Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta zachodniopomorskiego. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Myślibórz
Rynek w Myśliborzu
Herb Myśliborza
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	myśliborski
Gmina	Myślibórz gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1270
Burmistrz	Piotr Jerzy Sobolewski
Powierzchnia	15,04 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	11 478[1] 763,2 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 95
Kod pocztowy	74-300
Tablice rejestracyjne	ZMY
Położenie na mapie powiatu myśliborskiego Myślibórz
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego Myślibórz
Położenie na mapie Polski Myślibórz
52°55′29″N 14°51′59″E/52,924722 14,866389
TERC (TERYT)	3210044
SIMC	0935558
Urząd miejski ul. Rynek im. Jana Pawła II 1 74-300 Myślibórz
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Myślibórz (do 1945 niem. Soldin) – miasto w południowo-zachodniej części woj. zachodniopomorskiego, w powiecie myśliborskim, położone na Pojezierzu Myśliborskim nad Jeziorem Myśliborskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Myślibórz. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. gorzowskiego.

Siedziba i najmniejsze miasto powiatu myśliborskiego.

Według danych z 31 grudnia 2008 r. miasto miało 11 700 mieszkańców^[2].

Obecnie Myślibórz jest ośrodkiem przemysłowo-usługowym i turystycznym. Przemysł odzieżowy, materiałów budowlanych, spożywczy, maszynowy i drzewny. Turystyka i sporty wodne (kajakarstwo i żeglarstwo).

Osiedla mieszkaniowe w mieście: os. XX-lecia PRL, os. Piastów, os. Powstańców Wielkopolskich, os. Słowiańskie.

Zieleń miejska: Park Armii Krajowej, Park Wojska Polskiego, Skwer Dariusa i Girenasa.

Sądownictwo[edytuj]

W Myśliborzu zlokalizowany jest Sąd Rejonowy.

Historia[edytuj]

Kolegiata pw. św. Jana Chrzciciela z XIII w

Pierwsza stała osada w pobliżu dzisiejszego Myśliborza powstała w VI w. p.n.e. – było to grodzisko kultury łużyckiej nad Jeziorem Myśliborskim, na wzniesieniu Winnica Tumska (nazwa miejscowa: Łysa Góra). Na tym samym miejscu, na przełomie VIII w. i IX w. powstało wczesnośredniowieczne grodzisko słowiańskie (zwane Żołdyń, Sołdzin). Grodzisko istniało do XII w.

Pierwsza wzmianka o Myśliborzu występuje w dokumencie z 1238 r., w którym mowa jest o nadaniu przez Władysława Odonica templariuszom 1000 łanów ziemi nad rzeką Myślą. Myślibórz prawa miejskie otrzymał w latach 1262-1270 (jako miasto brandenburskie). Pod koniec XIII i na początku XIV wieku nastąpił intensywny rozwój miasta, które w latach 1298–1537 było stolicą Nowej Marchii i wiodącym centrum gospodarczym regionu. Stołeczny charakter sprawił, że miasto wznosiło liczne reprezentacyjne budowle oraz zostało ufortyfikowane silnymi murami miejskimi. W 1433 r. miasto spalili husyci. W tym czasie Myślibórz znajdował się w rękach Krzyżaków 1402–1455. W 1473 r. zdobycia i zniszczenia miasta dokonał książę zachodniopomorski Bogusław X. W XVI wieku dwukrotnie Myślibórz padał pastwą ogromnego pożaru 1539 r. i 1590 r. Wojny toczone w XVII i XVIII wieku (zwłaszcza trzydziestoletnia i siedmioletnia) spowodowały ogromne zniszczenia miasta, przez co nastąpiło osłabienie w rozwoju gospodarczym Myśliborza i regionu. Nadzieję na poprawę przyniosło dopiero uruchomienie połączeń kolejowych z Kostrzynem nad Odrą i Stargardem w 1882 r., Barlinkiem w 1883 r. i Gorzowem Wielkopolskim w 1912 r. W wyniku działań zbrojnych w końcowym okresie II wojny światowej miasto zostało zniszczone w ok. 40%. Zdobyte przez wojska radzieckie 2 lutego 1945 r., a następnie 23 maja 1945 r. przekazane zostało administracji polskiej. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946^[3].

