Tworzenie stron internetowych

Siemianowice Śląskie
Jedna z ulic centrum - Śląska
Herb Siemianowic Śląskich Flaga Siemianowic Śląskich
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	miasto na prawach powiatu
Aglomeracja	górnośląska
Data założenia	1178
Prawa miejskie	1932
Prezydent	Rafał Piech
Powierzchnia	25,5 km²
Wysokość	260–294,9 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	68 011[1] 2 667,1 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 32
Kod pocztowy	41-100, 41-103 i 41-106
Tablice rejestracyjne	SI
Położenie na mapie województwa śląskiego Siemianowice Śląskie
Położenie na mapie Polski Siemianowice Śląskie
50°19′37″N 19°01′50″E/50,326944 19,030556
TERC (TERYT)	2474011
SIMC	0943150
Urząd miejski ul. Jana Pawła II 10 41-100 Siemianowice Śląskie
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa
BIP

Siemianowice Śląskie (śl. Śymjanowicy, niem. Siemianowitz, Laurahütte; 1923-27 Huta Laura-Siemianowice^[2]) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, położone na Górnym Śląsku, w województwie śląskim, położone nad rzeką Brynicą, na Wyżynie Śląskiej, w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP). Jest jednym z ośrodków centralnych konurbacji górnośląskiej.

Geografia[edytuj]

Położenie[edytuj]

Siemianowice Śląskie leżą na garbie chorzowsko-bytomskim, który leży na Wyżynie Katowickiej będącej częścią Wyżyny Śląskiej, na terenie Górnego Śląska. Miasto położone jest na terenie charakteryzującym się słabym naturalnym rozwinięciem rzeźby, jednak jest dość urozmaicona. Znajdują się liczne niecki, rowy, doliny rzeczne oraz łagodne wzgórza. Przez miasto przepływa Brynica oraz kilka mniejszych rzek^[3].

Najwyższe wzniesienie znajduje się w Bytkowie – 320 m n.p.m., a najniższe punkty Siemianowic leżą na terenie dawnych Sadzawek i w dolinie Brynicy – najniższy punkt wysokości 260 m n.p.m.^[4] W topografii Siemianowic znaczna rolę odgrywają obok form naturalnych także formy będące rezultatem działalności człowieka. Są to hałdy, zwałowiska skały płonnej. Istnieją również zagłębienia powierzchni będące rezultatem: eksploatacji piasku i węgla. Pod względem geologicznym, Siemianowice położone są w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, obejmującym cały Górnośląski Okręg Przemysłowy i Rybnicki Okręg Węglowy. Siemianowice graniczą z: Katowicami, Chorzowem, Będzinem, Czeladzią, Piekarami Śląskimi i Wojkowicami.

Jest jednym z ośrodków centralnych konurbacji górnośląskiej.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa katowickiego.

Klimat[edytuj]

Klimat miasta cechuje się pewną przewagą klimatu oceanicznego nad kontynentalnym. Maksymalna temperatura występuje najczęściej w lipcu i o kilka stopni przekracza 30 °C.^[4] Minimalna temperatura zdarza się w styczniu lub lutym i sięga około –20 °C. Średnia roczna temperatura oscyluje wokół 8 °C.^[4] Opady w mieście wynoszą przeciętnie 660–700 mm rocznie^[4], a najbardziej deszczowym miesiącem jest lipiec. W mieście dominuje wiatr o kierunku południowo-zachodnim i zachodnim. Klimat Siemianowic był na przestrzeni XIX i XX zachwiany przez zanieczyszczenia atmosfery, zadymienia i zapylenia. Po upadku przemysłu ciężkiego, powietrze oczyściło się.

Gleba[edytuj]

Gleby w Siemianowicach Śląskich najczęściej wykształcone są na podłożu czwartorzędowych osadów wodno-lodowcowych, czyli piasków, gliny oraz iłów. Podglebie utworzone z glin, glin piaszczystych, rzadziej z iłów, stanowi warstwę nieprzepuszczalną dla wód opadowych infiltrujących w głąb. W takich miejscach powstają stałe lub czasowo występujące strefy zawilgoceń i podtopień warstwy glebowej. Na podłożu holoceńskich osadów rzecznych (piaski, żwiry) na tarasie rzeki Brynicy w okolicach Bańgowa i Przełajki wykształciły się mady. Na podłożu triasowych skał węglanowych (wapienie, dolomity, margle) wykształciły się rędziny. Na północ od Parku Pszczelnik, w Bańgowie i Przełajce na podłożu triasowych skał węglanowych (wapienie, dolomity, margle) wykształciły się również rędziny. Natomiast w Michałkowicach jest gleba triasu środkowego, czyli wapień muszlowy oraz triasu dolnego, czyli ret. Rędziny są najbardziej urodzajnymi glebami w Siemianowicach, generalnie przeważają w nim jednak gleby gliniasto-piaszczyste średniej i gorszej jakości. Na znacznej powierzchni miasta, a przede wszystkim na południu gleba jest zdegradowana w wyniku działalności przemysłu ciężkiego. Głównymi źródłami skażeń gleb są: składowiska odpadów komunalnych i przemysłowych, emisje gazów i pyłów oraz ścieki przemysłowe. Największym problemem Siemianowickich gleb są skażenia metalami ciężkimi (kadmem, ołowiem i cynkiem).

