Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Sulejówek (ujednoznacznienie).

Sulejówek
Herb Sulejówka Flaga Sulejówka
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	miński
Gmina	gmina miejska
Aglomeracja	warszawska
Prawa miejskie	18 lipca 1962
Burmistrz	Arkadiusz Śliwa
Powierzchnia	19,31 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	19 481 (GUS 2015) 1 009,3 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 22
Kod pocztowy	05-070, 05-071
Tablice rejestracyjne	WM[1]; WY...YY
Położenie na mapie powiatu mińskiego Sulejówek
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Sulejówek
Położenie na mapie Polski Sulejówek
52°14′39″N 21°16′48″E/52,244167 21,280000
TERC (TERYT)	1412151
SIMC	0921668
Urząd miejski ul. Dworcowa 55 05-070 Sulejówek
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Sulejówek – miasto w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim. Sulejówek należy do aglomeracji warszawskiej.

Dane ogólne[edytuj]

Miasto zajmuje powierzchnię 1931 ha, w tym:

• ok. 500 ha - zabudowa mieszkaniowa
• ok. 650 ha - użytki rolne, przekształcane na tereny mieszkaniowo-usługowe
• ok. 620 ha - lasy
• ok. 180 ha - inne tereny, tj. nieużytki, drogi

Według danych GUS z 2015 roku, miasto liczyło 19 481 mieszkańców.

W mieście znajduje się kilka kościołów i kaplic: sanktuarium NMP Matki Kościoła, kościół księży marianów pw. św. Józefa, kaplica sióstr Służebnic Ducha św. i sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych oraz kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego (w Sulejówku-Miłośnie).

Budżet miasta w 2017 roku wynosił 82 512 628 zł.^[2]

Miasta partnerskie[edytuj]

• Viimsi^[3] - od 2004 r.
• Bourg-la-Reine^[4] - od 2006 r.
• Yalvac^[5] - od 2008 r.

Demografia[edytuj]

Dane z 2015 roku^[6]:

• Piramida wieku mieszkańców Sulejówka w 2014 roku^[7]

Położenie[edytuj]

Miasto jest oddalone o ok. 22 km od centrum Warszawy w kierunku wschodnim. Od zachodu graniczy z dzielnicą Warszawy – Wesołą, od północy graniczy z Zielonką, od wschodu z Gminą Halinów, od południa z Gminą Wiązowna. Sulejówek znajduje się na pograniczu Równiny Wołomińskiej i Wysoczyzny Kałuszyńskiej.

Historia[edytuj]

Dworek Piłsudskiego, 1925 r. (oryginalny podpis pod zdjęciem: Imieniny Marszałka w 1925 roku... Do Sulejówka w ten czas przybyły delegacje wojskowe i strzeleckie z hołdem dla umiłowanego Komendanta)

Dworek „Milusin”, w którym w latach 20. XX w. mieszkał Józef Piłsudski, obecnie Muzeum Józefa Piłsudskiego

Kościół parafialny pw. NMP Matki Kościoła

Pierwsze wzmianki o Sulejówku pochodzą z 1526 roku. W aktach wcielonych do Korony ziem mazowieckich była wzmianka o wsi szlacheckiej Sulewo. Istniało w niej kilka chat i karczma. Wieś szlachecka Sulewo położona była w 1580 roku w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego^[8]. W 1815 roku wieś Sulewo liczyła 57 mieszkańców. W 1866 roku uruchomiona została linia kolejowa. W ciągu kilku lat wokół stacji Miłosna powstało osiedle pracowników kolei, cegielnia oraz cechownia drewniana, od której pochodzi przyszła nazwa tej okolicy – „Cechówka”. W 1910 roku został uruchomiony kolejny przystanek kolejowy – Sulejówek, dla potrzeb wojskowych i dla coraz liczniej przybywających letników.