W 1947 przeniosło się tutaj z Wilna nowo założone Zgromadzenie Sióstr Jezusa Miłosiernego, które kontynuuje misję św. Faustyny – przygotowanie świata na ostateczne przyjście Boga (Dzienniczek 429, 625, 635, 1155, 1732).

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Myśliborza w 2014 roku ^[1].

Zabytki[edytuj]

Kościół i klasztor podominikański, (XIII w.)

Zabytki w mieście:

• Kolegiata św. Jana Chrzciciela – budowla gotycka z XIII w.,
• Kościół i klasztor podominikański z drugiej połowy XIII w.,
• Sanktuarium Miłosierdzia Bożego z kościołem św. Krzyża z 1905 r.,
• Ratusz – klasycystyczna, dwukondygnacyjna budowla będąca siedzibą Urzędu Miasta i Gminy Myślibórz oraz Rady Miejskiej. Wybudowana w 1772 r. na planie prostokąta z cegły, otynkowana. Budynek posiada środkowy ryzalit, dołem boniowany górą zwieńczony tympanonem. Niegdyś w tympanonie znajdował się zegar, zastąpiony dziś okrągłym oknem. Elewacje ozdabiają zlokalizowane nad oknami i w tympanonie stiukowe panoplia i ornamenty rokokowe. Obecny ratusz jest trzecią tego typu budowlą w Myśliborzu: pierwszy spłonął podczas pożaru miasta w 1539. Drugi – najprawdopodobniej w 1771 r. Obecny został wybudowany z inicjatywy van Brankenhofa – dzierżawcy domeny królewskiej w Karsku, przy wsparciu finansowym króla Fryderyka II Wielkiego.

Kaplica Św. Ducha, obecnie siedziba Muzeum Pojezierza Myśliborskiego

• Kaplica Św. Ducha – budowla gotycka z połowy XIV w. Wzniesiona na planie prostokąta. Dolne partie wykonane z ciosów kamiennych, górne z cegły. Od strony wschodniej zachowany portal ostrołukowy z okrągłym oknem. Pod gzymsem dekoracyjny fryz ceglany. Pierwotne przeznaczenie kaplicy nie jest wyjaśnione: być może pełniła funkcję kaplicy margrabiego lub należała do gildii kupieckiej. Po reformacji nie pełniła już funkcji sakralnych. W XVI w. była wykorzystywana jako owczarnia i browar, w XVIII w. był tu magazyn soli. W połowie XIX w. została przerobiona na remizę strażacką, a pod koniec XIX w. wnętrze zaadaptowano na cele mieszkalne. Po II wojnie światowej w kaplicy mieścił się magazyn. W 1979 r. przeprowadzono generalny remont budynku i otwarto w nim muzeum regionalne – obecnie Muzeum Pojezierza Myśliborskiego.

Kaplica św. Gertrudy

• Kaplica św. Gertrudy – orientowana, niewielka kaplica gotycka z drugiej połowy XV w. Zbudowana z cegły na kamiennym cokole, ściany wzmocnione przyporami. Portal ostrołukowy, położony centralnie w szczytowej ścianie. Wewnątrz sklepienia krzyżowo-żebrowe wsparte na wspornikach. Początkowo kaplica należała do szpitala św. Gertrudy. Wewnątrz znajdował się ołtarz zawierający figurę św. Gertrudy. Rzeźba ta była kilkakrotnie restaurowana (w latach 1775-76, 1853-58, 1912 r.). Cała kaplica przeszła gruntowny remont w latach 1912-1913. W 1933 r. w kaplicy wystawiono trumny ze szczątkami dwóch litewskich pilotów, uczestników przelotu Nowy Jork – Kowno, którzy zginęli w katastrofie samolotowej pod Pszczelnikiem. Wydarzenia te upamiętnia współczesny pomnik znajdujący się przed kaplicą. W czasie II wojny światowej (lub wkrótce po niej) zaginęło wyposażenie kaplicy. Obecnie w kaplicy mieści się Ośrodek Edukacji Plastycznej.