Głównym surowcem mineralnym wydobywanym w mieście był węgiel kamienny, a na północy rudy cynku i ołowiu. Oba surowce eksploatowane były metodą podziemną. Metodą odkrywkową wydobywane były gliny, piasek oraz wapienie. W złożu, w pokładach pozostało 51,3 mln ton węgla zasobów pozabilansowych, w tym grupy A – 29,6 mln ton i B – 21,7 mln ton.^[4]

Hydrologia[edytuj]

Miasto w całości zlokalizowane jest w dorzeczu Wisły, oprócz północno-zachodniej części Michałkowic gdzie niewielki fragment dorzecza rzeki Odry (zlewnia Bytomki). Dział wodny I rzędu rozgraniczający oba dorzecza w Siemianowicach ma jednak przebieg niepewny, z powodu deformacji wywołanych działalnością górniczą. Dorzecze rzeki Wisły w granicach miasta to prawie wyłącznie fragment zlewni rzeki Brynicy, która stanowi północno-wschodnią granicę miasta na Przełajce i częściowo na Bańgowie. W całym mieście uchodzi do Brynicy tylko jeden ciek wodny – Rów Michałkowicki, który stanowi prawy dopływ rzeki. W południowo-wschodniej części miasta istnieje, również prawobrzeżny, dopływ rzeki Brynicy – Rów Siemianowicki, który uchodzi do tej rzeki już na terenie sąsiedniego miasta Katowice. Niestety, wymienione cieki wodne są bardzo zanieczyszczone z powodu wpuszczania do nich ścieków przemysłowych i komunalnych.

Michałkowice – staw w parku „Górnik”

Na terenie Siemianowic Śląskich znajduje się kilkadziesiąt zbiorników wody stojącej. Są to jednak zbiorniki sztuczne. W większości są to zbiorniki podpoziomowe o konstrukcji ziemnej, w których utrzymywanie się wody jest możliwe na skutek zalegania w podłożu warstw gleby słabo przepuszczalnych i nieprzepuszczalnych. Znaczna część zalewisk powstała w wyniku prowadzonego wydobycia węgla. Ważnym problemem tychże zbiorników jest niedobór wody i wysychanie. Jest to często spowodowane zaprzestaniem dostarczania wód podziemnych z zamkniętych kopalni. Liczba bakterii coli, coli typu kałowego, paciorkowców kałowych i innych niebezpiecznych dla zdrowia jest w siemianowickich zbiornikach często znacznie przekroczona i nie ma możliwości kąpieli i korzystania z wód w celach rekreacyjnych.

Fauna i flora[edytuj]

Udział terenów zielonych szacuje się na 45% powierzchni miasta, co stawia Siemianowice Śląskie pod tym względem na jednej z czołowych pozycji w aglomeracji katowickiej. W mieście żyje 10 gatunków płazów zaliczanych do grupy bioindykatorów. Do najczęściej spotykanych należą m.in. traszka grzebieniasta, kumak nizinny, ropucha szara, rzekotka drzewna i żaba wodna. Jedynym występującym w mieście przedstawicielem gadów jest jaszczurka zwinka. Najpospolitsze ptaki to m.in. kaczka krzyżówka, bażant, łyska, gołąb miejski i sierpówka (łącznie 90 gatunków ptaków). Ze ssaków owadożernych spotkać można jeża, kreta oraz ryjówkę aksamitną. Ponadto w mieście żyją również nietoperze oraz łasice. Najliczniej reprezentowany jest rząd gryzoni – występują ssaki takie jak: mysz polna, szczur wędrowny, nornik, wiewiórka, karczownik ziemnowodny, piżmak czy chomik europejski. Na terenie Siemianowic Śląskich można spotkać także zająca szaraka i sarnę – jako jedynego ssaka średniej wielkości^[4].

W Siemianowicach występuje 21 gatunków roślin chronionych^[4].

Podział administracyjny[edytuj]

Siemianowice Śląskie zajmują powierzchnię 25,5 km² i podzielone są na 5 dzielnic administracyjnych:

• Centrum – 11,98 km²
• Michałkowice – 5,46 km²
• Bańgów – 2,96 km²
• Przełajka – 2,7 km²
• Bytków – 2,3 km²

Demografia^[5][edytuj]

Podczas Narodowego Spisu Powszechnego 2011 narodowość śląską podało 20 832 siemianowiczan, czyli 29,7% mieszkańców miasta^[6].

Piramida wieku mieszkańców Siemianowic Śląskich w 2014 roku ^[1].

Toponimia[edytuj]

Nazwa „Siemianowice” na mapie z 1792 r.

