Tworzenie stron internetowych

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Miechów

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości o nazwie Miechów.

Miechów
Herb Miechowa
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	miechowski
Gmina	Miechów gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1290
Burmistrz	Dariusz Marczewski
Powierzchnia	15,49 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	11 722[1] 756,7 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 41
Kod pocztowy	32-200
Tablice rejestracyjne	KMI
Położenie na mapie województwa małopolskiego Miechów
Położenie na mapie Polski Miechów
50°21′28″N 20°01′57″E/50,357778 20,032500
TERC (TERYT)	1208054
SIMC	0947225
Urząd miejski ul. Sienkiewicza 25 32-200 Miechów
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Miechów – miasto w woj. małopolskim, w powiecie miechowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Miechów. Położone w Wyżynie Miechowskiej nad potokiem Miechówką. Liczy 11 497 mieszkańców (31 grudnia 2010)^[2].

Miechów położony jest przy międzynarodowej trasie nr 7 (E77), w odległości ok. 45 km od Krakowa i 80 km od Kielc.

Centralnym elementem miasta, widocznym już z daleka, jest potężna bryła kościoła z charakterystyczną wieżą zwieńczoną hełmem w postaci kuli. Kula ta symbolizuje Ziemię. Pod koniec października 2006 roku na hełmie wieży ustawiono figurę Chrystusa Zmartwychwstałego.

Miasto założone w końcu XVI wieku w powiecie ksiąskim województwa krakowskiego było własnością klasztoru bożogrobców w Miechowie^[3].

Położenie[edytuj]

Powierzchnia miasta wynosi 15,49 km² (1 stycznia 2011)^[4].

Miechów położony jest w centralnej części Wyżyny Miechowskiej. Leży w dolinie potoku Miechówki, lewego dopływu Cichej (której ujściowy odcinek jest często błędnie utożsamiany z Miechówką).

Zanieczyszczenie powietrza: Położenie geograficzne utrudnia wentylację miasta, przez co spowija je smog, szczególnie w sezonie grzewczym. Miechów znajduje się w czołówce rankingu polskich miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem^[5].

Historia[edytuj]

Bazylika kolegiacka Grobu Bożego przy dawnym klasztorze bożogrobców, widok z Rynku

Miasto uzyskało prawa miejskie w 1290 roku.

W styczniu 1734 roku doszło do bitwy pod Miechowem, w której polskie siły pokonały oddział saksoński, w czasie wojny o sukcesję polską.

W 1819 roku, na skutek kasaty zakonu bożogrobców w zaborze rosyjskim, Miechów opuścili ostatni zakonnicy na czele z proboszczem kościoła Grobu Bożego i ostatnim prepozytem zakonu (w jednej osobie) Tomaszem Nowiną-Nowińskim^[6].

Przez długi czas w Miechowie nie wolno było zamieszkiwać Żydom. Oficjalnie potwierdził to dekret proboszcza generalnego zakonu Bożogrobców Mateusza Buydeckiego z 1767 roku. Zaborcze władze carskie zniosły to ograniczenie dopiero w 1862 roku, w ramach reformy Aleksandra Wielopolskiego^[7]. Po osiedleniu się Żydów powstała Synagoga w Miechowie.

W czasach zaborów Miechów znalazł się w granicach kolejno: województwa krakowskiego z siedzibą w Krakowie (1793 r.), województwa krakowskiego z siedzibą w Kielcach (1816 r.) i guberni kieleckiej (1841 r.) aż do 1915 roku Miechów w latach 1844–1867 przejściowo wchodził w skład guberni radomskiej.

W czasie zaboru rosyjskiego w Miechowie, ze względu na bliskość granic Rosji, stacjonował kilkusetosobowy oddział żołnierzy rosyjskich. Dawne koszary mieszczą się przy obecnej ul. Sienkiewicza^{[potrzebny przypis]}.