Kapliczka Jerozolimska

Oryginał krucyfiksu z kaplicy Jerozolimskiej

• Kapliczka Jerozolimska – niewielka ceglana, otynkowana budowla, zdobiona blendami. W ostrołukowym portalu krata z XIX w. Wewnątrz kopia gotyckiego krucyfiksu (oryginał w Muzeum Pojezierza Myśliborskiego). Kapliczka została poświęcona przez kamieńskiego biskupa Marcina 1 marca 1514 r. Kapliczka stanowiła część Drogi Krzyżowej jaka znajdowała się przed murami miasta i była (najprawdopodobniej) jej ostatnią stacją. Według legendy odległość kapliczki od kaplicy Św. Ducha odpowiada odległości między miejscem w którym Jezus został skazany na śmierć przez Piłata, a miejscem gdzie Szymon Cyrenejczyk pomógł nieść krzyż Chrystusowi. Dopiero w latach 90. XX w. odkryto, że znajdująca się w kaplicy figura Chrystusa Ukrzyżowanego jest oryginalną, gotycką rzeźba z drewna lipowego.

Brama Nowogródzka

Brama Nowogródzka

Brama Pyrzycka

Brama Pyrzycka

Baszta Prochowa

Mury miejskie

• Obwarowania miejskie – pozostałości kamienno-ceglanych murów obronnych z drugiej połowy XIII w. Pierwotna ich długość wynosiła ok. 1900 m. Wzmocnione były 49 basztami (głównie łupinowymi) rozmieszczonymi co 24-30 m oraz trzema bramami. Do czasów obecnych zachowały się niewielkie fragmenty murów obronnych, dwie bramy oraz dwie baszty (jedna pełna, druga – łupinowa).
  • Brama Pyrzycka – zbudowana w I połowie XIV w., gotycka budowla ceglana. Zdobiona ostrołukowymi blendami, przykryta dachem namiotowym. W 1729 r. brama przeszła gruntowny remont. Od 2002 r. w bramie mieści się pracownia archeologiczna Muzeum Pojezierza Myśliborskiego.
  • Brama Nowogródzka – wybudowana w I poł. XIV w. z cegły. Elewację urozmaicają blendy i dwurzędowy fryz dekoracyjny. Brama zwieńczona jest dachem namiotowym. W 1737 r. przeprowadzono gruntowną renowację (data ta uwidoczniona jest na chorągiewce, na szczecie dachu). W 1968 r. w bramie otwarto schronisko młodzieżowe oraz wypożyczalnię sprzętu. Znalazł tu również siedzibę oddział PTTK.
  • Baszta Prochowa – zbudowana na planie koła, na przełomie XIV i XV w. gotycka, ceglana baszta obronna. Zwieńczenie wieży w postaci krenelażu i stożkowego dachu pochodzi z XIX w. i nie musi odpowiadać pierwotnemu wyglądowi baszty. Wejście do baszty znajduje się na poziomie dawnego muru obronnego.

Klasztor – Dom Macierzysty Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego

• budynek (ul. Bohaterów Warszawy 77) obecnie klasztor – Dom Macierzysty Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego,
• budynek Poczty Polskiej (ul. Rynek 16),
• cmentarz komunalny (ul. Celna i Daszyńskiego),
• dawny urząd powiatowy (ul. 1 Maja 19),
• dawny szpital św. Gertrudy (ul. Łużycka 4),
• dom (ul. Buczka 11),
• dom (ul. Pionierów 23),
• podwórko z widocznymi ścianami ryglowymi oraz zachowanym żurawikiem do przeładunku i drewnianą galerią (Rynek im. Jana Pawła II 2a),
• wiatrak holenderski,
• wieża ciśnień,
• Ok. 1,5 km na północ od miasta: grodzisko z wczesnej epoki żelaza.