Pochodzenie nazwy Siemianowice nie jest do końca wyjaśnione. Najbardziej prawdopodobne są:

• od siedmiu chat, które nazwano Siedminowice/Siedmionowice
• od legendy o Siemionie/Siemianie, Michale i Macieju lub Siemionie/Siemianie, Michale i Jakubie
• od nazwy „ziemia nawa”, czyli ziemia wydarta wodzie^{[potrzebny przypis]}

W 1923 r. utworzono gminę Huta Laura-Siemianowice, łącząc gminy: Siemianowice i Huta Laura^[7]. Nazwę gminy zmieniono 23 lutego 1927 na Siemianowice Śląskie^[2].

Historia[edytuj]

 Osobny artykuł: Historia Siemianowic Śląskich.

 Osobny artykuł: Kalendarium historii Siemianowic Śląskich.

Położenie Siemianowic w powiecie katowickim (1946)

Siemianowice Śląskie uzyskały prawa miejskie w 1932, gmina miała wówczas 43 tys. mieszkańców i uchodziła za największą wieś w Europie. Dzieje miasta sięgają jednak średniowiecza. Były wówczas niewielką osadą dworską. Pod koniec XVIII wieku zaczął się rozwijać przemysł górniczy. Przełomowym momentem w dziejach Siemianowic była decyzja hrabiego Łazarza III Henckel von Donnersmarcka, tytularnego wolnego pana stanowego na ziemi bytomskiej, o uczynieniu tutejszego pałacu swoją siedzibą. Zainicjował on intensywny rozwój przemysłu, który kontynuowali kolejni spadkobiercy. Na przełomie XIX i XX wieku Siemianowice charakteryzowały się już intensywnie rozwiniętą zabudową miejską, chociaż pozostawały formalnie jedną z największych wsi Europy. Po II wojnie światowej nadal trwał szybki rozwój miasta, zaczęły powstawać nowe osiedla i ciągle rozwijały się kopalnie i huty. Obecnie przemysł ciężki w mieście prawie upadł i panuje spore bezrobocie.

Gospodarka[edytuj]

Tę sekcję należy dopracować: od 2011-04 → zweryfikować treść i dodać przypisy, → poprawić styl – powinien być encyklopedyczny, → napisać artykuł w sposób neutralny. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Siemianowice (Laurahütte) w 1840 r.

Gospodarka w Siemianowicach Śląskich zaczęła się rozwijać na dużą skalę od początku XIX wieku, wcześniej ludność miejscowa utrzymywała się głównie z rolnictwa, gospodarki leśnej i hodowli ryb. Intensywny rozwój gospodarczy w Siemianowicach wiąże się z otwarciem w 1786 roku pierwszej kopalni węgla kamiennego „Leśna” i pierwszej huty „Hohenlohe” w 1804 roku. W następnych dziesięcioleciach zaczęły powstawać kolejne huty, także cynku oraz kopalnie. W 1835 ukończono budowę huty Laura, której głównym udziałowcem był hrabia siemianowicki, Hugo Henckel von Donnersmarck, wnuk Łazarza III. Rozwój przemysłowy w Siemianowicach sprzyjał napływowi ludności. W latach 1853-1855 powstała kolej wąskotorowa z Tarnowskich Gór i Bytomia przez: Bytków, Hutę Laura, Hutę Jerzego aż do Brzęczkowic. W kolejnych latach XIX wieku na terenie dzisiejszych Siemianowic powstawały kolejne linie kolejowe, a przemysł dalej się rozwijał, w 1868 r.powstała Fabryka Śrub i Nitów (obecnie funkcjonuje pod nazwą: Fabryka Elementów Złącznych). W rok później Fitzner założył Fabrykę Kotłów Parowych, która funkcjonowała do wybuchu II wojny światowej, kiedy to produkcję przestawiono na produkcję broni. Po wojnie utrzymano ten stan o tyle, że fabryka funkcjonowała jako zakład wojskowy (m.in. naprawiano tabor, a z czasem zaczęto produkować pojazdy opancerzone. Przyjęto nazwę: Wojskowe Zakłady Mechaniczne (obecnie od sierpnia 2014 r. ROSOMAK S.A.). Po II wojnie światowej miasto posiadało ponad 82 tys. mieszkańców, działające kopalnie, huty i inne zakłady.Przełom XX i XXI przyniósł w Siemianowicach, podobnie jak w okolicznych miastach GOP szereg niekorzystnych zmian i strat materialnych. Zamknięta została i zlikwidowana jedna z największych w kraju kopalnia „Siemianowice”, pomimo że niezależne ekspertyzy dawały podstawy do jej dalszej eksploatacji. Nastąpiła likwidacja większości państwowych zakładów przemysłowych w tym Huty Jedność przekształconej w spółkę Skarbu Państwa, który nie zapewnił środków na ukończenie zaawansowanej już inwestycji w nową walcownię. W mieście w wyniku restrukturyzacji wystąpiły liczne problemy społeczne – spadek zaludnienia, wysokie bezrobocie strukturalne, emigracja zarobkowa młodych, wykształconych ludzi, masowe grabieże mienia na terenach poprzemysłowych i kolejowych. Niekorzystnym zmianom społecznym miasto stara się przeciwdziałać, organizując dodatkowe kursy edukacyjne dla młodzieży, szkolenia dla bezrobotnych oraz budując nowe obiekty sportowe i zachęcając inwestorów. W ostatnim okresie w mieście zainwestowały firmy Johnson Controls (producent części samochodowych) i Ugine & Alz (obecnie ArcelorMittal Stainless Service), dzięki czemu bezrobocie spadło z 29% do 16%.^{[potrzebny przypis]}

