Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy Sulechowa miasta lubuskiego. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Sulechów
Herb Sulechowa Flaga Sulechowa
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	zielonogórski
Gmina	Sulechów gmina miejsko-wiejska
Data założenia	XII wiek
Prawa miejskie	XIII wiek[1]
Burmistrz	Ignacy Odważny
Powierzchnia	6,83 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	17 147[2] 2 492,3 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 68
Kod pocztowy	66-100
Tablice rejestracyjne	FZI
Położenie na mapie powiatu zielonogórskiego Sulechów
Położenie na mapie województwa lubuskiego Sulechów
Położenie na mapie Polski Sulechów
52°04′42″N 15°37′13″E/52,078333 15,620278
TERC (TERYT)	0809064
SIMC	0988595
Urząd miejski pl. Ratuszowy 6 66-100 Sulechów
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP

Sulechów (tuż po wojnie Cylichów^[3][4]; niem. Züllichau) – miasto w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Sulechów. Wchodzi w skład Lubuskiego Trójmiasta.

Według danych z 31 grudnia 2014 roku, miasto miało 16 543 mieszkańców^[5].

Położenie[edytuj]

Według danych z 1 stycznia 2012 r. powierzchnia miasta wynosiła 7 km² (688 ha)^[6].

W odległości 14 km od Sulechowa znajduje się port lotniczy w Babimoście^[7].

Sulechów położony jest w rozwidleniu dróg – krajowej trójki łączącej Świnoujście z Jakuszycami oraz drogi krajowej nr 32 łączącej Poznań z Zieloną Górą^[8].

Sulechów historycznie zaliczany jest do Dolnego Śląska. Od 1234 r. miasto należało do księstwa głogowskiego. W 1482 r. wraz z księstwem krośnieńskim przyłączony do Nowej Marchii. W latach 1815–1945 leżało w prowincji Brandenburgia. W latach 1950–1975 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego, a w latach 1975–1998 należało do województwa zielonogórskiego.

Historia[edytuj]

Mury obronne

Początki miasta sięgają czasów pierwszych Piastów. Sulechów wchodził w skład państwa Mieszka I. W XII wieku przeszedł pod władanie księstwa głogowskiego. Pod koniec XV wieku stał się częścią Marchii Brandenburskiej. W XVI wieku i XVII wieku miasto przeżywało rozkwit, dzięki rozwojowi handlu, rzemiosła i tkactwa. Sukna z Sulechowa sprzedawano w Wielkopolsce i na Śląsku. Król Prus Fryderyk Wilhelm I założył koszary wojskowe. W 1723 r. założono dom dla sierot, a w 1766 r. powstało Królewskie Pedagogium. XIX wiek był okresem dynamicznego rozwoju Sulechowa, miasto wraz z okolicą w tym okresie było jednym z najżywotniejszych ośrodków polskości w tym okręgu. Najbardziej szczęśliwy okres w dziejach miasta to początek wieku XX, który nazwano złotym. W tym okresie wykonano prace wodociągowo-kanalizacyjne, wprowadzono brukową nawierzchnię, powstało wiele budynków, rozpoczął się proces uprzemysłowienia. Po II wojnie światowej Sulechów wraz Ziemiami Zachodnimi powrócił w granice Polski, zaś jego niemiecka ludność została wysiedlona do Niemiec. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946^[9]. Miasto stało się siedzibą powiatu, a od 1975 r. jest gminą^[10].

Zabytki[edytuj]

 Zobacz też kategorię: Architektura Sulechowa.

Zabytki w Sulechowie

Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego

Brama Krośnieńska

Ratusz miejski

Zbór kalwiński

Zamek w Sulechowie

Wieża ciśnień w Sulechowie

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[11][12]:

• miasto,
• kościół parafialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego z XIV-XVII wieku,
• plebania z XVIII wieku,
• zbór kalwiński, obecnie Dom Kultury, z połowy XVIII wieku, 1959 roku, w ostatnich latach wyremontowany i zaadaptowany na salę kinowo - widowiskową, przy Alei Wielkopolskiej,
• zamek z wieżą, ul. Wielkopolska 2, z XV-XVIII wieku, przy Alei Wielkopolskiej,
• mury obronne, miejskie z połowy XIV wiek wieku, XVI wieku, zbudowane z kamienia polnego i cegły, częściowo zniszczone, zachowane w znacznych fragmentach na granicy średniowiecznej części miasta,
• brama Krośnieńska, niem. Crossener Tor, z 1704 roku, jedyna zachowana z czterech istniejących niegdyś bram miejskich; ceglana, tynkowana konstrukcja z 1704 roku o typowych cechach barokowych, bogato zdobiona i połączona z fragmentami zachowanych murów obronnych,
• ratusz miejski z XVIII/XIX wieku,
• aleja lipowa, przy drodze Sulechów–Krężoły, z połowy XIX wieku,
• aleja lipowo-klonowo-kasztanowcowa, przy drodze Sulechów–Skąpe, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. Armii Krajowej 1, 1a niezidentyfikowany, 7, 21 nie istnieje, 22/23, 25/26, 56, 57, 59, 61, 62, 67, 74, 75, z XIX/XX wieku,
• zespół szkolny „Pedagogium”, ul. Armii Krajowej 46-51, z 1733 roku, w połowie XIX wieku: gimnazjum „Pedagogium”, obecnie Wyższa Szkoła Administracji, ul. Armii Krajowej 51; szkoła, obecnie ośrodek szkolno-wychowawczy, ul. Armii Krajowej 50, internat, obecnie dom studenta, ul. Armii Krajowej 48, sala gimnastyczna, ul. Armii Krajowej 46, dom mieszkalny, ul. Armii Krajowej 46, park szkolny z XIX wieku,
• dom, ul. Brama Piastowska 1, z połowy XIX wieku,
• dom, ul. Handlowa 5, z XVIII wieku,
• domy, ul. Łukasiewicza 12, 13, 14, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. Niepodległości 2 nie istnieje, 9, 10, 11, 15, 16, 25, 28, 29, 30 willa i budynek gospodarczy, ogród; 33, 35, 42, 43, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. Okrężna 4, 13, 14, z XVIII/XIX wieku,
• dom, pl. Ratuszowy 7, z połowy XIX wieku,
• domy, ul. Sikorskiego 5, 8, 9, 10, 20 kamienica, 21, 22, 25, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. 30 Stycznia 6, 21, 24, 27, 31 nie istnieje, 35, 39, z XIX/XX wieku,
• dom, ul. Szkolna 5, szachulcowy, z XVIII wieku,
• domy, ul. Świerczewskiego 2, 3, 11, 14, 16/17, 24, 25, 27, z XIX/XX wieku,
• dom, ul. Wielkopolska 4, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. Zwycięstwa 15, 21a, 25, 32, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. Żeromskiego 12, 28, 33, 34, 35, 39, z XIX/XX wieku,
• domy, ul. Żwirki i Wigury 7, 8, 10, z XIX/XX wieku,
• wieża ciśnień, ul. 31 Stycznia, z końca XIX wieku,
• kościół pw. św. Stanisława Kostki.

Obiekty zabytkowe niezachowane[edytuj]

• brama Zielonogórska, niem. Grünbergische Thor, średniowieczna, rozebrana w 1714 roku, do czasów obecnych zachował się, dawniej przylegający do Bramy Zielonogórskiej, fragment murów przy skrzyżowaniu ulic Sikorskiego i Nowy Rynek (teren ten nazywany był w przeszłości Placem Bramy Zielonogórskiej – Grünberger Thorplatz).

Kultura[edytuj]

• Sulechowski Dom Kultury
  • Chór Cantabile,
  • Studio Tańca "DREAM",
  • Orkiestra rozrywkowa,
  • Teatrzyk "Śpiewu i Tańca",
  • Studio piosenki,
  • Orkiestra dęta,
  • Sekcja szachowa,
  • Sekcja historyczna,
  • Młodzieżowa Rada Miasta.
• Sulechowskie Towarzystwo Kultury

Biblioteka[edytuj]

Decyzję o powstaniu miejskiej biblioteki publicznej w Sulechowie podjęto jesienią 1948 roku. Uroczyste otwarcie nastąpiło 15 stycznia 1949 roku o godzinie 16:00 w sali kina "Orzeł". Ówczesne zbiory biblioteczne składały się z 487 książek^[13]. Według danych na koniec 2010 roku biblioteka, mieszcząca się przy ulicy Jana Pawła II posiada w swoim księgozbiorze 92 095 woluminów^[14]. Na terenie miasta znajduje się 1 filia biblioteczna, a na pozostałym obszarze gminy 5 filii, położonych w Brodach, Cigacicach, Kalsku, Kijach i Pomorsku^[15]. Głównym zadaniem biblioteki jest "zaspakajanie potrzeb czytelniczych społeczności miejskiej i gminnej"^[16].