Transport[edytuj]

Dworzec autobusowy PKS w Myśliborzu

Znaczny węzeł drogowy. W mieście krzyżują się drogi krajowe i wojewódzkie:

• 23:Dębno-Sarbinowo
• 26: Renice (węzeł S3 )-Chojna-Krajnik Dolny
• 128: Ławy-Otanów-Kierzków-Rów

Przez Myślibórz przechodziły linie kolejowe Myślibórz-Gorzów Wielkopolski (linia 415), Myślibórz-Kostrzyn (linia 410), Myślibórz-Głazów-Barlinek-Choszczno-Połczyn-Zdrój-Grzmiąca (linia 410), Myślibórz-Pyrzyce-Stargard(od Głazowa linia kolejowa nr 422). Pierwszą linię otwarto w 1882 r. (Kostrzyn-Myślibórz-Pyrzyce), rok później kolejną Myślibórz–Barlinek, która w 1989 r. została przedłużona do Choszczna. Linia do Gorzowa wybudowana została w 1912 r. Ruch kolejowy zamykano kolejno: – w 1991 r.: Myślibórz-Gorzów, – w 1991 r.: Głazów-Barlinek, – w 1999 r.: Myślibórz-Kostrzyn, – w 2000 r.: Myślibórz-Stargard. N a odcinku Stargard-Pyrzyce–Głazów oraz Barnówko-Kostrzyn kursują pociągi zdawcze. Odcinki Myślibórz-Barnówko, Myślibórz-Głazów są rozebrane (w latach 2009-2011). Zachowany jest jeszcze odcinek Myślibórz-Gorzów Wlkp. (od stacji Świątki w kierunku Gorzowa jest przejezdny)^[4][5]. Dobrze rozwinięty regularny transport autobusowy. Większość linii obsługuje PKS Myślibórz oraz PKS Gorzów Wielkopolski.

Oświata[edytuj]

Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza

W mieście działają:

• dwie szkoły podstawowe:
  • Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Janusza Kusocińskiego
  • Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Leonida Teligi
• Publiczne Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza
• dwa zespoły szkół:
  • Zespół Szkół Nr 2 im. Noblistów Polskich
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 3 im. S. Dariusa i S. Girenasa
• Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia

W mieście funkcjonują również dwa przedszkola publiczne oraz Myśliborski Uniwersytet Trzeciego Wieku.

Sport[edytuj]

Postacie:

• Adam Hrycaniuk – koszykarz, trzykrotny mistrz Polski, reprezentant kraju
• Dariusz Jarecki – piłkarz
• Dariusz Mejsner – pięcioboista nowoczesny, reprezentant kraju, wielokrotny medalista mistrzostw świata drużynowo oraz w sztafecie, indywidualny mistrz Polski
• Anna Sulima – pięcioboistka nowoczesna, reprezentantka kraju, indywidualna mistrzyni świata, brązowa medalistka mistrzostw Europy, wielokrotna medalistka mistrzostw świata i Europy drużynowo oraz w sztafecie, zdobywczyni Pucharu Świata

Dyscypliny:

• Born To Fly – formacja tańca nowoczesnego
• MKS Osadnik – sekcja piłki nożnej (obecnie IV Liga Zachodniopomorska)^[6]
• MKS Szkuner – sekcja żeglarstwa oraz lekkiej atletyki
• MKP – sekcja pływania oraz dwuboju i trójboju nowoczesnego
• KTZ Open – sekcja tenisa ziemnego
• KK Admirator – sekcja koszykówki
• MSMPS – LZS Myślibor – sekcja siatkówki
• Hetman – sekcja szachów
• LOK Myśla – sekcja strzelectwa sportowego
• Estera – sekcja tańca towarzyskiego
• AKS – sekcja podnoszenia ciężarów i kulturystyki (obecnie I liga)
• Karate KIDO – sekcja karate Shotokan
• Uczniowskie Kluby Sportowe: Bryza, Kusy, Opty