Infrastruktura[edytuj]

Drogowa[edytuj]

Siemianowice posiadają w miarę dogodne połączenia drogowe z resztą kraju dzięki położeniu w centrum Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. W odległości około 30 km położony jest port lotniczy Katowice-Pyrzowice. W Siemianowicach wzrasta natężenie ruchu samochodowego. Od kilku lat planuje się budowę obwodnicy wschodniej, która będzie elementem drogi z Katowic do Pyrzowic i zachodniej – wspólnie z Chorzowem.

Przez miasto przebiega Droga Krajowa nr 94 ze Zgorzelca do Krakowa, Rzeszowa i dalej do Korczowej

W mieście jest 225 nazwanych ulic,które dają sieć 103 km dróg.^{[potrzebny przypis]}

Tramwaje i autobusy[edytuj]

Tramwajem do Siemianowic można się dostać z Katowic do pętli przy Placu Skargi w centrum miasta. W latach 1899-2009 funkcjonowało również połączenie tramwajowe z Chorzowem. Pierwszy międzymiastowy parowy tramwaj uruchomiono na trasie Siemianowice – Katowice w roku 1896, a w 1898 uruchomiono na tej trasie tramwaj elektryczny (jako pierwsze połączenie zelektryfikowane w aglomeracji). Na przełomie XIX i XX wieku w mieście funkcjonowała zajezdnia. Wielokrotnie planowano budowę połączeń tramwajowych z Siemianowic w kierunku Bytomia przez Michałkowice i Czeladź, niestety planów nie zrealizowano. Obecnie w mieście istnieją połączenia komunikacji autobusowej i tramwajowej.

Przez miasto przebiega 29 linii autobusowych (0, 5, 22, 27, 30, 30N, 42, 43, 50, 72, 74, 91, 96, 98, 110, 119, 133, 168, 170, 190, 196, 222, 296, 662, 663, 664, 665, 860, 974) oraz linie tramwajowe 13 i 16.

Kolejowa[edytuj]

Przez centrum miasta i Bytków przebiega dwutorowa linia kolejowa nr 161 Katowice Szopienice Północne-Chorzów Stary, na której znajduje się dworzec, od 1969 wykorzystywana jedynie w ruchu towarowym. W 2005 PKP wyburzyły zabytkowy budynek dworcowy z 1870. W północnej części miasta przebiegają linie dawnej kolei piaskowej z Jaworzna i Łagiszy w kierunku Bytomia. Najbliższy dworzec kolejowy czynny dla ruchu pasażerskiego znajduje się obecnie w Katowicach, w odległości 8 km od centrum miasta. W latach 1870-1968 miasto posiadało pasażerskie połączenia kolejowe.

Lotnicza[edytuj]

W 2014 przy ul. Jana Pawła II oddano do użytku sanitarne lądowisko dla helikopterów.

Infrastruktura techniczna[edytuj]

W mieście istnieją wodociągi, z których korzysta 98,8% mieszkańców; sieć kanalizacyjna i sieć gazownicza, z której korzysta 68,7% siemianowiczan; oczyszczalnia ścieków „Centrum” i zakład składowania definitywnego i utylizacji odpadów „Landeco”^[4].

Edukacja[edytuj]

 Osobny artykuł: Edukacja w Siemianowicach Śląskich.

Pierwsza przykościelna szkoła w Siemianowicach Śląskich i okolicy powstała w 1421 roku w Michałkowicach w miejscu dzisiejszego skrzyżowania ulicy Kościelnej i ulicy Elizy Orzeszkowej. Obecnie w mieście istnieje 12 szkół podstawowych, 10 gimnazjów i 10 szkół średnich. Większość siemianowickich placówek edukacyjnych to zespoły szkół.

Kluby sportowe działające w mieście[edytuj]

1. Miejski Klub Sportowy Siemianowice Śląskie, założony 20 marca 1945 r. obejmuje sekcję piłki ręcznej (obecnie bez drużyny seniorskiej), piłki nożnej, hokeja na trawie, tenisa stołowego. Hala sportowa (Hala Kompleksu „Michał”) znajduje się przy ul. Elizy Orzeszkowej 1, a stadion MOSiR mieszczący 1000 osób (136 siedzących) w parku Pszczelnik.
2. Futsal Club Siemianowice Śląskie to klub Futsalowy założony w 1995 r. pod nazwą „Zryw”.
3. Mustangi Michałkowickie to klub hokeja na trawie założony w 1993 r., korzystający ze stadionu kompleksu „Siemion” ze sztuczną nawierzchnią.
4. Międzyszkolny Klub Sportowy „START” Michałkowice to klub piłki ręcznej, założony w 2000 roku, zajmuje się szkoleniem dzieci od kategorii wiekowej młodziczek, drużyna seniorska występuje w II Lidze Kobiet w rozgrywkach PZPR; gra i trenuje w hali sportowej kompleksu „Michał”
5. Volley Club „Górnik” Siemianowice Śląskie to klub Siatkarski trenuje i gra na hali sportowej kompleksu „Michał”
6. Międzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy „Michałkowice” to klub siatkarski zajmujący się szkoleniem dzieci i młodzieży, grający w hali sportowej Kompleksu Sportowego „Michał”.
7. Uczniowskie kluby sportowe: Wodnik, Jedność, Wołodyjowski (szermierka, przy ZS4 w Michałkowicach).