Media[edytuj]

Od maja 2001 roku Urząd Miejski w Sulechowie wydaje bezpłatne czasopismo lokalne o charakterze informacyjnym "Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów". Rozchodzi się ono w nakładzie 1000 egzemplarzy^[17]. Od grudnia 2002 roku w mieście wydawany jest także miesięcznik "Gazeta Sulechowska", mający nakład 1500 egzemplarzy. Pismo to ma charakter informacyjno–publicystyczny i opiniotwórczy^[18].

Edukacja i nauka[edytuj]

W Sulechowie znajdują się:

• przedszkola:
  • nr 5,
  • nr 6,
  • nr 7 "Pod Muchomorkiem".
• szkoły podstawowe:
  • im. gen. Józefa Bema,
  • Zespół Szkół.
• gimnazja:
  • im. Jana Pawła II,
  • Zespół Szkół,
  • Gimnazjum Prywatne.
• szkoły specjalne:
  • Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy/SP, Gimnazjum, ZSZ, SPP.
• szkoły średnie:
  • Liceum Ogólnokształcące im. rotmistrza Witolda Pileckiego,
  • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych,
  • Prywatne Liceum Ogólnokształcące,
  • Prywatne Liceum Ogólnokształcące "Edukacja" dla dorosłych.
• szkoła wyższa:
  • Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa.

Sport i rekreacja[edytuj]

• Ośrodek Sportu i Rekreacji
  • Basen otwarty (50 m); w 2012 roku basen został zasypany piaskiem,
  • Basen kryty,
  • Stadion miejski.
• Kluby sportowe
  • Zawisza Sulechów (siatkówka),
  • Orion Sulechów (siatkówka),
  • Klub Sportowy „Lech” Sulechów – klub piłkarski założony w 1945 roku i występujący w A-klasie. Zespół swoje domowe mecze rozgrywa na Stadionie Miejskim w Sulechowie,
  • Klub Spinningowy Kleń Sulechów,
  • Klub sportowy UKS "Trójka" Sulechów (akrobatyka sportowa),
  • Uczniowski Klub Sportowy "Jedynka" (akrobatyka sportowa, skoki na trampolinie).

Wspólnoty religijne[edytuj]

Kościół katolicki

Większość mieszkańców samego Sulechowa, jak i całej gminy stanowią wyznawcy Kościoła rzymskokatolickiego. W mieście znajdują się dwie parafie: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego, mieszcząca się przy placu Kościelnym 4 (ok. 12 600 wiernych, obejmuje także kościół filialny w Kalsku)^[19] oraz Parafia św. Stanisława Kostki, mająca swoją siedzibę przy ulicy Odrzańskiej 63 (ok. 8 000 wiernych, obejmuje także kościół filialny w Mozowie)^[20].

Kościół Zielonoświątkowy

 Osobny artykuł: Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Sulechowie.

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi także Kościół Zielonoświątkowy, protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym. Zbór Kościoła Zielonoświątkowego w Sulechowie, należący do okręgu zachodniowielkopolskiego Kościoła Zielonoświątkowego w RP, znajduje się przy ulicy Jana Pawła II 17^[21]. Zgodnie z danymi na dzień 31 grudnia 2010 roku, posiada on mniej niż 50 członków^[22], czyli osób które przyjęły chrzest wodny i uzyskały członkostwo w lokalnym zborze^[23].

Świadkowie Jehowy

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą także dwa Chrześcijańskie Zbory Świadków Jehowy: Sulechów-Południe i Sulechów-Północ (w tym grupa języka migowego). Sala Królestwa znajduje się przy ulicy Morelowej 10^[24].

