Tworzenie stron internetowych

Ostróda
Herb Ostródy Flaga Ostródy
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ostródzki
Gmina	gmina miejska
Prawa miejskie	1329
Burmistrz	Czesław Najmowicz
Powierzchnia	14,15 km²
Wysokość	110-120 m n.p.m.
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	33 248[1]http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ 2 360,1 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 89
Kod pocztowy	14-100 do 14-104
Tablice rejestracyjne	NOS
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Ostróda
Położenie na mapie Polski Ostróda
53°41′38″N 19°57′58″E/53,693889 19,966111
TERC (TERYT)	2815011
SIMC	0964927
Urząd miejski ul. A. Mickiewicza 24 14-100 Ostróda
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa

Ostróda (daw. Ostród^[2], niem. Osterode, prus. Austrāti) – miasto w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba powiatu ostródzkiego. Ostróda jest położona na Mazurach, na Pojezierzu Iławskim, nad Jeziorem Drwęckim. Przez miasto przepływa rzeka Drwęca.

Według danych z 30 czerwca 2016 r. miasto miało 33 396 mieszkańców^[3].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego.

Warunki naturalne[edytuj]

Przez Ostródę przepływa rzeka Drwęca. Miasto połączone jest kanałowym szlakiem wodnym z Elblągiem.

Inne większe jeziora w Ostródzie, poza wspomnianym już Jeziorem Drwęckim, to :

• Smordy (jezioro Jakuba)
• Puzy (jezioro Pauzeńskie)
• Sajmino (jezioro Kajkowskie)
• Perskie

Według danych z roku 2002^[4] Ostróda ma obszar 14,15 km², w tym:

• użytki rolne: 19%
• użytki leśne: 5%

Miasto stanowi 0,8% powierzchni powiatu.

Historia[edytuj]

Zamek krzyżacki (XIV w.), obecnie siedziba Muzeum w Ostródzie

Najwcześniej umocnionym miejscem w okolicy dzisiejszej Ostródy był gród na południe od wsi Kajkowo, w którym przenikały się wpływy polskie i pruskie^[5]. Początek Ostródzie dała wybudowana ok. 1270 drewniana strażnica, która została w późniejszym czasie przebudowana w zamek. Powstała na terenie Pomezanii wcześniej zasiedlonej przez staropruskie plemię Pomezanów. Obok strażnicy powstała osada, której komtur dzieżgoński Luther von Braunschweig nadał w 1329 prawa miejskie, które zostały potwierdzone w 1335 i 1348. Nazwa Ostródy pochodzi rzekomo od niemieckiego miasta Osterode am Harz, z którego pochodził komtur^[6]. Od 1340 miasto było siedzibą komturii, ok. 1370 w miejscu warowni powstał zamek wybudowany z granitowych głazów i cegły, w 1381 został spalony przez wojska Kiejstuta. Po bitwie pod Grunwaldem w dniu 18 lipca 1410 roku rycerz Mikołaj z Durąga (Claus von Doringe) zajął miasto i zamek dla wojsk króla Władysława Jagiełły, cztery dni później mieszczanie złożyli polskiemu królowi hołd. W 1440 roku Ostróda przystąpiła do antykrzyżackiego Związku Pruskiego. W latach 1466-1657 stanowiła lenno Korony Królestwa Polskiego, tereny te od XVI wieku były określane jako Prusy Górne (niem. Oberland) lub polnische Oberland (pol. polskie Pogórze). W 1519 roku w czasie wojny polsko-krzyżackiej (wojny pruskiej) Ostróda zostaje zdobyta przez wojska króla polskiego Zygmunta Starego. W 1628 miasto okupowali Szwedzi. W latach 1633-1643 miastem (i starostwem) zarządzał Jan Chrystian brzeski, książę Brzegu i Legnicy z dynastii Piastów; tu zmarł. Jego druga żona księżna Jadwiga została pochowana w kościele św. Dominika Savio. W 1656 miasto zostało spustoszone przez Tatarów, a następnie przez wojska szwedzkie.

Fontanna Trzech Cesarzy na rynku w Ostródzie (autorstwa Arnolda Künne), ok. 1895 r.