Kultura i rozrywka[edytuj]

Muzeum w Siemianowicach

Siemianowicki amfiteatr

Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji „Pszczelnik” oferuje: korty tenisowe, boiska piłkarskie, basen odkryty, halę sportową. MOSiR „Michał” oferuje: basen kryty ze zjeżdżalnią o długości 86 m, sauną i jacuzzi oraz halę sportowo-widowiskową. Miasto posiada również boisko do hokeja na trawie, strzelnicę myśliwską, pole golfowe, kręgielnie i centrum rozrywki, amfiteatr w Parku Miejskim i 100-letnią pływalnię. Od 1966 roku w Siemianowicach działa Muzeum Miejskie znajdujące się w zabytkowym budynku z XVIII wieku, ze stałą wystawą rzeźb w węglu i innymi przedstawiającymi historię, kulturę miasta i Górnego Śląska.

Muzea i ośrodki kultury:

• Muzeum Miejskie
• Siemianowickie Centrum Kultury, ul. Niepodległości 45
• Siemianowickie Centrum Kultury „Willa Fitznera”
• Młodzieżowy Dom Kultury im. Jordana
• Siemianowickie Centrum Kultury „Jarzębina”
• Dom Kultury „Chemik”
• Miejska Biblioteka Publiczna

Ośrodki sportowe:

• Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji „Pszczelnik”
• Kompleks Sportowy „Siemion”
• Kompleks Sportowy „Michał”

Parki:

• Zespół Pałacowo-Parkowy
• Park Górnik
• Park Bytkowski
• Park Hutnika
• Park „Pszczelnik”
• kompleks leśny Bażantarnia
• Lasek Bytkowski

Trasy rowerowe:

• W Parku „Górnik”
• W okolicach stawu pod Chorzowem
• W Lasku Bytkowskim
• W „Alpach Wełnowieckich”
• W Parku Miejskim
• W okolicach Bażantarni
• W Pszczelniku
• Na Przełajce, w okolicy Brynicy

Inne:

• Pole golfowe
• Kręgielnia Renoma
• Strzelnica myśliwska

Lokalne media[edytuj]

• Dziennik Zachodni (dziennik)
• Gazeta Siemianowicka (miesięcznik)
• Życie Siemianowic (tygodnik)
• Nowe Echo Siemianowic (miesięcznik)
• Pismo Siemianowickie (miesięcznik)
• Wolne Siemianowice (miesięcznik)
• Fakty Siemianowic (miesięcznik) www.smssiemianowice.pl
• Nowe Radio BaRys (radio internetowe) www.noweradiobarys.pl

Architektura[edytuj]

Kamienica przy ulicy 27 Stycznia

Bytków os. Wezlowiec

Miasto ma dużo familoków czy kamienic w centrum i Michałkowicach. W Centrum, Michałkowicach, Bytkowie i częściowo Bańgowie znajdują się osiedla bloków mieszkalnych wybudowanych przed 1990. Rolniczy charakter nieznacznie zachował się w Michałkowicach, w dużej mierze na Bańgowie i zupełnie w Przełajce.

Zabytki[edytuj]

Dawny Pałac Mieroszewskich. Widok na wschodnie skrzydło pałacu

Dawny Pałac Mieroszewskich

Michałkowice – Zameczek

Kościół Ewangelicko-Augsburski im. ks. Marcina Lutra

• Pałac w Siemianowicach (Zespół Pałacowo-Parkowy) – jeden z największych pałaców w Polsce (największy na terenie woj. śląskiego), obecnie remontowany.

Fragment dawnego Pałacu Mieroszewskich

• Pałac w Michałkowicach (Dom Technika „Zameczek” w Parku Górnik) – dawny pałac Mieroszewskich, później Rheinbabenów. Miejsce w których odbywają się imprezy kulturalne i koncerty.
• Spichlerz - budynek spichlerza, zbudowany przez hrabiego Henckel von Donnersmarcka, w XVIII wieku, obecnie służy jako siedziba Muzeum Miejskiego.
• Pałacyk romantyczny z XIX wieku w Parku Górnik – przypominający zamek budynek w którym mieszkał ogrodnik opiekujący się parkiem otaczającym Pałac w Michałkowicach.
• Kościół pw. św. Krzyża z XIX wieku.
• Kościół pw. św. Michała Archanioła.
• Kościół ewangelicki im. Marcina Lutra.
• Kościół pw. św. Antoniego Padewskiego
• Figura św. Jana Nepomucena.