W czasie zaboru rosyjskiego w centrum Miechowa, przy obecnym placu im. T. Kościuszki, powstała cerkiew prawosławna dla urzędników i żołnierzy rosyjskich. Po wycofaniu się Rosjan została ona rozebrana przez miejscową ludność. Na jej miejscu po II wojnie światowej wybudowano Pomnik Partyzantów Ziemi Miechowskiej.

Z Miechowem związani byli posłowie do Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego: Jan Bielawski i Mateusz Manterys, którzy należeli do inicjatorów powołania miechowskiej Spółki Rolniczej „Jutrznia”.

9 maja 1919 roku doszło w mieście do pogromu Żydów w rezultacie którego pobito ponad stu z nich (dwóch na śmierć)^[8].

Ze względu na ukształtowanie terenu Niemcy przygotowywali tereny w okolicy Miechowa do obrony, m.in. budując bunkry betonowe i ziemne, okopy, wycinając drzewa w dolinie Szreniawy. Zwiad Armii Czerwonej uzyskał informacje o tych działaniach, dlatego przeprowadzono uderzenia na północy i południu.

Przez kilka miesięcy po II wojnie światowej jego burmistrzem Miechowa był Tomasz Karkowski.

W 1955 roku z powiatu miechowskiego wydzielono powiat proszowicki. W tym kształcie powiat istniał do 1975 roku, kiedy został wprowadzony dwustopniowy podział administracyjny, a powiaty zniknęły z mapy Polski. W latach 1975–1998 miasto należało do woj. kieleckiego.

Kard. Karol Wojtyła wielokrotnie odwiedzał Miechów, a jako papież podniósł godność kościoła do rangi bazyliki mniejszej 10 kwietnia 1996 roku.

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Miechowa w 2014 roku ^[1].

Zabytki[edytuj]

Dworek „Zacisze”

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[9].

• Zespół klasztorny bożogrobców, XIII-XVIII,
  • kościół parafialny pw. Grobu Pańskiego,
  • kaplica grobu Chrystusa z XVI wieku,
  • klasztor (I), obecnie nie użytkowany,
  • klasztor (II) – skrzydło zach., obecnie Sąd Rejonowy i Prokuratura Rejonowa,
  • dom generałów zakonu,
  • ogród,
  • fragmenty ogrodzenia z basztą.
• Dworek „Zacisze” – znajdujący się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej

Dzielnice i osiedla mieszkalne w Miechowie[edytuj]

Miechów oficjalnie nie jest podzielony na dzielnice, jego obszary nazywane są jedynie umownie, lub od nazwy osiedla.

• Kolonijki – obszar cechujący się zabudową jednorodzinną, osiedle to jest położone na znacznym obszarze, zajmując tym samym sporą część miasta, w połowie XX wieku przebiegała na tych terenach linia kolejki wąskotorowej.
• Osiedle Kolejowe – osiedle odznaczające się zabudową mieszaną, położone jest w zachodniej części miasta, tuż przy miechowskiej stacji PKP.
• Os. XXX-lecia PRL – drugie co do wielkości osiedle mieszkaniowe w Miechowie cechujące się zabudową wielorodzinną, wybudowane w czasach PRL-u.
• Os. Wł. Sikorskiego – największe osiedle miasta, zamieszkuje je ponad 4000 mieszkańców co stanowi około 30% ogółu zameldowanych w Miechowie. Na osiedlu tym znajduje się Szkoła Podstawowa nr 2, Gimnazjum nr 1 oraz hala sportowa wraz z kompleksem boisk w tym Orlik.
• Os. Żeromskiego – osiedle domów jednorodzinnych w południowo-wschodniej części miasta.
• Centrum – centralna część miasta, która jest sektorem zarówno handlowo-usługowym, jak i turystycznym, znajduje się tam Bazylika Bożogrobców, jak i domy handlowe Kłos i Bartosz, Powiatowa Biblioteka Publiczna oraz zaplecze hotelowo-gastronomiczne.