Od 1758 przez cztery lata miasto znajdowało się pod okupacją rosyjską, w 1788 wybuchł największy w historii pożar, który zniszczył zamek i większą część zabudowy. Od 21 lutego do 1 kwietnia 1807 roku na zamku mieszkał cesarz Napoleon Bonaparte, w czerwcu tego samego roku kwaterowały tu wojska gen. Józefa Zajączka. W latach 1834-1848 pastorem polskiej gminy ewangelickiej był Gustaw Gizewiusz. W 1855 Karol Salewski założył polską księgarnię, a w 1868 drukarnię, w której wydał 50 książek w języku polskim i 20 roczników kalendarzy. Mimo lokacji miejskiej do czasu otwarcia w 1852 Kanału Elbląskiego i doprowadzenia linii kolejowej w 1872 roku Ostróda pozostawała miasteczkiem o znaczeniu wyłącznie lokalnym. W 1890 roku powiat ostródzki zamieszkiwały 43 000 Polaków^[7], co stanowiło 62% populacji. W latach 1900-1910 wybudowano kanalizację i wodociąg oraz przeprowadzono gazyfikację^[8]. Po plebiscycie w 1920 Ostróda pozostała w granicach Niemiec. W czasie II wojny światowej zniszczone zostało 60% zabudowy, w tym 30% budynków mieszkalnych, 11% przemysłowych i 20% obiektów użyteczności publicznej^[9]. Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 7 maja 1946^[10].

Demografia[edytuj]

Bulwar nad Jeziorem Drwęckim w Ostródzie

Rzeka Drwęca

Plaża miejska w Ostródzie nad Jeziorem Drwęckim

Dane z 30 czerwca 2016^[11]

• Piramida wieku mieszkańców Ostródy w 2014 roku^[11].

Zabytki[edytuj]

Obiekty sakralne[edytuj]

Kościół romański św. Dominika Savio

Wieża ciśnień, ul.Drwęcka

Wybrane zabytki, znajdujące się na terenie Ostródy:

Kamienice w Ostródzie

Kamienica przy ul. Słowackiego 9

Kamienica przy ul. Jana Stapińskiego 2

Kamienica, Armii Krajowej 3

Kamienica, Sienkiewicza 16 (1910 r.)

Willa przy Sienkiewicza (XX w.)

Kamienica, Mickiewicza 9 (1896 r.)

Secesyjna kamienica przy Jana Pawła II 4 (XX w.)

Kamienica przy ul. 11 Listopada 41

• Kościół gotycki św. Dominika Savio, odbudowany po zniszczeniach wojennych, pochodzący z XIV w., Znajduje się przy ul. św. Dominika Savio^[12],
• Kościół neogotycki pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny z lat 1856-1875, wieża dobudowana na początku XX w.^[12],
• Kościół ewangelicko-metodystyczny neogotycki z 1907 r.; wieża kościelna, na którą wiedzie 105 schodów, stanowi punkt widokowy na całą Ostródę, ponadto mieści w sobie 3 dzwony (największy o średnicy 148 cm) oraz mechanizm zegarowy^[12],
• Kaplica baptystów – zbudowana w 1910 roku w stylu neogotyckim (ul. Nadrzeczna)^[12],
• Cmentarz Polska Górka przy ul. Olsztyńskiej. Część grobów pochodzi z I połowy XIX w. Jest tu pochowany pastor Gustaw Gizewiusz pochodzący z rdzennie polskiej rodziny, niezmordowany orędownik polskości Mazur. Urodził się 21 maja 1810 roku w Piszu, a w roku 1835 osiedlił się w Ostródzie jako pastor polskiego kościoła ewangelickiego. W 1848 roku został wybrany polskim posłem do Parlamentu Niemieckiego. Zmarł nagle 7 maja 1848 roku. Pośród ruin cmentarza zwracają uwagę zabytkowe nagrobki pożydowskie oraz neoklasycystyczna brama z XIX w.^[12],

Zespoły koszarowe[edytuj]

• Koszary artyleryjskie (tzw. Białe Koszary) – oddane do użytku w 1913 roku, zostały zaprojektowane przez Fritza Heitmanna^[12]
• Koszary Grollmanna (tzw. Czerwone Koszary) – zbudowane w latach 1890-1898, głównie przy użyciu czerwonej cegły^[12]
• Koszary przy ul. garnizonowej (Bergkaserne) – Najstarsze ostródzkie koszary, zbudowane w połowie XIX w. Obecnie popadające w ruinę^[13]

Budowle obronne[edytuj]