Figura św. Jana Nepomucena

• Krzyż na ul. Watoły.
• Cmentarz choleryczny na Sośniej Górze.
• Ratusz w Siemianowicach Śl.
• Ratusz w Hucie Laura.
• Willa przemysłowca Wilhelma Fitznera, tzw. Willa Fitznera.
• Biurowiec fabryki kotłów parowych Fitznera.
• Tzw. willa burmistrza Huty Laura.
• Centrum Leczenia Oparzeń.
• Budynek poczty głównej.
• Pływalnia na ul. J. Śniadeckiego.
• Centrum kultury na ul. Niepodległości (dawna gospoda Adolfa Geislera).
• Browar.
• Willa dyrektora kopalni na ul. Oświęcimskiej.
• Budynek dyrekcji kopalni na ul. Olimpijskiej.

Miejsca Pamięci Narodowej[edytuj]

Grób Nieznanego Żołnierza

• Grób Nieznanego Żołnierza – znajduje się na Placu Wolności. Widnieje na nim napis: „Nieznanemu żołnierzowi poległemu w walkach o wolność Polski w hołdzie wdzięczni mieszkańcy Siemianowic Śl. 1 XI 1945 r.”
• Pomnik Czynu Powstańczego – znajduje się również na Placu Wolności. Wyryte jest na nim 27 nazwisk ludzi poległych w Powstaniach Śląskich.
• Pomnik Wojciecha Korfantego – usytuowany przy zbiegu ulic Chopina i Sportowców. Został ofiarowany dyktatorowi III powstania śląskiego w jego 65. rocznicę.
• Pomnik Obrońców Kopalni „Michał” – ustawiony jest przy murach kopalni „Michał” w Michałkowicach. Wyryte są na nim słowa: „Chwała poległym bohaterom”, a także 11 nazwisk poległych obrońców.
• Tablica Patriotów – wmurowana jest w ścianę dawnego budynku dyrekcji Huty „Jedność” przy ulicy 27 Stycznia. Wyryty napis na tablicy głosi: „Na wieczną chwałę patriotom polskim zamordowanym i katowanym przez zbirów hitlerowskich w latach 1939-1944”.
• Pomnik Czynu Niepodległościowego – mieści się on na Placu Skargi, upamiętnia on czterech wybitnych siemianowickich dowódców: pułkownika Jana Emila Stanka, podpułkownika Tadeusza Majcherczyka-Zdana oraz podporuczników Karola Gajdzika i Walentego Fojkisa.

Administracja[edytuj]

Siemianowicki Ratusz

Siemianowice Śląskie są miastem na prawach powiatu. Mieszkańcy wybierają do Rady Miasta Siemianowic Śląskich 23 radnych^[8]. Organem wykonawczym samorządu jest prezydent miasta, którym obecnie jest Rafał Piech. Siedzibą władz miasta jest Urząd Miasta przy ul. Jana Pawła II.

Miasto jest członkiem Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Śląskiego Związku Gmin i Powiatów i Związku Miast Polskich.

Miasta partnerskie^[9]:

Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Köthen	Niemcy	1993
Wattrelos	Francja	1993
Jabłonków	Czechy	1998
Mohacz	Węgry	1999
Câmpia Turzii	Rumunia	2001

Kościoły i związki wyznaniowe[edytuj]

Kościół pw. Świętego Krzyża

• Parafie rzymskokatolickie
  • rzymskokatolicka parafia św. Michała Archanioła
  • rzymskokatolicka parafia pw. Zmartwychwstania Pańskiego
  • rzymskokatolicka parafia św. Krzyża
  • rzymskokatolicka parafia św. Antoniego
  • rzymskokatolicka parafia Ducha Świętego
  • rzymskokatolicka parafia św. Jana Sarkandra
  • rzymskokatolicka parafia Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
  • rzymskokatolicka parafia Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
• Kościoły protestanckie
  • Parafia Ewangelicko-Augsburska w Siemianowicach Śląskich
• Inne
  • Świadkowie Jehowy – 4 zbory^[10]

Służba zdrowia[edytuj]

Szpital Miejski w Siemianowicach Śląskich

Centrum Leczenia Oparzeń

Siemianowicki Szpital Miejski powstał na bazie szpitali, które uruchomiono w latach międzywojennych. Szpital nr 1 przy ul. Jana Pawła II 1a – powstał na bazie szpitala Spółki brackiej, Szpital Miejski przy ul. 1 Maja 9 – na bazie zakładu leczniczego ówczesnej huty „Laura” (obecna Huta „Jedność”).

W mieście znajduje się również jedna z najnowocześniejszych w Europie i najnowocześniejsza w Polsce klinika leczenia oparzeń, która powstała w zabytkowym budynku szpitala Spółki brackiej, tuż obok Szpitala Miejskiego.