Komunikacja[edytuj]

Stacja kolejowa w Miechowie

Przez Miechów przechodzi linia kolejowa nr 8. W mieście znajduje się stacja kolejowa z której istnieją połączenia m.in. do Warszawy, Krakowa, Przemyśla, Szczecina, Olsztyna, Zakopanego.

Edukacja[edytuj]

• dwie szkoły podstawowe: Szkoła Podstawowa nr 1 im. Henryka Sienkiewicza oraz Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Konopnickiej,
• gimnazjum nr 1 im. Macieja Miechowity,
• liceum ogólnokształcące im. Tadeusza Kościuszki,
• liceum ekonomiczne,
• prywatne gimnazjum Omega (działające w budynku LO),
• szkoły niepubliczne ZDZ w Kielcach,
• zespół szkół zawodowych,
• zespół szkół mechanicznych,
• szkoła rolnicza,
• Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia im. Michała Kleofasa Ogińskiego
• Prywatna Wyższa Szkoła Ochrony Środowiska w Radomiu – Wydział Zamiejscowy,
• dwie szkoły języka obcego.

Organizacje[edytuj]

W Miechowie działają organizacje, których zadaniem jest promocja i rozwój miasta i ziemi miechowskiej:

• Fundacja Ziemi Miechowskiej,
• Miechowskie Towarzystwo 1163 Roku.

Wieloletnią tradycją cieszy się działająca od 1902 r. orkiestra dęta od 1957 r. nosząca nazwę „Sygnał”.

Wspólnoty religijne[edytuj]

• Kościół katolicki – miasto jest siedzibą dekanatu miechowskiego, znajduje się w nim jedna rzymskokatolicka parafia Grobu Bożego.
• Świadkowie Jehowy – dwa zbory^[10][11]
• Dom Pomocy Społecznej „Betania” należący do Zrzeszenia Wolnych Badaczy Pisma Świętego^[12]

Współpraca międzynarodowa[edytuj]

Miasta partnerskie^[13]:

• Herve
• Wołoczyska

Osoby związane z Miechowem[edytuj]

• Dobrosława Bałazy
• Jerzy Cieślak
• Tomasz Karkowski
• Tadeusz Płużański
• Kalman Sultanik
• Maciej Miechowita

Ciekawostki[edytuj]

Film Strach z 1975 r. w reżyserii Antoniego Krauzego został nakręcony w Miechowie. W filmie miasto występuje pod fikcyjną nazwą Dębniki, jednak jest rozpoznawalne już w pierwszych scenach, między innymi dzięki charakterystycznemu wyjściu z peronu do miasta.

Zobacz też[edytuj]

• Bitwa pod Miechowem (1734)
• Bitwa pod Miechowem (1863)
• Bożogrobcy
• Dekanat miechowski
• Maciej Miechowita
• Hrabia Manteufel – diabeł związany z Miechowem
• Synagoga w Miechowie
• Cmentarz żydowski w Miechowie
• Szpital św. Anny w Miechowie
• Wyżyna Miechowska
• Miechów Wąskotorowy

Przypisy

Bibliografia[edytuj]

• Bożogrobcy w Polsce. Praca zbiorowa. Wyd. Miechowskie Towarzystwo 1163 roku, Instytut Wydawniczy „Pax”, Miechów – Warszawa 1999, s. 272. ​ISBN 83-211-1261-7​.
• Guzik J., Działacze i partyzanci ziemi miechowskiej 1939–1945. Wyd. Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, Koło Gminne – Wawrzeńczyce 1983, s. 92.
• Szymański J., Miechów i Pińczów wraz z regionem. Wstępem i komentarzem opatrzyła Barbara Trelińska. Wyd. Muzeum Narodowe w Kielcach, Kielce 1983, s. 240. Seria: Corpus inscriptionum Poloniae, t. 1. Województwo kieleckie. Pod red. Józefa Szymańskiego, z. 4.

