Tworzenie stron internetowych

	Jabłonowo Pomorskie
	Jabłonowo Pomorskie
	; Rynek w Jabłonowie
Herb Jabłonowa Pomorskiego	Flaga Jabłonowa Pomorskiego
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	brodnicki
Gmina	Jabłonowo Pomorskie; gmina miejsko-wiejska
Prawa miejskie	1962
Burmistrz	Górski Przemysław Piotr
Powierzchnia	3,35 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 3 806; 1 136,1 os./km²
Strefa numeracyjna;	+48 56
Kod pocztowy	87-330
Tablice rejestracyjne	CBR
	Położenie na mapie powiatu brodnickiego Jabłonowo Pomorskie
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Jabłonowo Pomorskie
	Położenie na mapie Polski Jabłonowo Pomorskie
	53°23′20″N 19°09′10″E/53,388889 19,152778
TERC; (TERYT)	0402074
SIMC	0983474
	Urząd miejski ul. Główna 28; 87-330 Jabłonowo Pomorskie
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku
	Strona internetowa

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: Jabłonowo Pomorskie (ujednoznacznienie).

Jabłonowo Pomorskie

Astrobaza w Jabłonowie

Pałac Narzymskich

Kościół pw. św Wojciecha

Kościół pw. Chrystusa Króla

Most kolejowy

Dworzec kolejowy w Jabłonowie Pomorskim

Jabłonowo Pomorskie (niem. Jablonowo) – miasto w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie brodnickim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Jabłonowo Pomorskie. Położone na Pojezierzu Chełmińskim, nad rzeką Lutryną, przy drodze wojewódzkiej 543. W Jabłonowie krzyżują się linie kolejowe nr 208 i 353.

Według danych z 31 grudnia 2004 miasto miało 3645 mieszkańców.

Patronką miasta jest błogosławiona Maria Karłowska.

Historia[edytuj]

Znane od 1222. Pierwsza wzmianka o Jabłonowie znalazła się w tzw. dokumencie „łowickim” (1222 r.), w którym Konrad mazowiecki nadał osadę biskupowi Chrystianowi. Po przejęciu tych terenów przez Krzyżaków Jabłonowo znalazło się w granicach komturstwa brodnickiego. W 1342 roku wielki mistrz krzyżacki Dytrych von Altenburg nadał dobra jabłonowskie rycerzowi Rudigerowi von Lugendorf. W latach 1903–1920, w okresie zaboru pruskiego pod nazwą Goßlershausen. W okresie II Rzeczypospolitej Jabłonowo leżało w województwie pomorskim. W 1954 uzyskało status osiedla, zaś w 1962 prawa miejskie. Węzeł kolejowy, linie Poznań – Skandawa, Działdowo – Chojnice oraz nieczynna Jabłonowo Pomorskie – Prabuty. Występuje przemysł obuwniczy. Od lat 30. XX wieku w mieście znajduje się dom generalny Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. toruńskiego.

Osobny artykuł: Jabłonowo Pomorskie (stacja kolejowa).

Demografia[edytuj]

Piramida wieku mieszkańców Jabłonowa Pomorskiego w 2014 roku ^[1].

Zabytki[edytuj]

Zespół pałacowo-parkowy^[2]; neogotycki pałac Narzymskich, od 1933 dom generalny Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, zbudowany w latach 1854–1859 dla Stefana Narzymskiego prawdopodobnie wg projektu F. A. Stülera. W latach 30. XX w. pałac rozbudowano na potrzeby klasztoru (m.in. w 1934 dobudowano kaplicę); park krajobrazowy
Neogotycki kościół św. Wojciecha^[2] z lat 1859–1866, projekt przypisywany F. A. Stülerowi
Neogotycki kościół pw. Chrystusa Króla z lat 1907–1908

Wspólnoty wyznaniowe[edytuj]

Osobny artykuł: Dekanat Jabłonowo Pomorskie.

Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy^[3]

Urodzeni w Jabłonowie[edytuj]

Jan Baczyński – artysta grafik, wykładowca na UMK w Toruniu^[4]
Ryszard Bober – polski rolnik i samorządowiec
Wiesław Perszke – lekkoatleta, biegacz długodystansowy
Włodzimierz Skoczylas – aktor
Jan Styczyński – lekarz, prorektor UMK ds Collegium Medicum w Bydgoszczy^[5]
Andrzej Wiśniewski – samorządowiec, prezydent Grudziądza

Związani z Jabłonowem[edytuj]

Olga Jackowska Kora – wokalistka, liderka zespołu Maanam
Gustaw Jełowicki – kanonik, proboszcz
Maria Karłowska – siostra zakonna, błogosławiona
Friedrich August Stüler – architekt i urzędnik
Jan Bernard Szlaga – biskup rzymskokatolicki

Zobacz też[edytuj]

Przypisy

↑ ^a^b http://www.polskawliczbach.pl/Jablonowo_Pomorskie, w oparciu o dane GUS.
↑ ^a^b Obiekty te, choć kojarzone i związane kulturowo z opisywanym miastem, zlokalizowane są na terenie sąsiadującej wsi Jabłonowo-Zamek.
↑ Dane według wyszukiwarki zborów na oficjalnej stronie Świadków Jehowy (www.jw.org), dostęp z 5 czerwca 2014.
↑ Jan Baczyński - KIERUNEK GRAFIKA: linoryt, serigrafia, litografia, fotografia, grafika komputerowa. www.grafika.umk.pl. [dostęp 2015-09-27].
↑ Prof. dr hab. Jan Styczyński Prorektorem ds. Collegium Medicum UMK na kadencję 2012-2016. kpho.cm.umk.pl. [dostęp 2015-06-20].

Linki zewnętrzne[edytuj]

Historia Żydów w Jabłonowie Pomorskim na portalu Wirtualny Sztetl
Jabłonowo (1) w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. III: Haag – Kępy. Warszawa, 1882.

[populacja2016-1] ttp://www.polskawliczbach.pl/Jablonowo_Pomorskie, w oparciu o dane GUS.

[:0-2] Obiekty te, choć kojarzone i związane kulturowo z opisywanym miastem, zlokalizowane są na terenie sąsiadującej wsi Jabłonowo-Zamek.

[3] Dane według wyszukiwarki zborów na oficjalnej stronie Świadków Jehowy (www.jw.org), dostęp z 5 czerwca 2014.

[4] Jan Baczyński - KIERUNEK GRAFIKA: linoryt, serigrafia, litografia, fotografia, grafika komputerowa. www.grafika.umk.pl. [dostęp 2015-09-27].

[5] Prof. dr hab. Jan Styczyński Prorektorem ds. Collegium Medicum UMK na kadencję 2012-2016. kpho.cm.umk.pl. [dostęp 2015-06-20].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]