• Zamek pokrzyżacki pierwotnie w stylu gotyckim, następnie kilkakrotnie przebudowywany. Pochodzi z XIV w. i był siedzibą komturstwa krzyżackiego. Od 1977 roku odbudowywany po zniszczeniach spowodowanych wojną^[12],
• Fragmenty gotyckich murów obronnych z XV w. Przy obecnym kościele św. Dominika Savio ul. św. Dominika Savio, ul. Drwęckiej oraz u zbiegu ul. Mickiewicza i ul. Wyspiańskiego^[12],

Pozostałe[edytuj]

• Gotycki układ urbanistyczny miasta lokowanego ok. 1270 r. (obecnie przebudowany plac 1000-lecia)^[14],
• Urządzenia Kanału Elbląskiego (Śluza Ostróda), ul. Szosa Elbląska^[12].
• Wieża Bismarcka zbudowana w 1902 roku, pierwsza tego typu budowla w Prusach Wschodnich^[12].
• Dworzec kolejowy z końca XIX w.^[12]
• Budynek liceum ogólnokształcącego, eklektyczny z 1907 roku^[12],
• Dawna rogatka przy posesji Szkoły Podstawowej Nr 1, neoklasycystyczna z XIX w.^[14]
• Neogotycka wieża ciśnień pochodząca z przełomu XIX i XX w (ul. Drwęcka)^[12].
• Kamienice z XIX i początku XX w. znajdujące się głównie przy ulicach: Mickiewicza, Sienkiewicza, Jana Pawła II, Czarnieckiego, Słowackiego, 11 Listopada, Armii Krajowej^[12].
• Spichlerz szachulcowy z przełomu XIX i XX wieku, ul. Słowackiego.

Gospodarka[edytuj]

W Ostródzie znajduje się podstrefa Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej^[15].

Lokalne instytucje i organizacje gospodarcze[edytuj]

• Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców w Ostródzie
• Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości ATUT
• Inkubator Przedsiębiorczości Społecznej w Ostródzie
• Zachodniomazurska Lokalna Organizacja Turystyczna

Bezrobocie[edytuj]

Bezrobocie rejestrowane w Ostródzie wynosiło w 2015 roku 11,1% (13,3% wśród kobiet i 9,1% wśród mężczyzn). Jest to znacznie mniej od stopy bezrobocia rejestrowanego dla województwa warmińsko-mazurskiego oraz znacznie więcej od stopy bezrobocia rejestrowanego dla całej Polski^[16].

Edukacja[edytuj]

Lista szkół znajdujących się w Ostródzie^[17]:

Szkoły podstawowe[edytuj]

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Gustawa Gizewiusza

• Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Ostródzie
• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Armii Krajowej
• Szkoła Podstawowa nr 2 im. Gustawa Gizewiusza
• Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II
• Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4 im. Zdzisława Krzyszkowiaka
• Szkoła Podstawowa nr 5 im. Janusza Korczaka
• Szkoła Podstawowa nr 6 im. Kornela Makuszyńskiego

Gimnazja[edytuj]

• Gimnazjum nr 1 im Polskich Noblistów
• Gimnazjum im. ks. Jana Twardowskiego
• Salezjańskie Gimnazjum Niepubliczne im. św. Dominika Savio
• Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Ostródzie^[18]

Liceum Ogólnokształcące nr 1 im. Jana Bażyńskiego

Szkoły ponadgimnazjalne[edytuj]

• Szkoła Mistrzostwa Sportowego w Ostródzie
• Liceum Ogólnokształcące im. Jana Bażyńskiego
• Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące im św. Dominika Savio
• Zespół Szkół Rolniczych im. Wincentego Witosa
• Zespół Szkół Zawodowych im. Sándora Petőfiego
• Zespół Szkół Zawodowych im. Stanisława Staszica
• Centrum Kształcenia Ustawicznego

Kultura[edytuj]

Amfiteatr

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Ośrodki kultury[edytuj]

• Centrum Kultury w Ostródzie (ul. Mickiewicza 22), któremu podlegają:
  • Amfiteatr
  • Galeria sztuki

Biblioteki[edytuj]

• Miejska Biblioteka Publiczna – ul. Mickiewicza 22
• Filia Miejskiej Biblioteki Publicznej – ul. Chrobrego 2
• Powiatowa Biblioteka Pedagogiczna (do 1 września 2014 Filia Warmińsko-Mazurskiej Biblioteki Pedagogicznej w Elblągu^[19]) – ul. Grunwaldzka 50
• Powiatowa Biblioteka Publiczna – ul. Drwęcka 2

Muzea[edytuj]

• Muzeum w Ostródzie

Lokalne media[edytuj]

Prasa[edytuj]

W Ostródzie wydawane są trzy lokalne gazety:

• Gazeta Ostródzka (piątkowy dodatek do Gazety Olsztyńskiej)
• Nasz Głos (tygodnik)
• Rozmaitości Ostródzkie

Telewizja[edytuj]

• Telewizja Mazury (była Telewizja Ostróda)^[20].