Imprezy cykliczne:

• Motorowodne Mistrzostwa Świata, Europy i Polski
• Regaty o Puchar Leonida Teligi i in. zawody żeglarskie^{[potrzebny przypis]}
• Myśliborska Mila i bieg główny na 10 km, i in. biegi uliczne^{[potrzebny przypis]}
• Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego Wiosna i in. turnieje tańca towarzyskiego^{[potrzebny przypis]}
• Halowy Amatorski Turniej Piłki Nożnej im. Roberta Pawłowskiego i inne turnieje w piłkę nożną^{[potrzebny przypis]}
• Amatorska Liga Piłki Siatkowej i in. turnieje w piłkę siatkową^{[potrzebny przypis]}
• Grand Prix w tenisa ziemnego i piłkę siatkową plażową oraz inne zawody w tenisa ziemnego^{[potrzebny przypis]}
• Zawody w podnoszeniu ciężarów, pływackie, windsurfingowe, wędkarskie, szachowe, warcabowe i koszykarskie

Kultura[edytuj]

Ekspozycja Muzeum Myśliborskiego

Na terenie Myśliborza działa Myśliborski Ośrodek Kultury (MOK), który organizuje różnego rodzaju imprezy kulturalno-oświatowe na terenie miasta. Cyklicznie organizowane są:

• Koncert Charytatywny (okolice marca);
• Dni Myśliborza (przełom maja i czerwca) – festyn miejski wzbogacony zawodami sportowymi i koncertami gwiazd muzyki rozrywkowej^{[potrzebny przypis]};
• Festiwal Małych Form Teatralnych i Kabaretowych (przełom lipca i sierpnia)^{[potrzebny przypis]};
• Dożynki (okolice września);
• SMAK czyli Ogólnopolskie Spotkanie Młodych Autorów i Kompozytorów (okolice października) – przegląd wykonawców piosenki autorskiej, poetyckiej i turystycznej.

We wrześniu cyklicznie organizowany jest Festyn Sprawni Niepełnosprawnym. Na terenie miasta znajduje się Muzeum Pojezierza Myśliborskiego. W przeszłości wydawany był tygodnik "Gazeta Myśliborska", dwutygodnik powiatowy "Myśliborskie Wieści", dwutygodnik powiatowy "Kurier Myśliborski", miesięcznik "Pismo Myśliborskie" oraz kwartalnik "Z biegiem Myśli". Nieregularnie wydawany był "Pik:myśli bez cenzury". Działa tutaj również telewizja "TVB24 Myślibórz".

Administracja[edytuj]

Ratusz

Miasto jest siedzibą władz gminy miejsko-wiejskiej. Urząd miejski mieści się na ul. Rynek im. Jana Pawła II 1. Miasto jest również siedzibą władz starostwa myśliborskiego.

Burmistrzowie Miasta i Gminy Myślibórz:

• Piotr Jerzy Sobolewski (od 2014)
• Arkadiusz Zygmunt Janowicz (2010-2014)
• Leszek Wierucki (2006-2010)
• Roman Matijuk (1998–2006)

Myślibórz jest podzielony na 3 jednostki pomocnicze: Osiedle Nr 1, Osiedle Nr 2, Osiedle Nr 3^[7]. Organem uchwałodawczym w każdym z nich jest rada osiedla, składająca się z 15 radnych. Organem wykonawczym jest zarząd osiedla, składający się z 3 osób^[8].

Mieszkańcy Myśliborza wybierają posłów na Sejm RP z okręgu wyborczego nr 41 (Szczecin), senatora z okręgu nr 98, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu nr 13.