W skład szpitala wchodzą:

• Izba przyjęć z ambulatorium
• Oddział anestezjologii i intensywnej opieki medycznej
• Oddział Chirurgii Plastycznej i Rekonstrukcyjnej
• Oddział leczenia oparzeń
• Oddział Rehabilitacji
• Poradnia chirurgii ogólnej
• Poradnia chirurgii plastycznej i rekonstrukcyjnej
• Poradnia chorób wewnętrznych
• Poradnia leczenia oparzeń
• Pracownia hiperbarii tlenowej

Prezydenci Siemianowic Śląskich po 1989[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Prezydenci Siemianowic Śląskich.

• Piotr Madeja – 1990–1994
• Zbigniew Paweł Szandar – 1994-1996
• Henryk Mrozek – 1998-2002
• Zbigniew Paweł Szandar – 2002-2006
• Danuta Sobczyk (p.o.) w 2006
• Jacek Guzy – 2006–2014
• Rafał Piech – od 2014^[11]

Rada Miasta[edytuj]

Skład Rady Miasta w latach 2002-2006^[12][edytuj]

• Echo Siemianowic - 6 mandatów
• Razem dla Siemianowic - 5 mandatów
• Sojusz Lewicy Demokratycznej-Unia Pracy - 4 mandaty
• Siemianowicki Ruch Samorządowy - 3 mandaty
• Wspólnota - 2 mandaty
• Stowarzyszenia Alternatywa dla Siemianowic Śląskich - 2 mandaty
• Stowarzyszenia Członków Siemianowickich Spółdzielni Mieszkaniowych "Nasz Dom" - 1 mandat

Skład Rady Miasta w latach 2006-2010^[13][edytuj]

• Jacek Guzy i Forum Samorządowe - 8 mandatów
• Platforma Obywatelska - 7 mandatów
• Prawo i Sprawiedliwość - 5 mandatów
• Porozumienie Samorządowe dla Rozwoju Siemianowic Śląskich - 2 mandaty
• Lewica i Demokraci - 1 mandat

Skład Rady Miasta w latach 2010-2014^[14][edytuj]

• Jacek Guzy i Forum Samorządowe - 7 mandatów
• Platforma Obywatelska - 6 mandatów
• Prawo i Sprawiedliwość - 4 mandaty
• Stowarzyszenie Mieszkańców Siemianowic - 4 mandaty
• Sojusz Lewicy Demokratycznej - 2 mandaty

Skład Rady Miasta w latach 2014-2018^[15][edytuj]

• Rafał Piech i Stowarzyszenie Mieszkańców Siemianowic - 5 mandatów
• Platforma Obywatelska - 5 mandatów
• Jacek Guzy i Forum Samorządowe - 5 mandatów
• Prawo i Sprawiedliwość - 4 mandaty
• SLD Lewica Razem - 3 mandaty
• SIM i Autonomiści Śląscy - 1 mandat

Siemianowiczanie[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Siemianowicami Śląskimi.

Urodzeni w Siemianowicach[edytuj]

Artyści:

• Magda Anioł – piosenkarka
• Apostolis Anthimos – muzyk
• Franco Beval – tenor operowy
• Marta Fox – poetka, powieściopisarka i eseistka.
• Julian Gembalski – organista, pedagog
• Krzysztof Globisz – aktor
• Antoni Halor – reżyser filmowy i telewizyjny, artysta plastyk, publicysta, folklorysta
• Michael Jary – muzyk i kompozytor
• Piotr Kołodziej – śląski pisarz ludowy oraz dramatopisarz.
• Alżbeta Lenska – aktorka
• Tomasz Pietrzak – poeta
• Grzegorz Roman – aktor dziecięcy
• Beata Schimscheiner – aktorka
• Jan Skrzek – muzyk
• Józef Skrzek – kompozytor, muzyk, lider SBB
• Marta Straszna – śląska aktorka niezawodowa
• Rafał Taracha – muzyk, wokalista Tuff Enuff
• Grzegorz Widera – aktor
• Wojciech Ziętarski – aktor

Sportowcy:

• Krystian Bąk – hokeista na trawie, olimpijczyk
• Jan Białas – piłkarz
• Stefan Białas – piłkarz i trener
• Jacek Bielczyk – szachista, olimpijczyk
• Magdalena Breguła – lekkoatletka, olimpijka
• Jerzy Choroba – hokeista na trawie, olimpijczyk
• Alojzy Deja – piłkarz
• Roman Kierpacz – zapaśnik, olimpijczyk
• Natalia Kot-Wala – gimnastyczka, olimpijka
• Pawel Kryske – piłkarz
• Zygmunt Maszczyk – piłkarz, olimpijczyk
• Jarosław Morawiecki – hokeista, olimpijczyk
• Janina Poremska – łyżwiarka figurowa, olimpijka
• Jan Sitek – hokeista na trawie, olimpijczyk
• Piotr Sczypa – łyżwiarz figurowy, olimpijczyk
• Marian Szeja – piłkarz, olimpijczyk
• Henryk Średnicki – bokser, mistrz świata, olimpijczyk
• Henryk Tomanek – zapaśnik, olimpijczyk
• Walter Turczyk – lekkoatleta, olimpijczyk
• Teodor Wieczorek – piłkarz i trener
• Ernest Ziaja – hokeista, olimpijczyk
• Witold Ziaja – hokeista na trawie, olimpijczyk