Lokalne serwisy internetowe[edytuj]

• Ostróda News^[21]
• Ostróda2012
• Nasza Ostróda^[22]
• OstrodaOnline.pl^[23]
• Ostroda.wm.pl^[24]

Festiwale[edytuj]

W Ostródzie odbywają się festiwale:

• Ogólnopolski Festiwal Muzyki Tanecznej w Ostródzie
• Ostróda Reggae Festival

Sport[edytuj]

Kluby sportowe[edytuj]

Stadion Miejski

• Ostródzki Klub KYOKUSHIN KARATE^[25]
• OKS Sokół Ostróda – klub piłkarski. W sezonie 2015/2016 piłkarze występują w III lidze, w grupie podlasko - warmińsko-mazurskiej^[26].
• MLKS Foto "Ola" Ostróda – klub siatkarski
• SL „SALOS" – klub siatkarski
• Klub Żeglarski "Ostróda"
• Klub Sportowy "Gladius" Ostróda (Taekwondo)
• UKS Shizoku Ostróda (judo)
• A.M.K. Drwęca (sporty motorowe)
• "Ostródzianka" – Morliny Ostróda (tenis stołowy)
• KS "Sokół" (kajakarstwo)
• OKK Ostróda (kajakarstwo)
• Klub Strzelecki "Garda" w Ostródzie^[27], strzelnica na terenie leśnictwa Kaczory za jeziorem Puzy
• MLKS Ostróda, lekkoaltletyka. Trener Ryszard Nowicki
• Tenjin Dojo Ostróda, Aikido^[28].
• UMKS Orkan Ostróda, bieg na orientację
• Klub Sportowy PLAY/Akademia Piłki Ręcznej PLAY
• Akademia Piłkarska Ostróda (piłka nożna)

Obiekty sportowe[edytuj]

• Stadion Miejski w Ostródzie posiada 4998 miejsc siedzących ul. 3 Maja

Wspólnoty religijne[edytuj]

Neogotycki kościół ewangelicki z 1907 r.

Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów

Kościół katolicki[edytuj]

Kościół Rzymskokatolicki[edytuj]

• Dekanat Ostróda - Wschód
  • Parafia Błogosławionych Hiacynty i Franciszka - kaplica
  • Parafia św. Dominika Savio^[29]
  • Parafia św. Ojca Pio z Pietrelciny
  • Parafia św. Faustyny Kowalskiej
  • Parafia św. Jana Bosko
• Dekanat Ostróda - Zachód
  • Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
  • Parafia św. Franciszka z Asyżu
  • Parafia św. Marcina Biskupa

Grekokatolicyzm[edytuj]

• Cerkiew Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny w Ostródzie

Kościoły protestanckie[edytuj]

• Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP, parafia w Ostródzie
• Kościół Ewangelicko-Metodystyczny w RP, Parafia Łaski Bożej
• Kościół Chrześcijan Baptystów, Zbór w Ostródzie
• Kościół Chrystusowy w RP, Zbór w Ostródzie

Inne[edytuj]

• Dwa zbory Świadków Jehowy (w tym grupa języka migowego)^[30][31]

Komunikacja[edytuj]

Transport śródlądowy[edytuj]

Przystań Żeglugi Ostródzko-Elbląskiej

W sezonie letnim Żegluga Ostródzko-Elbląska organizuje rejsy statkami tzw. białej floty po jeziorze Drwęckim i Kanałem Ostródzko-Elbląskim.