W Myśliborzu znajdują się dwa biura poselskie: Joachima Brudzińskiego (PiS) oraz Arkadiusza Litwińskiego (PO).

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

Kościół Świętego Krzyża

• Parafia św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu
• Parafia Świętego Krzyża w Myśliborzu
• Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy z Salą Królestwa^[9].

Miasta partnerskie[edytuj]

Lista miast partnerskich Myśliborza^[10]:

• Kowno
• Neuhardenberg
• Soltau

Zobacz też[edytuj]

Osobne artykuły dotyczące Myśliborza:

• Cmentarz żydowski w Myśliborzu
• Kolegiata św. Jana Chrzciciela w Myśliborzu
• Klasztor Dominikanów w Myśliborzu
• Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Myśliborzu
• Muzeum Pojezierza Myśliborskiego

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Myśliborskie WWW: Wirtualny spacer po Myśliborzu
• Galeria Myśliborska
• Wydarzenia w Myśliborzu
• Sąd w Myśliborzu ^[1]

p • d • e Miasta województwa zachodniopomorskiego Miasta powiatowe Białogard • Choszczno • Drawsko Pomorskie • Goleniów • Gryfice • Gryfino • Kamień Pomorski • Kołobrzeg • Koszalin • Łobez • Myślibórz • Police • Pyrzyce • Sławno • Stargard • Szczecin • Szczecinek • Świdwin • Świnoujście • Wałcz  Miasta gminne Barlinek • Barwice • Biały Bór • Bobolice • Borne Sulinowo • Cedynia • Chociwel • Chojna • Czaplinek • Człopa • Darłowo • Dębno • Dobra k. Nowogardu • Dobrzany • Drawno • Dziwnów • Golczewo • Gościno • Ińsko • Kalisz Pomorski • Karlino • Lipiany • Maszewo • Mielno • Mieszkowice • Międzyzdroje • Mirosławiec • Moryń • Nowe Warpno • Nowogard • Pełczyce • Płoty • Polanów • Połczyn-Zdrój • Recz • Resko • Sianów • Stepnica • Suchań • Trzcińsko-Zdrój • Trzebiatów • Tuczno • Tychowo • Węgorzyno • Wolin • Złocieniec

p • d • e Gmina Myślibórz Siedziba gminy: Myślibórz Sołectwa Czółnów • Dalsze • Dąbrowa • Derczewo • Głazów • Golenice • Gryżyno • Kierzków • Kolonia Myśliborzyce • Kruszwin • Listomie • Ławy • Myśliborzyce • Nawrocko • Otanów • Pniów • Prądnik • Pszczelnik • Renice • Rościn • Rów • Sitno • Sulimierz • Wierzbnica • Wierzbówek • Zgoda Miejscowości niesołeckie Chełmsko • Chłopowo • Chłopówko • Czeczewo • Czerników • Czyżykowo • Dąbrowa • Dzierzgów • Golczew • Golenicki Młyn • Grządziele • Iłowo • Jarużyn • Jezierzyce • Jezierzyska • Klicko • Kostno • Krężel • Krusze • Lichoca • Mączlino • Mirawno • Myślibórz (osada) • Nawojczyn • Niesłusz • Odolanów • Ogard • Pacynowo • Pluty • Płośno • Podławie • Podłążek • Przymiarki • Rokicienko • Rościnko • Sarbinowo • Sądkowo • Sicienko • Sobienice • Straszym • Strzelnik • Szypuły • Tarnowo • Utonie • Wrzelewo • Wydmuchy • Zarzecze • Zgnilec

p • d • e Powiat myśliborski Miasta Barlinek • Dębno • Myślibórz Gminy miejsko-wiejskie Barlinek • Dębno • Myślibórz Gminy wiejskie Boleszkowice • Nowogródek Pomorski

1. ↑ Sąd Rejonowy w Myśliborzu, www.mysliborz.sr.gov.pl [dostęp 2017-03-28]  (pol.).