W grudniu 1919 roku Ignacy i Helena Paderewscy zakupili od rodziny Białobrzeskich willę „Białynia”, w której założyli Instytut Oświatowy, wsparty finansowo przez Józefa Piłsudskiego, późniejsze Ognisko „Helin”. W 1920 roku uruchomiona została pierwsza szkoła w Cechówce. W latach 1923-1926 w dworku powstałym z darów społeczeństwa oraz Komitetu Żołnierza Polskiego mieszkał Józef Piłsudski. W latach 30. XX w. Instytut Oświatowy rozbudowano wg projektu architekta Stefana Szyllera (m.in. dobudowano kaplicę Chrystusa Króla). W okresie II wojny światowej w budynkach instytutu mieściło się centrum hitlerowskiego wywiadu na Front Wschodni. Obecnie obiekty są bazą szkoleniową Ośrodka Rozwoju Edukacji (dawniej – Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli).

1 kwietnia 1939 roku Sulejówek uzyskał status samodzielnej gminy Sulejówek^[9].

Podczas kampanii wrześniowej, 15 września 1939 roku, w odwecie za zabicie żołnierza Wehrmachtu (prawdopodobnie oficera), Niemcy dokonali pacyfikacji Cechówki, mordując ok. 100 osób (w tym 58 mieszkańców miejscowości)^[10]. Ciała większości ofiar zostały spalone w podpalonych zabudowaniach, pozostałe pochowano na miejscowym cmentarzu w Miłośnie^[10].

27 września 1939 roku gen. dyw. Tadeusz Kutrzeba parafował w Szkole Podstawowej nr 1 (obecnie Miejskie Przedszkole nr 1) przy ul. Paderewskiego 47 warunki kapitulacji Warszawy^[11]. Grupa młodzieży z gminy uczestniczyła w powstaniu warszawskim. 31 lipca 1944 roku do Sulejówka wkroczyli żołnierze 8. Gwardyjskiego Korpusu Pancernego 2. Armii Pancernej nacierającego na Warszawę od strony Dęblina przez Parysów i Pogorzel koło Mińska Mazowieckiego.

1 lipca 1952 roku Sulejówek stał się dzielnicą w nowym powiecie miejsko-uzdrowiskowym Otwock^[12] a w 1958 roku został osiedlem miejskim w powiecie otwockim^[13]. 18 lipca 1962 roku osiedle Sulejówek otrzymało prawa miejskie^[14]. Po reformie administracyjnej kraju w 1975 roku, miasto znalazło się w województwie stołecznym warszawskim a 1 stycznia 1999 roku w województwie mazowieckim (powiat miński). Od 1 stycznia do 27 października 2002 roku miasto wchodziło w skład powiatu warszawskiego, a po jego zlikwidowaniu zostało przyłączone z powrotem do powiatu mińskiego.

W 2000 roku przyjęto nowe symbole miasta – flagę, godło, herb, sztandar, pieczęć i hejnał. W tym roku dworek „Milusin” zwrócono Fundacji Oświatowej Rodziny Marszałka Józefa Piłsudskiego – Milusin.

Zabytki[edytuj]

Dworek „Siedziba” w Sulejówku, miejsce zamieszkania Moraczewskiego

W mieście znajdują się dwa zabytki wpisane do rejestru decyzją konserwatora:

• Zespół willowy przy ulicy Oleandrów 5, wpisany do rejestru zabytków pod nr 1348 w 1988 roku, w skład którego wchodzą:
  • willa „Milusin” zbudowana dla Józefa Piłsudskiego w 1923 roku w stylu dworkowym wg projektu Kazimierza Skórewicza,
  • willa „Otradno” tzw. „Drewniak”,
  • willa „Bzów”
• Dworek „Siedziba” zbudowany w 1911 roku, zamieszkiwany przez Zofię i Jędrzeja Moraczewskich, wpisany do rejestru zabytków pod nr 1299 w 1987 roku, znajdujący się przy ulicy 11 Listopada.

Transport[edytuj]

Sulejówek Miłosna

Sulejówek leży na trasie linii kolejowej E 20 Moskwa – Berlin. Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 637 Warszawa – Węgrów, droga wojewódzka nr 638 Warszawa – Sulejówek, a także droga krajowa nr 2 Świecko – Terespol.

 Zobacz też: Sulejówek (stacja kolejowa) i Sulejówek Miłosna.

Z Warszawy można się dostać pociągiem Kolei Mazowieckich oraz SKM. Poza tym kursują autobusy prywatnych przewoźników oraz linie 173 (na krańcu zachodnim) i 704 (na krańcu południowym) obsługiwane przez ZTM.