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Historia Miechowa w dokumentach archiwalnych
• Miechów w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VI: Malczyce – Netreba. Warszawa, 1885.

p • d • e Miasta województwa małopolskiego Miasta na prawach powiatu Kraków • Nowy Sącz • Tarnów Miasta powiatowe Bochnia • Brzesko • Chrzanów • Dąbrowa Tarnowska • Gorlice • Limanowa • Miechów • Myślenice • Nowy Targ • Olkusz • Oświęcim • Proszowice • Sucha Beskidzka • Wadowice • Wieliczka • Zakopane Miasta gminne Alwernia • Andrychów • Biecz • Bobowa • Brzeszcze • Bukowno • Chełmek • Ciężkowice • Czchów • Dobczyce • Grybów • Jordanów • Kalwaria Zebrzydowska • Kęty • Krynica-Zdrój • Krzeszowice • Libiąż • Maków Podhalański • Mszana Dolna • Muszyna • Niepołomice • Nowe Brzesko • Nowy Wiśnicz • Piwniczna-Zdrój • Rabka-Zdrój • Ryglice • Skała • Skawina • Słomniki • Stary Sącz • Sułkowice • Szczawnica • Szczucin • Świątniki Górne • Trzebinia • Tuchów • Wojnicz • Wolbrom • Zakliczyn • Zator • Żabno

p • d • e Gmina Miechów Siedziba gminy: Miechów Miasta Miechów Sołectwa Biskupice • Brzuchania • Bukowska Wola • Celiny Przesławickie • Dziewięcioły • Falniów • Falniów-Wysiołek • Glinica • Jaksice • Kalina Mała • Kalina-Lisiniec • Kalina-Rędziny • Kamieńczyce • Komorów • Nasiechowice • Parkoszowice • Podleśna Wola • Podmiejska Wola • Pojałowice • Poradów • Przesławice • Pstroszyce Drugie • Pstroszyce Pierwsze • Siedliska • Sławice Szlacheckie • Strzeżów Drugi • Strzeżów Pierwszy • Szczepanowice • Widnica • Wielki Dół • Wymysłów • Zagorzyce • Zarogów Pozostałe miejscowości Parcelacja • Podleśna Wola Górna • Stare Lisiny Integralne części wsi Brzuchańskie Dziadówki • Brzuchańskie Góry • Celiny Pojałowskie • Długa Wieś • Doły • Dziadówki (Kalina Mała) • Dziadówki (Komorów) • Dziadówki (Przesławice) • Dziadówki (Pstroszyce Pierwsze) • Dziadówki (Strzeżów Drugi) • Dziadówki Celińskie • Dziadówki Szczepanowskie • Gałeczki • Goleźnia • Górka Moniakowska • Góry (Jaksice) • Góry (Poradów) • Helenów-Januszyn • Kalenice • Kamieniec (Nasiechowice) • Kamieniec (Przesławice) • Koło Szosy • Kolonia • Komorowska Góra • Kopanina • Koralówki • Kozie Główki • Kozłówka • Kresy (Nasiechowice) • Kresy (Parkoszowice) • Krzyżówka • Laskowiec • Lgota • Ligota • Lisiny • Łany • Miechowice • Ogiernia • Parcel • Parcela (Falniów) • Parcela (Pstroszyce Pierwsze) • Parcela (Siedliska) • Parcelacja (Kalina Mała) • Piekło • Piotrowice • Podbukowiec • Podgórze • Podlipie • Podpojałowskie • Prochownia • Przy Szosie • Rozpierzchów • Rządowa Strona • Rzeczyska • Sławice Duchowne • Sołtysi Koniec • Szlachecka Strona • Ściegna • W Dołach • Widnica • Wielka Droga • Zadole • Zagaje • Zagaje Pojałowskie • Zagaje Zarogowskie • Zagawańcze • Zapiecki • Zapustka • Zawodzie • Zielone Dołki

p • d • e Powiat miechowski Miasta Miechów Gminy miejsko-wiejskie Miechów Gminy wiejskie Charsznica • Gołcza • Kozłów • Książ Wielki • Racławice • Słaboszów