plac Wolności

Droga krajowa nr 16

Główne ulice:

Ulica Ełcka - jednojezdniowa, główna ulica wylotowa z Mikołajek w kierunku Orzysza, Ełku i Augustowa, część drogi krajowej nr 16. Rozpoczyna się przy skrzyżowaniu z ulicą Kolejową i ciągnie się do granicy Mikołajek. Przy ulicy zlokalizowanych jest kilka domów jednorodzinnych. Nazwa pochodzi od miasta Ełku.
Ulica Mrągowska - jedno-jezdniowa główna ulica Mikołajek. Na odcinku od mostu do wiaduktu kolejowego jest wybrukowana. Zabudowa ulicy to domy jednorodzinne oraz poniemiecki bloki. Ulica Mrągowska rozpoczyna się od mostu nad Jeziorem Mikołajskim i ciągnie się aż do granic miasta. Jest to główna droga wylotowa z Mikołajek w kierunku Mrągowa i Olsztyna, część drogi krajowej nr 16. Ulicę wyznaczono na początku XV wieku i była częścią traktu łączącego ówczesne Kozłowo lub Tałtowisko z Sensburgiem. W 1516 wybudowano most który był przedłużeniem ulicy oraz połączył wieś Kozłowo z Mikołajkami. W 1911 powstał wiadukt kolejowy nad ulicą. W latach 30. XX w. cała droga do Mrągowa, a wraz z nią ulica zostały wybrukowane. W otoczeniu znajdują się pensjonaty oraz park miejski.
Ulica Warszawska - jednojezdniowa, główna ulica wylotowa w kierunku Ukty, Rucianego-Nidy i Pisza, część drogi wojewódzkiej nr 609. Zlokalizowanych jest tu kilka pensjonatów oraz pole campingowe. Ulica rozpoczyna się od skrzyżowania z ulicą Mrągowską i ciągnie się do granic miasta. W okresie PRL nosiła nazwę 25 Stycznia.
Ulica 3 Maja - jedna ze staromiejskich ulic Mikołajek, w całości wybrukowana. Rozpoczyna się od skrzyżowania z ulicą Kolejową i ciągnie się do placu Wolności. Nazwa pochodzi od daty uchwalenia pierwszej polskiej konstytucji z 1791 roku. Poczta oraz staromiejskie kamienice.
Ulica Michała Kajki - najdłuższa ulica Mikołajek. Rozciąga się od placu Wolności do granic miasta. Przeważa tu niska zabytkowa zabudowa z początku XX w. Zlokalizowanych jest tu kilka pensjonatów. Nazwę zawdzięcza Michałowi Kajce - największemu mazurskiemu poecie. Droga prowadzi w kierunku wsi Dybowo.
Ulica Kolejowa - jedna z głównych ulic Mikołajek, część drogi krajowej nr 16. Ulica rozpoczyna się przy moście nad Jeziorem Mikołajskim, i ciągnie się do dworca kolejowego. Na długości od mostu do skrzyżowania z ulicą Szkolną jest wybrukowana. Siedziba Urzędu Gminy i Miasta, dworzec kolejowy oraz cmentarz komunalny. Nazwa związana jest z koleją. W okresie PRL ulica nosiła nazwę W. Lenina.

Główne ciągi komunikacyjne:

Mrągowska - Kolejowa - Ełcka,
Warszawska,
3 Maja - plac Wolności - M. Kajki.

Drogi przebiegające przez miasto:

16 Olsztyn - Mikołajki - Ełk,
609 Mikołajki - Ukta.

Kładka nad przesmykiem między jeziorami Tałty i Mikołajskim

Powstała w 2016 w miejscu starszej konstrukcji kosztem 6,5 mln zł i miała nawiązywać kształtem do bojerów. Konstrukcja pomostu połączona jest z pylonem za pomocą ośmiu par want. Pochylony pylon tworzą dwa elementy przypominające litery ,,I^[7].

Demografia[edytuj]

Piramida wieku mieszkańców Mikołajek w 2014 roku^[1].

Sport[edytuj]

MKS Kłobuk Mikołajki - piłka nożna (Liga okręgowa, grupa: warmińsko-mazurska I)^[8]

Miasta partnerskie[edytuj]

Zobacz też[edytuj]

Przypisy

↑ ^a^b http://www.polskawliczbach.pl/Mikolajki, w oparciu o dane GUS.
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
↑ GUS-Główny Urząd Statystyczny (pol.). stat.gov.pl. [dostęp 2013-01-27].
↑ Stacja Hydrobiologiczna Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN. mikolajki.nencki.gov.pl. [dostęp 2015-11-24].
↑ M.P. z 1967 r. Nr 28, poz. 130
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507.
↑ Kładka w Mikołajkach
↑ Skarb - Kłobuk Mikołajki

Bibliografia[edytuj]

Mieczysław Orłowicz,"Ilustrowany przewodnik po Mazurach Pruskich i Warmii" , Agencja Wydawnicza "Remix", Olsztyn, 1991, ISBN 83-900155-0-1, s. 116-118.
Max Toeppen "Historia Mazur" ( w przekładzie Małgorzaty Szymańskiej-Jasińskiej i opracowaniu Grzegorza Jasińskiego), wyd. Wspólnota Kulturowa "Borussia", Olsztyn 1995, ISBN 83-900380-3-X. (s. 145 - dwie karczmy przy moście w połowie XV w.)
Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 71

Linki zewnętrzne[edytuj]

Oficjalna strona miasta
Mapa miasta UMiG Mikołajki
Mikołajki (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa, 1885.

[populacja2016-1] ttp://www.polskawliczbach.pl/Mikolajki, w oparciu o dane GUS.

[2] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)

[autonazwa1-3] GUS-Główny Urząd Statystyczny (pol.). stat.gov.pl. [dostęp 2013-01-27].

[4] Stacja Hydrobiologiczna Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN. mikolajki.nencki.gov.pl. [dostęp 2015-11-24].

[5] M.P. z 1967 r. Nr 28, poz. 130

[6] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507.

[7] Kładka w Mikołajkach

[8] Skarb - Kłobuk Mikołajki

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]