Tworzenie stron internetowych

Paterek
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	nakielski
Gmina	Nakło nad Notecią
Liczba ludności (31.12.2012)	2680[1]
Strefa numeracyjna	(+48) 52
Tablice rejestracyjne	CNA
SIMC	0092479
Położenie na mapie gminy Nakło nad Notecią Paterek
Położenie na mapie powiatu nakielskiego Paterek
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Paterek
Położenie na mapie Polski Paterek
53°07′02″N 17°36′09″E/53,117222 17,602500

Paterek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Paterek obecnie liczy 2680 mieszkańców (stan na 31 grudnia 2012)^[1].

Historia[edytuj]

Pierwsza wzmianka o Paterku pochodzi z datowanego na 1720 dokumentu, w którym August II Mocny potwierdził przywileje Nakła. Ignacy Geppert w Dziejach ziemi nakielskiej wymienia istniejące na terenie dzisiejszego Paterka 3 miejscowości: Paterek Miejski, Paterek Wiejski i Paterek Dworski. Paterek Miejski został ok. 1870 na prośbę mieszkańców wyłączony z Nakła. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich wspomina 2 miejscowości:

• Paterek (niem. Paterke, Steinburg), w której mieszkało 197 osób (167 protestantów oraz 30 katolików)
• Paterek Miejski (niem. Paterke, Brückenkopf) – 856 mieszkańców (447 protestantów, 304 katolików i 5 judaistów)^[2].

Podczas powstania wielkopolskiego na terenie Paterka stoczono kilka potyczek. Największa z nich rozegrała się 7 lutego 1919. Z tego okresu pochodzi grób powstańca znajdujący się do dzisiaj na miejscowym cmentarzu.

W 1945 oddziały niemieckiej żandarmerii rozstrzelały w Paterku 250 Polaków i Żydów, przywiezionych z następujących miejscowości: Nakło, Glesno, Józefina, Kościerzyn Wielki, Kruszki, Mrocza, Pobórka Wielka, Podgórze, Ruda, Wiktorówko, Wyrzysk i Wysoka Krajeńska^[3]. Wśród ofiar znalazło się 3 dzieci i 15 kobiet^[3].

Na terenie wsi zlokalizowane są dwa nieczynne cmentarze ewangelickie^[4][5].

Historia parafii[edytuj]

W 1927 roku na cmentarzu w Paterku Józef Draheim wybudował kaplicę. 1 lipca 1965 kardynał Stefan Wyszyński utworzył ośrodek duszpasterski w Paterku obejmujący także Polichno i Rozwarzyn. 1 października 1979 została utworzona parafia Matki Boskiej Bolesnej w Paterku. W 1984 rozpoczęto budowę kościoła, który 30 października 1991 r. poświęcił biskup Bogdan Wojtuś^[6].

Paterek to największe na Krajnie miejsce martyrologii polskiego duchowieństwa czasu II wojny światowej. W październiku i listopadzie 1939 roku Niemcy zamordowali w lesie nieopodal szosy do Gromadna ponad 200 osób, w tym kilkudziesięciu duchownych z powiatu wyrzyskiego (głównie księży diecezjalnych i misjonarzy ze Zgromadzenia Misjonarzy Świętej Rodziny). "Obok Nakła przy noteckich łąkach, wieś na piaskach położona, okrutnie polską–patriotyczną krwią zbroczona".

 Osobny artykuł: Zbrodnia w Paterku.

Osiedla Paterka[edytuj]

• osiedle Jana III Sobieskiego – położone przy drodze wojewódzkiej do Kcyni liczące 1300 osób,
• stary Paterek – dynamicznie rozwijająca się dzielnica domków jednorodzinnych nieopodal drogi wojewódzkiej w kierunku Szubina,
• Przemysłowa – dzielnica, w której mieści się Gminna Strefa Ekonomiczna jedna z największych w regionie,
• nowy Paterek – główne ulice to Wyzwolenia i Leśna, gęsto zabudowana struktura budynków.

Gospodarka[edytuj]

W Paterku znajduje się jedna z większych firm w Polsce wykonująca usługi i produkcję dla potrzeb transportu kolejowego. Podstawową działalnością Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego "Paterek" Spółka Akcyjna jest naprawa i modernizacja wagonów towarowych oraz produkcja konstrukcji stalowych. Obok firmy znajduje się też kilka mniejszych zakładów zajmujących się m.in. recyklingiem, przeróbką drewna i krawiectwem.

Kultura[edytuj]

Budowa hali widowiskowo-sportowej w Paterku, której początki sięgają 1998 pochłonęła 8 mln złotych. Od dnia otwarcia w marcu 2003 hala stanowi główny ośrodek kultury. Prócz hali funkcjonuje w Paterku również Wiejski Dom Kultury i biblioteka wyposażona w 3 komputery z dostępem do internetu.

Muzeum Komunikacji[edytuj]

Powstało w marcu 2011 roku na bazie kolekcji zabytkowych autobusów.

Znajdziemy w nim 30 autobusów kursujących w latach 70- 90 w Polsce m.in. z Bydgoszczy, stare fotografie, historie bydgoskiej, nakielskiej komunikacji, stroje kierowców, stare bilety. Muzeum jest obecnie w fazie organizacji. Zwiedzanie jest możliwe po uprzednim kontakcje telefonicznym^[7].

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego "PATEREK" SA
• Z życia Rady Sołeckiej Wsi Paterek
• Strona Muzeum Komunikacji
• Nieoficjalna strona internetowa Paterka

p • d • e Gmina Nakło nad Notecią Siedziba gminy: Nakło nad Notecią Miasta Nakło nad Notecią Sołectwa Bielawy • Chrząstowo • Gorzeń • Gumnowice • Karnowo • Karnówko • Kazin • Lubaszcz • Małocin • Michalin • Minikowo • Olszewka • Paterek • Polichno • Potulice • Rozwarzyn • Suchary • Ślesin • Trzeciewnica • Wieszki • Występ Miejscowości niesołeckie Anielin • Bogacin • Elżbiecin • Gabrielin • Gostusza • Janowo • Kaźmierowo • Niedola • Nowakówko • Piętacz • Urszulin • Wieszki (leśniczówka)