Sport[edytuj]

Korty Tenisowe Topspin Sulejówek

W mieście działa Miejski Ludowy Klub Sportowy Victoria Sulejówek, założony w 1957 roku i mający siedzibę przy ulicy Krasińskiego 6, oraz od 1994 roku UKS Herkules, prowadzący 3 sekcje: lekkiej atletyki, siatkówki i koszykówki. W 2012 roku, po generalnym remoncie obiektu przy ulicy Paderewskiego 29, otwarte zostały Korty Tenisowe Topspin Sulejówek.

Ochrona zdrowia[edytuj]

W Sulejówku działają 2 przychodnie miejskie, 3 niepubliczne, pogotowie ratunkowe, a także 7 aptek. W 2010 roku oddano do użytku nowy budynek Przychodni Miejskiej nr 1, która wcześniej mieściła się w zabytkowym budynku przy ulicy Paderewskiego 94 (willa „Bzów”).

Religia[edytuj]

Kościół Przemienienia Pańskiego w Sulejówku

• Kościół Rzymskokatolicki
  • Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła w Sulejówku
    • Cmentarz parafii Maryi Królowej Kościoła w Sulejówku w Warszawie-Wesołej
  • Parafia Przemienienia Pańskiego w Sulejówku
• Kościół Starokatolicki Mariawitów
  • Parafia Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Warszawie
  • Parafia Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku Mazowieckim
• Kościół Katolicki Mariawitów
  • Parafia Przenajświętszego Sakramentu w Długiej Kościelnej (wierni z Sulejówka odprawiają adorację ubłagania 18. dnia każdego miesiąca)^[15]
• Świadkowie Jehowy
  • Sala Królestwa (korzystają z niej zbory: Sulejówek, Halinów i Warszawa–Wesoła)^[16].

Oświata[edytuj]

Pomnik Piłsudskiego z córkami

Szkoły podstawowe:'

• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego]]
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. Stefana Czarnieckiego z oddziałami integracyjnymi
• Szkoła Podstawowa nr 3 im. Józefa Piłsudskiego
• Szkoła Podstawowa nr 4 im. Janusza Korczaka
• Prywatna Szkoła Podstawowa im. Zofii i Jędrzeja Moraczewskich
• Prywatna Szkoła Podstawowa im. Rodziny Moraczewskich

Szkoły ponadgimnazjalne:

• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Ignacego Paderewskiego

Inne:

• Miejskie Przedszkole nr 1
• Miejskie Przedszkole nr 2
• Prywatna Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Ignacego Jana Paderewskiego
• Społeczna Szkoła Specjalna „Otwartych Serc”

Muzeum Józefa Piłsudskiego[edytuj]

 Osobny artykuł: Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

Ludzie[edytuj]

• Józef Piłsudski - polski działacz społeczny i niepodległościowy; polityk, żołnierz, mąż stanu
• Stanisław Grabski - polski polityk, ekonomista; poseł na Sejm Ustawodawczy oraz poseł I kadencji Sejmu II RP
• Jędrzej Moraczewski - polski polityk i publicysta; działacz PPSD i PPS; członek Stowarzyszenia Przyjaciół Sulejówka
• Maciej Rataj - polski polityk, działacz ludowy i publicysta; w latach 20.-40. XX wieku właściciel dóbr ziemskich w Sulejówku, od których swoją nazwę wzięła jedna z części miasta - Ratajewo
• Kasia Kowalska – polska wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów piosenek, urodziła się tutaj^[17].

Zobacz też[edytuj]

• Gmina Sulejówek
• Powiat miejsko-uzdrowiskowy Otwock

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Oficjalna strona miasta
• Wille Otrando i Milusin.
• Zdjęcia willi Otrando
• Sulejówek w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola. Warszawa, 1890.

p • d • e Powiat miński Miasta Halinów • Kałuszyn • Mińsk Mazowiecki • Mrozy • Sulejówek Gminy miejskie Mińsk Mazowiecki • Sulejówek Gminy miejsko-wiejskie Halinów • Kałuszyn • Mrozy Gminy wiejskie Cegłów • Dębe Wielkie • Dobre • Jakubów • Latowicz • Mińsk Mazowiecki • Siennica • Stanisławów