Kapłani:

• Czesław Domin – biskup
• Aleksander Skowroński – ksiądz

Politycy:

• Barbara Blida – polityk, posłanka, minister gospodarki przestrzennej i budownictwa
• Wojciech Korfanty – dowódca powstań śląskich
• Jan Mitręga – minister energetyki, wicepremier, działacz ZZG i PZPR.
• Jacek Soska - poseł na Sejm X, I i II kadencji

Pomnik Wojciecha Korfantego

Inni:

• Marian Czakański – ekonomista, minister zdrowia
• Jacek Falfus – polityk, samorządowiec
• Ryszard Gansiniec – historyk
• Hugo I Henckel von Donnersmarck – hrabia bytomski, przemysłowiec
• Edward Lasok – samorządowiec, Prezydent Mysłowic
• Janusz Moszyński – polityk, samorządowiec
• Cezary Nawrot – projektant wzornictwa przemysłowego, wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
• Janusz Niemcewicz – polityk, prawnik, sędzia Trybunału Konstytucyjnego
• Tomasz Prusek – dziennikarz ekonomiczny Gazety Wyborczej
• Józef Skrzek „Gromek” – harcmistrz oficer rezerwy Wojska Polskiego
• Jacek Soska – polityk, poseł
• Ernst Steinitz – niemiecki matematyk
• Jan Szydlak – działacz państwowy PRL
• Adam Weintrit – kapitan żeglugi wielkiej, profesor nauk technicznych, były dziekan Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni
• Tadeusz Leszek Wierzbicki – polski profesor nauk technicznych, inżynier chemik, były prorektor Politechniki Białostockiej

Zobacz też[edytuj]

Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem: Siemianowice Śląskie

• Pałac Rheinbabenów
• Pałac w Siemianowicach
• Podobóz KL Auschwitz – Laurahütte
• ulica Michałkowicka w Siemianowicach Śląskich
• ulica Śląska w Siemianowicach Śląskich
• Dekanat Siemianowice Śląskie
• Bażantarnia
• Ludność Siemianowic Śląskich

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• Antoni Halor: „Przewodnik Siemianowicki, wędrówki po mieście i okolicy”. Siemianowice Śląskie 2000
• praca zbiorowa „Siemianowice Zarys rozwoju miasta”. Katowice 1969
• Krzysztof Soida: „Koleje wąskotorowe na Górnym Śląsku” T1 Katowice 1996

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Urząd Miasta Siemianowice Śląskie
• Zabytki i obiekty planowane do ochrony w Siemianowicach
• Siemianowice na starych zdjęciach i pocztówkach
• Siemianowice w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. X: Rukszenice – Sochacze. Warszawa, 1889.

p • d • e Województwo śląskie Miasta na prawach powiatu Bielsko-Biała • Bytom • Chorzów • Częstochowa • Dąbrowa Górnicza • Gliwice • Jastrzębie-Zdrój • Jaworzno • Katowice (siedziba) • Mysłowice • Piekary Śląskie • Ruda Śląska • Rybnik • Siemianowice Śląskie • Sosnowiec • Świętochłowice • Tychy • Zabrze • Żory Powiaty będziński • bielski • bieruńsko-lędziński • cieszyński • częstochowski • gliwicki • kłobucki • lubliniecki • mikołowski • myszkowski • pszczyński • raciborski • rybnicki • tarnogórski • wodzisławski • zawierciański • żywiecki Inne zagadnienia Podział administracyjny • Herb • Flaga • Metropolia

p • d • e Gminy górnicze Bełchatów • Bestwina • Będzin • Bieruń • Bobrowniki • Boguszów-Gorce • Bojszowy • Brzeszcze • Bytom • Chełm Śląski • Chełmek • Chorzów • Cyców • Czechowice-Dziedzice • Czeladź • Czerwionka-Leszczyny • Dąbrowa Górnicza • Gaszowice • Gierałtowice • Gliwice • Goczałkowice-Zdrój • Godów • Gorzyce • Imielin • Jastrzębie-Zdrój • Jaworzno • Jejkowice • Katowice • Kłodawa • Knurów • Kornowac • Lędziny • Libiąż • Lubomia • Ludwin • Lyski • Łaziska Górne • Marklowice • Miedźna • Mikołów • Mszana • Mysłowice • Nowa Ruda (gm. miejska) • Nowa Ruda (gm. wiejska) • Ornotowice • Orzesze • gm. wiejska Oświęcim • Pawłowice • Piekary Śląskie • Pilchowice • Psary • Pszczyna • Pszów • Puchaczów • Radlin • Radzionków • Ruda Śląska • Rybnik • Rydułtowy • Siemianowice Śląskie • Sosnowiec • Sośnicowice • Suszec • Świerklany • Świętochłowice • Trzebinia • Tychy • Wałbrzych • Wodzisław Śląski • Wojkowice • Wyry • Zabrze • Zebrzydowice • Żory