Tworzenie stron internetowych

Ten artykuł dotyczy miasta w woj. wielkopolskim. Zobacz też: Pogorzela - wieś w woj. opolskim, w pow. brzeskim, w gminie Olszanka.

Pogorzela
Ratusz
Herb Pogorzeli
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	gostyński
Gmina	Pogorzela gmina miejsko-wiejska
Burmistrz	Piotr Curyk
Powierzchnia	4,36[1] km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość	2 076[2] 476,1 os./km²
Strefa numeracyjna	+48 65
Kod pocztowy	63-860
Tablice rejestracyjne	PGS
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego Pogorzela
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Pogorzela
Położenie na mapie Polski Pogorzela
51°49′20″N 17°13′50″E/51,822222 17,230556
TERC (TERYT)	3004064
SIMC	0954580
Urząd miejski Rynek 1 63-860 Pogorzela
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Pogorzela – miasteczko w woj. wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Pogorzela^[3].

Według danych z 31 grudnia 2014 miasto liczyło 2063 mieszkańców^[4].

Położenie[edytuj]

Pogorzela położona jest na zachodnim skraju Wysoczyzny Kaliskiej^[5], w obszarze źródłowym strumieni Rdęca i Pogona^[6], na skrzyżowaniu dróg Krotoszyn-Gostyń i Koźmin-Krobia, przy nieczynnej linii kolejowej Koźmin-Piaski (stacja kolejowa Pogorzela), około 14 km na południowy wschód od Gostynia, około 18 km na północny zachód od Krotoszyna^[5].

Demografia[edytuj]

• Piramida wieku mieszkańców Pogorzeli w 2014 roku ^[2].

Historia[edytuj]

Wzmiankowane po raz pierwszy na początku XV wieku. Miasto było wówczas własnością Wczelów-Pogorzelskich. W XVI w. przez jakiś czas było ośrodkiem luteranizmu, jako syn miejscowego duchownego w 1577 r. urodził się Samuel Dambrowski. Szybszy rozwój Pogorzeli nastąpił dopiero w wieku XVIII (głównie rzemiosło).

W czasie zaboru pruskiego Pogorzela należała do powiatu Krotoszyn (1793-1919)^[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku miasto liczyło 1326 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 168 dymów (domostw)^[7].

Podczas powstania wielkopolskiego sformowano tu ochotniczą kompanię, która później brała udział w walkach pod Rawiczem. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. leszczyńskiego^[5], do 1975 roku znajdowało się w powiecie krotoszyńskim, a od 1999 w powiecie gostyńskim.

Zabytki[edytuj]

Kościół św. Michała Archanioła późnobarokowy, zbudowany w latach 1778-1785

• zespół urbanistyczny^[8]
• późnobarokowy kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła, zbudowany w latach 1778-1785^[9] z fundacji kasztelana Rocha Zbijewskiego. Wystrój kościoła pochodzi z epoki baroku i rokoka^[9]. Gotycki krucyfiks pochodzi z XVI wieku^[9]. Ochroną konserwatorską objęte są również^[8]:
  • cmentarz kościelny
  • plebania z 1920 roku
  • ogród przy plebanii
• dawny kościół ewangelicki (ul. Krobska 5) z 1861 roku i pastorówka^[8]
• pałac Tyszkiewiczów z 1880 roku^[8], w którym znajduje się szkoła^[9]
  • park pałacowy z przełomu XVIII i XIX wieku^[8] (obecnie Park Miejski)

Inne obiekty turystyczne[edytuj]

• ratusz z XIX wieku^[9]. Na elewacji umieszczono tablicę pamiątkową ku czci ofiar hitleryzmu,
• zachowana w kościele płyta nagrobna Jadwigi z Kąkolewa Pogorzelskiej, wykonana z piaskowca, przyozdobiona stojącą postacią zmarłej, prawdopodobnie wykuta w 1588 roku^[6],
• stodoły miejskie, konstrukcji szachulcowej, wypełnianej gliną, z dachami w większości pokrytymi strzechą^[9],
• wiatrak-koźlak z 1870 roku^[5],
• cmentarz z grobami powstańców wielkopolskich.

W Pogorzeli znajdowała się niegdyś synagoga^[6], wybudowana w drugiej połowie XIX wieku, przed 1887 rokiem, przy ulicy Kotkowiaka. Została zdewastowana podczas II wojny światowej, a po wojnie rozebrana^{[potrzebny przypis]}.

Przypisy[edytuj]

Linki zewnętrzne[edytuj]

• Pogorzela w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. VIII: Perepiatycha – Pożajście. Warszawa, 1887.
• Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej – Pogorzela

p • d • e Miasta województwa wielkopolskiego Miasta powiatowe Chodzież • Czarnków • Gniezno • Gostyń • Grodzisk Wielkopolski • Jarocin • Kalisz • Kępno • Koło • Konin • Kościan • Krotoszyn • Leszno • Międzychód • Nowy Tomyśl • Oborniki • Ostrów Wielkopolski • Ostrzeszów • Piła • Pleszew • Poznań • Rawicz • Słupca • Szamotuły • Śrem • Środa Wielkopolska • Turek • Wągrowiec • Wolsztyn • Września • Złotów Miasta gminne Bojanowo • Borek Wielkopolski • Buk • Chocz • Czempiń • Czerniejewo • Dąbie • Dobra • Dobrzyca • Dolsk • Golina • Gołańcz • Grabów nad Prosną • Jaraczewo • Jastrowie • Jutrosin • Kleczew • Kłecko • Kłodawa • Kobylin • Kostrzyn • Koźmin Wielkopolski • Kórnik • Krajenka • Krobia • Krzywiń • Krzyż Wielkopolski • Książ Wielkopolski • Luboń • Lwówek • Łobżenica • Margonin • Miejska Górka • Miłosław • Mikstat • Mosina • Murowana Goślina • Nekla • Nowe Skalmierzyce • Obrzycko • Odolanów • Okonek • Opalenica • Opatówek • Osieczna • Ostroróg • Pniewy • Pobiedziska • Pogorzela • Poniec • Przedecz • Puszczykowo • Pyzdry • Rakoniewice • Raszków • Rogoźno • Rydzyna • Rychwał • Sieraków • Skoki • Sompolno • Stawiszyn • Stęszew • Sulmierzyce • Swarzędz • Szamocin • Ślesin • Śmigiel • Trzcianka • Trzemeszno • Tuliszków • Ujście • Wieleń • Wielichowo • Witkowo • Wronki • Wyrzysk • Wysoka • Zagórów • Zbąszyń • Zduny • Żerków

p • d • e Gmina Pogorzela Siedziba gminy: Pogorzela Sołectwa Bielawy Pogorzelskie • Bułaków • Elżbietków • Głuchów • Gumienice • Kaczagórka • Kromolice • Łukaszew • Małgów • Ochla • Paradów • Wziąchów Miejscowości niesołeckie Dobra Pomoc • Głuchówek • Józefów Ochelski • Międzyborze • Nowiny • Stawy • Taczanówko

p • d • e Powiat gostyński Miasta Borek Wielkopolski • Gostyń • Krobia • Pogorzela • Poniec Gminy miejsko-wiejskie Borek Wielkopolski • Gostyń • Krobia • Pogorzela • Poniec Gminy wiejskie Pępowo • Piaski