Transport[edytuj]

Komunikacja autobusowa[edytuj]

Dworzec autobusowy

W mieście istnieje dworzec autobusowy, mieszczący się przy ulicy Polskiego Czerwonego Krzyża 10. Zatrzymują się na nim autobusy Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej, głównie PKS-u Zielona Góra, który zarządza dworcem^[25][26]. Ponadto w Sulechowie znajduje się również kilka przystanków autobusowych^[27].

W mieście działa również prywatna firma przewozowa DA-MI, obsługująca regularne przewozy osób na liniach komunikacyjnych z i do Zielonej Góry, Babimostu, Podmokla Małego oraz Kargowej^[28].

Transport kolejowy[edytuj]

 Osobny artykuł: Sulechów (stacja kolejowa).

Perony stacji Sulechów (2008)

Sulechów ma bezpośrednie połączenia kolejowe z Zieloną Górą, Gorzowem Wielkopolskim, Warszawą, Poznaniem, Gdańskiem^[8].

Inne[edytuj]

W Sulechowie, przy placu Biskupa Wilhelma Pluty, znajduje się postój taksówek osobowych^[29][30].

Ponadto w mieście istnieje strefa płatnego parkowania. W czerwcu 2007 roku Rada Miejska w Sulechowie przyjęła uchwałę w sprawie jej ustalenia w centrum miasta. Strefa obejmuje ulice Sikorskiego, Chopina, Łukasiewicza, Kopernika, Nowy Rynek i Plac Ratuszowy^[31].

Administracja[edytuj]

Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Gminy partnerskie Sulechowa^[32]:

• gmina Deventer (Holandia)
• okręg Rushmoor (Wielka Brytania)
• miasto Neuruppin (Niemcy)

Lista osób związanych z Sulechowem[edytuj]

Honorowi Obywatele Gminy Sulechów[edytuj]

 Z tym tematem związana jest kategoria: Honorowi obywatele gminy Sulechów.

Poniższa tabela prezentuje chronologiczne zestawienie osób wyróżnionych tytułem Honorowego Obywatela Gminy Sulechów.

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Sulechowa w 2014 roku ^[2].

Zobacz też[edytuj]

• 10 Pułk Ułanów (Armia Cesarstwa Niemieckiego)
• Powiat sulechowski

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Cylichów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. I: Aa – Dereneczna. Warszawa, 1880., s. 723

p • d • e Gmina Sulechów Siedziba gminy: Sulechów Sołectwa Brody • Brzezie k. Sulechowa • Buków • Cigacice • Głogusz • Górki Małe • Górzykowo • Kalsk • Karczyn • Kije • Klępsk • Krężoły • Kruszyna • Leśna Góra • Łęgowo • Mozów • Nowy Świat • Obłotne • Okunin • Pomorsko Miejscowości niesołeckie Boryń • Brzezie k. Pomorska • Głoguszyn • Laskowo • Nowy Klępsk • Przygubiel • Szabliska

p • d • e Powiat zielonogórski Miasta Babimost • Czerwieńsk • Kargowa • Nowogród Bobrzański • Sulechów Gminy miejsko-wiejskie Babimost • Czerwieńsk • Kargowa • Nowogród Bobrzański • Sulechów Gminy wiejskie Bojadła • Świdnica • Trzebiechów • Zabór • Zielona Góra (do 2014)

p • d • e Miasta województwa lubuskiego Babimost • Bytom Odrzański • Cybinka • Czerwieńsk • Dobiegniew • Drezdenko • Gorzów Wielkopolski • Gozdnica • Gubin • Iłowa • Jasień • Kargowa • Kostrzyn nad Odrą • Kożuchów • Krosno Odrzańskie • Lubniewice • Lubsko • Łęknica • Małomice • Międzyrzecz • Nowa Sól • Nowe Miasteczko • Nowogród Bobrzański • Ośno Lubuskie • Rzepin • Skwierzyna • Sława • Słubice • Strzelce Krajeńskie • Sulechów • Sulęcin • Szlichtyngowa • Szprotawa • Świebodzin • Torzym • Trzciel • Witnica • Wschowa • Zbąszynek • Zielona Góra • Żagań • Żary