Transport drogowy[edytuj]

Ostróda jest ważnym węzłem dróg krajowych:

• 7E77 Żukowo - Gdańsk - Elbląg - Ostróda - Warszawa - Kielce - Kraków - Chyżne
• 15 Ostróda (początek trasy) - Toruń - Gniezno - Krotoszyn - Trzebnica - (Wrocław)
• 16 Dolna Grupa - Grudziądz - Ostróda - Olsztyn - Mrągowo - Augustów - Ogrodniki

Ostródzcy przewoźnicy[edytuj]

• PKS Ostróda - przedsiębiorstwo obsługujące komunikację regionalną i dalekobieżną. Posiada linie dalekobieżne do Warszawy, Bydgoszczy i Gdańska oraz regionalne do Olsztyna, Morąga, Dzierzgonia, Zalewa, Lubawy, Lidzbarka Welskiego, Ornety, Olsztynka i Działdowa. Są obsługiwane również kursy do mniejszych miejscowości powiatu ostródzkiego.
• Żegluga Ostródzko-Elbląska - przedsiębiorstwo obsługujące komunikację miejską. W dni robocze uruchamia 8 linii dziennych, a w święta - 3 linie dzienne.

Transport kolejowy[edytuj]

Dworzec kolejowy w Ostródzie

W Ostródzie znajduje się dworzec kolejowy, obok którego przebiega jedna linia kolejowa

Miasta partnerskie[edytuj]

Miasta partnerskie
Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Osterode am Harz	Niemcy	24.04.1994
Szyłokarczma	Litwa	27.09.2001

Sąsiednie jednostki administracyjne[edytuj]

• Gminy: Ostróda, Miłomłyn, Łukta, Grunwald, Dąbrówno, Iława, Lubawa, Gietrzwałd
• Powiaty: ostródzki, olsztyński, nidzicki, działdowski, iławski, elbląski,

Honorowi obywatele miasta Ostródy[edytuj]

• Zdzisław Krzyszkowiak – lekkoatleta, rekordzista świata w biegach, złoty medalista olimpijski.
• Krystyna Chojnowska-Liskiewicz – jachtowy kapitan ż.w., pierwsza kobieta, która samotnie opłynęła kulę ziemską (s/y "Mazurek", 1976-1978), absolwentka ostródzkiego LO, honorowy obywatel miasta Ostródy
• Gunter Verheugen – komisarz UE ds. przemysłu w Komisji José Barroso, były komisarz ds. rozszerzenia w Komisji Romano Prodiego, honorowy obywatel miasta Ostródy od 10 maja 2009
• Tadeusz Oracki – profesor filologii, honorowy obywatel miasta od 31.01.2014 r
• Edgar Steiner – honorowy obywatel miasta od 31.01.2014 r.^[32].

Zobacz też[edytuj]

Ostródzkie molo

• Radio Mazury
• Stara Synagoga w Ostródzie
• Synagoga w Ostródzie
• Cmentarz żydowski w Ostródzie
• Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Ostródzie
• I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Bażyńskiego w Ostródzie
• Zamek krzyżacki w Ostródzie
• Wojskowa Komenda Uzupełnień w Ostródzie

Przypisy

Linki zewnętrzne[edytuj]

Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem: Ostróda

• Strona internetowa miasta
• OstrodaOnline.pl
• Ostród w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VII: Netrebka – Perepiat. Warszawa, 1886.

p • d • e Miasta województwa warmińsko-mazurskiego Miasta powiatowe Bartoszyce • Braniewo • Działdowo • Elbląg • Ełk • Giżycko • Gołdap • Iława • Kętrzyn • Lidzbark Warmiński • Mrągowo • Nidzica • Nowe Miasto Lubawskie • Olecko • Olsztyn • Ostróda • Pisz • Szczytno • Węgorzewo Miasta gminne Barczewo • Biała Piska • Biskupiec • Bisztynek • Dobre Miasto • Frombork • Górowo Iławeckie • Jeziorany • Kisielice • Korsze • Lidzbark • Lubawa • Mikołajki • Miłakowo • Miłomłyn • Młynary • Morąg • Olsztynek • Orneta • Orzysz • Pasłęk • Pasym • Pieniężno • Reszel • Ruciane-Nida • Ryn • Sępopol • Susz • Tolkmicko • Zalewo

p • d • e Powiat ostródzki Miasta Miłakowo • Miłomłyn • Morąg • Ostróda Gminy miejskie Ostróda Gminy miejsko-wiejskie Miłakowo • Miłomłyn • Morąg Gminy wiejskie Dąbrówno • Grunwald • Łukta • Małdyty • Ostróda